Το σχέδιο της Μόσχας είναι να εξαθλιώσει τον Ουκρανικό λαό. Είναι σαφές πλέον ότι η στρατηγική της εισβολής έχει καταρρεύσει και ακόμη και τα κεκτημένα των προηγούμενων έξι μηνών, ακόμη και εκείνα της κατάκτησης της Κριμαίας το 2014, κινδυνεύουν από την ουκρανική αντίσταση και από την αποφασιστικότητα του Κιέβου να ανατρέψει τα τετελεσμένα.
Στην Μόσχα έχει γίνει συνείδηση ότι δεν υφίσταται σενάριο στρατιωτικής επικράτησης με συμβατικούς τρόπους. Σε αυτή τη φάση ο στόχος είναι η πρόκληση μιας ανθρωπιστικής καταστροφής, όπου μεγάλα τμήματα πληθυσμού θα πρέπει να ζήσουν χωρίς ρεύμα, θέρμανση και νερό, υποχρεώνοντας το Κίεβο να συνθηκολογήσει.
Στην ουσία, η Μόσχα υιοθετεί τη λογική της απόλυτης ασφυξίας του μέσου Ουκρανού, επειδή προς το παρόν τουλάχιστον, διστάζει να χρησιμοποιήσει στην καρδιά της Ευρώπης, το όπλο των μαζικών βομβαρδισμών, το οποίο θα επέφερε εκατοντάδες χιλιάδες θύματα. Το ερώτημα είναι τι θα συμβεί εφόσον αποτύχει ο κωδικός «εξαθλίωση». Το επόμενο βήμα θα είναι μια επανάληψη των όσων είδαμε να συμβαίνουν στη Συρία και στην Τσετσενία.
Η βαρβαρότητα θα φτάσει σε άλλο επίπεδο. Και μόνο η πρόθεση δείχνει αδυναμία, όχι δύναμη. Το πότε θα έρθει η ώρα για τους περίφημους «βομβαρδισμούς – χαλί» (carpet bombing), δηλαδή για την ισοπέδωση ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων, όπως συνέβη πρώτα στο Γκρόζνι και μετά στο Αλέπι θα εξαρτηθεί προφανώς από την επιτυχία ή μη της απόπειρας να καμφθεί το ουκρανικό ηθικό, μετά τις μαζικές διακοπές ρεύματος, θέρμανσης και ύδρευσης για μεγάλα μέρη του πληθυσμού μέσα στον χειμώνα.
Αν δεν λυγίσουν οι αμυνόμενοι, η αποστολή δυτικού εξοπλισμού συνεχιστεί και οι Ουκρανοί πετύχουν ισχυρά πλήγματα στο ρωσικό στρατό, τότε είναι πολύ πιθανό να δούμε ρωσικές επιχειρήσεις «ισοπέδωσης», αρχής γενομένης από κάποιες μικρότερες πόλεις και προχωρώντας, αναλόγως του αποτελέσματος, και στις μεγαλύτερες.
Η αλήθεια είναι ότι ιστορικά, όσοι επιχείρησαν να κερδίσουν τους πολέμους με σαρωτικούς βομβαρδισμούς, από τους Γερμανούς κατά των βρετανικών πόλεων στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι τους Αμερικανούς στο Βιετνάμ, απέτυχαν να λυγίσουν τους αμυνόμενους. Μόνο που αυτό δεν απασχολεί τους ενοίκους του Κρεμλίνου. Το αν η τακτική της ισοπέδωσης ολόκληρων πόλεων έφερε αποτελέσματα στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, στο Βιετνάμ ή αλλού, δεν είναι κάτι που τους προβληματίζει.
Το καθεστώς Πούτιν δεν σκέφτεται πλέον όπως στις αρχές του πολέμου, δηλαδή με όρους επικράτησης, παρά με όρους απόλυτης καταστροφής. Στην περίπτωση που η Ουκρανία συνθηκολογήσει έχει καλώς. Διαφορετικά, θα σκάψει τη χώρα με βόμβες από άκρη σε άκρη, με αποτέλεσμα ολόκληρες περιοχές να αδειάσουν, ανοίγοντας το δρόμο στο ρωσικό στρατό να προελάσει ανενόχλητος.
Στο υπαρκτό σενάριο των ισοπεδωτικών βομβαρδισμών, η Δύση θα βρεθεί αντιμέτωπη με το εξής δίλημμα: Είτε θα πρέπει να ξοδέψει πάρα πολλές εκατοντάδες δισεκατομμυρίων για την ανοικοδόμηση της χώρας – σήμερα η Παγκόσμια Τράπεζα υπολογίζει το κόστος σε 350 δισ ευρώ, ενώ το Κίεβο ζητά 750 δισ - είτε να την αφήσει στο έλεος του θεού, ως μια μαύρη τρύπα στον χάρτη, επιλογή προφανώς που δεν μπορεί να πάρει. Τόσο στη μία όσο και στην άλλη περίπτωση, το κόστος θα είναι τεράστιο.
Εάν πάντως η Ρωσία δεν καταφέρει να πετύχει αποφασιστικές νίκες στα μέτωπα των μαχών, το Κρεμλίνο δεν θα έχει πολλές επιλογές. Αργά ή γρήγορα θα προχωρήσει σε μαζική ανταπόδοση. Και επειδή πιστεύω ότι το Κρεμλίνο θα αποφύγει να κάνει το πυρηνικό βήμα, ο Πούτιν θα προχωρήσει πιθανότατα σε μια μαζική απάντηση με συμβατικούς όρους, δηλαδή βομβαρδισμούς είτε από αέρος, είτε με πυροβολικό.
* Ο Κώστας Υφαντής είναι καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, διευθυντής του ΙΔΙΣ
