Του Γιώργου Παυλόπουλου
Σι Τζινπίνγκ και Βλαντιμίρ Πούτιν έχουν δεσμευτεί να αναπτύξουν και να βαθύνουν τις σχέσεις των χωρών τους. Κίνα και Ρωσία ψηφίζουν σχεδόν πάντα το ίδιο στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, τουλάχιστον στα μεγάλα διεθνή θέματα. Στην ενέργεια επεκτείνουν τη συνεργασία τους, δίνοντάς της στρατηγική διάσταση, εξαιτίας της δίψας των Κινέζων για πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Στον Ειρηνικό, οι ένοπλες δυνάμεις των δύο χωρών πραγματοποιούν τακτικά και σε ετήσια βάση κοινές ασκήσεις. Στα τέλη του 2016, μάλιστα, μια τέτοια άσκηση έγινε στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, όπου υπάρχουν πολλές διαφιλονικούμενες περιοχές, ενώ οι Αμερικανοί έχουν δηλώσει πως δεν θα επιτρέψουν στο Πεκίνο να ελέγξει τη συγκεκριμένη περιοχή - όπου, εκτός των άλλων, κατασκευάζει και τεχνητά νησιά με σκοπό να τα μετατρέψει σε βάσεις.
Ο καθαρός και φωτεινός ουρανός των σινορωσικών σχέσεων έχει αρχίσει, όμως, να μαζεύει μερικά ανησυχητικά σύννεφα το τελευταίο διάστημα. Αιτία -ή μήπως αφορμή;- είναι η δραστηριότητα που αναπτύσσει η θυγατρική της Rosneft στο Βιετνάμ και μάλιστα σε μια περιοχή την οποία φέρεται να διεκδικούν προς εκμετάλλευση οι Κινέζοι. «Καλούμε τα εμπλεκόμενα μέρη να σεβαστούν ειλικρινά τα κυριαρχικά και νόμιμα δικαιώματα της Κίνας και να μην προχωρήσουν σε οποιαδήποτε ενέργεια η οποία θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις στις διμερείς σχέσεις ή στην ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή», δήλωσε χθες ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών, Λου Κανγκ.
«Προσέξτε, γιατί...»
Η παραπάνω δήλωση, αν και είναι ιδιαιτέρως προσεκτικά διατυπωμένη και δεν κάνει ευθεία αναφορά στη Ρωσία, αναμφίβολα ισοδυναμεί με μια συγκαλυμμένη απειλή - γεγονός το οποίο είναι ασυνήθιστο στις σχέσεις των δύο χωρών εδώ και πολλά χρόνια. Πολύ περισσότερο καθώς συνοδεύτηκε από την προειδοποίηση ότι ουδεμία χώρα, οργανισμός, εταιρεία ή ιδιώτης δύναται να προχωρήσει σε έρευνες ή προσπάθεια εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων που υπάρχουν εκεί χωρίς την άδεια του Πεκίνου.
Από την πλευρά της η Μόσχα εμφανίστηκε επίσης προσεκτική και επισήμως ουδέτερη, όμως είναι σαφές ότι καλύπτει τις ενέργειες της Rosneft. «Με βάση τα όσα γνωρίζουμε, η εταιρεία έχει ήδη προβεί σε δήλωση με την οποία διαβεβαιώνει πως λειτουργεί συμμορφούμενη πλήρως με τις άδειες που έχει λάβει» σχολίασε χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου και έμπιστος συνεργάτης του Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ.
Τι συμβαίνει, λοιπόν, στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας; Και υπάρχει περίπτωση το Πεκίνο να απαιτήσει από τη Μόσχα να αναγκάσει τη Rosneft να διακόψει τις παραπάνω δραστηριότητες, διακινδυνεύοντας μια ρήξη που ενδεχομένως να έχει απρόβλεπτες συνέπειες;
Η αλήθεια είναι ότι το Βιετνάμ δεν διατηρούσε ποτέ καλές σχέσεις με την Κίνα, ενώ εδώ και χρόνια οι προστριβές έχουν πληθύνει με βάση τις διεκδικήσεις της δεύτερης, οι οποίες περιλαμβάνουν και τμήμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης του. Αντιθέτως, οι στενότατοι δεσμοί που υπήρχαν με τη Μόσχα από την εποχή του πολέμου του Βιετνάμ ουδέποτε έχουν σπάσει, ενώ εσχάτως έχουν αρχίσει να ενισχύονται. Καθοριστικό ρόλο σε αυτό παίζει η διαφαινόμενη πρόθεση της Ρωσίας να αποκτήσει εκ νέου μόνιμη και ισχυρή πρόσβαση στη συγκεκριμένη περιοχή, την οποία αντιμετωπίζει πλέον ως «γόνιμο έδαφος» για να προωθήσει τα συμφέροντά της, τα οποία περιλαμβάνουν και άλλες χώρες, όπως το Λάος.
Τι ελπίζουν οι ΗΠΑ
Σε αυτό το πλαίσιο, ενισχύουν τη διμερή στρατιωτική συνεργασία, που περιλαμβάνει τόσο την προμήθεια ρωσικών οπλικών συστημάτων όσο και την πραγματοποίηση κοινών αεροναυτικών ασκήσεων. Τον περασμένο Μάρτιο ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, είχε δηλώσει ότι οι δύο χώρες συντονίζονται προς την κατεύθυνση «μιας αρχιτεκτονικής συνεργασίας η οποία θα μπορεί να διασφαλίσει μια βιώσιμη ανάπτυξη και να καλύπτει τις απαιτήσεις της ασφάλειας» στην Ασία.
Λέτε, λοιπόν, αυτά τα σύννεφα να προκαλέσουν την πρώτη καταιγίδα ανάμεσα στην Κίνα και τη Ρωσία, έπειτα από πολλές δεκαετίες; Δύσκολο - αλλά οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, οι Αμερικανοί, θα κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους για να το καταφέρουν.
Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο της Παρασκευής, 18 Μαΐου
