Σε μια συγκυρία σύσφιγξης των σχέσεων Ρωσίας – Κίνας λόγω του Ουκρανικού, η Μόσχα ετοιμάζεται για νέα ανοίγματα στο Πεκίνο. Το πακέτο των 15 νέων συμφωνιών για το φυσικό αέριο, που πρόκειται να υπογράψει ο Βλαντιμίρ Πούτιν με τον Σι Τζι Πινγκ, ενόψει της επίσκεψης του ρώσου ηγέτη στο Πεκίνο όπου θα παραστεί στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, έρχεται σε συνέχεια του προωθούμενου νέου αγωγού μεταξύ των δύο χωρών.
Στόχος, ο υπερδιπλασιασμός των ρωσικών εξαγωγών αερίου προς την Κίνα. Αυτό θα σήμαινε έως και πενήντα δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) περισσότερου φυσικού αερίου που θα μεταφέρονται κάθε χρόνο μέσω ενός νέου μεγάλου σχεδιαζόμενου αγωγού – του Power of Siberia 2, σύμφωνα με την Telegraph. Τα ρωσικά σχέδια προβληματίζουν τη Δύση, πολλώ δε μάλλον σε μια τέτοια γεωπολιτική συγκυρία, με το μέτωπο του Nord Stream 2 ανοικτό και την ενεργειακή κρίση να πλήττει εκατομμύρια Ευρωπαίους καταναλωτές.
Την είδηση για τις 15 συμφωνίες γνωστοποιήσε ο σύμβουλος του Κρεμλίνου Γιούρι Ουσακόφ, σημειώνοντας ότι τα παραπάνω θα συζητηθούν κατά τη συνάντηση που θα έχουν τη Παρασκευή ο Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Κινέζος ομόλογός του Σι Τζινπίνγκ. «Στον τομέα του φυσικού αερίου ετοιμάζονται πολλές συμφωνίες, ποιες από αυτές θα υπογραφούν, προς τον παρόν δεν μπορώ να πω ακόμη. Όμως το ότι η επίσκεψη θα σημάνει ένα περαιτέρω βήμα στην ανάπτυξη της συνεργασίας στον τομέα του φυσικού αερίου, είναι προφανές» δήλωσε στους δημοσιογράφους ο σύμβουλος του Ρώσου προέδρου.
Ανέφερε ακόμα ότι εξετάζεται το ενδεχόμενο η Ρωσία να κατασκευάσει έναν νέο αγωγό φυσικού αερίου προς την Κίνα μέσω της Μογγολίας, ένα σχέδιο που συζητείται εδώ και πολύ καιρό, το οποίο για να ολοκληρωθεί θα χρειαστούν πολλά χρόνια.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο Πούτιν και ο Σι Τζινπίνγκ συζήτησαν τον αγωγό σε τηλεφωνική επικοινωνία στις 15 Δεκεμβρίου, ενώ ο Ρώσος πρόεδρος φιλοξένησε αργότερα τον Ουχναγκίν Χουρελσούχ, τον πρόεδρο της Μογγολίας, από όπου θα διέλθει ο αγωγός.
Σύμφωνα με αναλύσεις, εάν υπογραφεί το σχέδιο και ολοκληρωθεί ο αγωγός με τη Κίνα, η Ρωσία θα είναι σε θέση να πουλάει φυσικό αέριο από τα ίδια κοιτάσματα που εξυπηρετούν τη Δύση. Και αυτή η διαφοροποίηση αναμένεται να προκαλέσει αναστάτωση, κάτι που έχει προειδοποιήσει ο Αλεξάντερ Γκάμπουεφ, πρόεδρος του προγράμματος «Η Ρωσία στο Πρόγραμμα Ασίας – Ειρηνικού», στο Γραφείο Μόσχας της δεξαμενής σκέψης Κάρνεγκι.
Να σημειωθεί ιδιαίτερα ότι η πιθανή συμφωνία για τον νέο αγωγό πλησιάζει εν μέσω μιας παγκόσμιας έλλειψης προμηθειών φυσικού αερίου, η οποία έχει ωθήσει τις τιμές σε επίπεδα ρεκόρ και έχει προκαλέσει απότομες αυξήσεις στους λογαριασμούς ενέργειας των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων σε όλη την Ευρώπη. Περίπου το 40 % του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου προέρχεται από τη Ρωσία, ενώ ένα μέρος του εξάγεται στο Ηνωμένο Βασίλειο.
«Δύναμη της Σιβηρίας»
Σε αυτό το σημείο πρέπει να επισημανθεί ότι οι ενεργειακοί δεσμοί Κίνας και Ρωσίας έχουν βαθύνει τα τελευταία χρόνια. Ο πρώτος απευθείας αγωγός φυσικού αερίου μεταξύ των δύο – Power of Siberia – άνοιξε το 2019 και εκτείνεται σε 2.200 χιλιόμετρα μεταξύ της βόρειας Κίνας και των ρωσικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου Κοβίκτα και Τσάγιαντα, στην ανατολική Σιβηρία. Οι ροές αυξάνονται προς τη δυναμικότητα των 38 δισ. κυβικών μέτρων ετησίως, η οποία προβλέπεται να επιτευχθεί το 2024, ενώ τους τελευταίους μήνες έχει αντληθεί περισσότερο από το αναμενόμενο για να μειωθούν οι ενεργειακές ελλείψεις στην Κίνα που απειλούν την παραγωγικότητά της. Καθώς η Κίνα προσπαθεί να μειώσει την εξάρτησή της από τον άνθρακα, η ζήτηση της χώρας για φυσικό αέριο αυξάνεται.
Η διαφοροποίηση Πούτιν
Την ίδια ώρα, η Ρωσία φροντίζει να διαφοροποιείται από την Ευρώπη, όπου το μέλλον του φυσικού αερίου είναι αβέβαιο, καθώς η ήπειρος προσπαθεί να μειώσει την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Σήμερα πουλάει περίπου 180 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως στην Ευρώπη. Και ενώ τα κοιτάσματα της ανατολικής Σιβηρίας που συνδέονται με την τρέχουσα διαδρομή προμηθεύουν μόνο την Κίνα, ο πιθανός νέος αγωγός φυσικού αερίου που θα συνδέει την Κίνα με τη Ρωσία θα χρησιμοποιεί αέριο από την περιοχή Γιάμαλ της δυτικής Σιβηρίας, η οποία προμηθεύει επίσης την Ευρώπη. Αυτό εγείρει ερωτήματα για τον μελλοντικό εφοδιασμό της ηπείρου.
Η GAZPROM
Να σημειωθεί εξάλλου πως η Gazprom, ο κρατικός γίγαντας φυσικού αερίου της Ρωσίας, διεξάγει μελέτη σκοπιμότητας για τον αγωγό, ο οποίος θα κατασκευαστεί μαζί με την China National Petroleum Corporation. Το βασικό σενάριο της Platts Analytics αναμένει ότι θα προχωρήσει, με τις ροές να ξεκινούν ήδη από το 2027.
Η αμφισβήτηση
Η επίσκεψη Πούτιν στην Κίνα πραγματοποιείται σε μια περίοδο κατά την οποία η αξιοπιστία των ρωσικών προμηθειών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη αμφισβητείται από ορισμένους δυτικούς πολιτικούς και κατά την διάρκεια της οποίας η Μόσχα επιθυμεί ενδεχομένως να δείξει ότι έχει άλλες επιλογές, ακόμη και αν αυτές δεν είναι δυνατόν να υλοποιηθούν εν μία νυκτί.
«Αξίζει να σημειωθεί ότι η κινεζική αγορά φυσικού αερίου είναι η πιο πολλά υποσχόμενη και ταχύτερα αναπτυσσόμενη στον κόσμο», δήλωσε ο Ουσακόφ. Οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη έφτασαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα τον Δεκέμβριο, εν μέσω της αυξανόμενης ζήτησης και της περιορισμένης προσφοράς.
Οι ρωσικές προμήθειες φυσικού αερίου προς την Ευρώπη έχουν τεθεί υπό έλεγχο καθώς χιλιάδες ρωσικά στρατεύματα έχουν συγκεντρωθεί κοντά στα σύνορα της Ουκρανίας μέσω της οποίας γινόταν παραδοσιακά η διαμετακόμιση του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, εγείροντας φόβους για εισβολή, κάτι που η Μόσχα αρνείται ότι σχεδιάζει.
Οι κυρώσεις
Να σημειωθεί τέλος πως οι δυτικές χώρες έχουν απειλήσει τη Ρωσία με την επιβολή πλήθους κυρώσεων σε περίπτωση που εισβάλει στην Ουκρανία. Ο Ουσακόφ δήλωσε ότι η Κίνα υποστηρίζει την προσπάθεια της Ρωσίας να εξασφαλίσει εγγυήσεις ασφαλείας από τη Δύση.
Ο Ουσακόφ δήλωσε επίσης ότι η Μόσχα και το Πεκίνο καταβάλλουν σοβαρές προσπάθειες για τη δημιουργία κοινών οικονομικών υποδομών που θα μπορούσαν να διασφαλίσουν τη συνεργασία Ρωσίας-Κίνας από πιθανές κυρώσεις τρίτων χωρών.
Ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, ο υπουργός Ενέργειας Νικολάι Σουλγκίνοφ και ο Ιγκόρ Σέτσιν, διευθύνων σύμβουλος της ρωσικής πετρελαϊκής εταιρείας Rosneft, θα μετέχουν στη ρωσική αντιπροσωπεία, πρόσθεσε ο Ουσακόφ.
