Η Ρωσία προειδοποίησε τη Δύση την Παρασκευή ότι αν δεν αρθούν τα εμπόδια στις εξαγωγές σιτηρών και λιπασμάτων, τότε η Ουκρανία θα πρέπει να εξάγει σιτηρά μέσω της ξηράς και η Μόσχα θα λειτουργήσει εκτός της συμφωνίας-ορόσημο για τις εξαγωγές σιτηρών που συνήφθη με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ.
Η συμφωνία για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας είναι μια προσπάθεια των Ηνωμένων Εθνών να διευκολύνουν μια επισιτιστική κρίση που προϋπήρχε της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, αλλά επιδεινώθηκε από τον πιο φονικό πόλεμο στην Ευρώπη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η συμφωνία, η οποία υπεγράφη για πρώτη φορά από τη Ρωσία, την Ουκρανία, την Τουρκία και τον ΟΗΕ τον Ιούλιο του περασμένου έτους και παρατάθηκε δύο φορές, επιτρέπει την εξαγωγή τροφίμων και λιπασμάτων, συμπεριλαμβανομένης της αμμωνίας, από τα λιμάνια της Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα, Οδησσό, Τσορνομόρσκ, Γιούζνι/Πίβντενι.
Ενώ η Δύση δεν έχει επιβάλει κυρώσεις στις εξαγωγές τροφίμων και λιπασμάτων της Ρωσίας, η Μόσχα λέει ότι αυτές διακυβεύονται από εμπόδια -όπως η ασφάλιση και τα εμπόδια πληρωμών- τα οποία, όπως λέει, πρέπει να αρθούν.
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε ότι αν η Δύση δεν θέλει να είναι ειλικρινής σχετικά με αυτό που ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες επεδίωξε να κάνει με τη συμφωνία, τότε η Ουκρανία θα πρέπει να χρησιμοποιήσει χερσαίες και ποτάμιες οδούς για τις εξαγωγές.
Εάν η Δύση συνέχιζε να αρνείται να άρει τα εμπόδια στις ρωσικές εξαγωγές, η Μόσχα θα παρέκαμπτε τη συμφωνία για τα σιτηρά, δήλωσε ο Λαβρόφ δίπλα στον Τούρκο ομόλογό του σε συνέντευξη Τύπου στην Άγκυρα.
"Εάν δεν έχουν την επιθυμία να προσεγγίσουν με ειλικρίνεια αυτό που πρότεινε ο κ. Γκουτέρες και προώθησε τόσο επίμονα, λοιπόν, ας συνεχίσουν να στέλνουν τα σχετικά προϊόντα από την Ουκρανία από ξηράς, σιδηροδρομικώς και μέσω ποταμών", δήλωσε ο Λαβρόφ.
"Και εμείς θα εργαστούμε, αν χρειαστεί, εκτός του πλαισίου αυτής της πρωτοβουλίας. Έχουμε την ευκαιρία να το κάνουμε αυτό με την Τουρκία, με το Κατάρ - οι πρόεδροι συζήτησαν σχετικά σχέδια", δήλωσε ο Λαβρόφ.
Η Ρωσία και η Ουκρανία είναι δύο από τους σημαντικότερους παραγωγούς γεωργικών προϊόντων στον κόσμο και σημαντικοί παίκτες στις αγορές σιταριού, κριθαριού, αραβοσίτου, κραμβελαίου, κραμβέλαιου, ηλιόσπορου και ηλιέλαιου. Η Ρωσία κατέχει επίσης δεσπόζουσα θέση στην αγορά λιπασμάτων.
Το υπουργείο Γεωργίας της Ρωσίας καθόρισε την Παρασκευή το σχέδιο συγκομιδής σιτηρών για το 2023 σε 120 εκατομμύρια τόνους, ανέφερε το Interfax επικαλούμενο σχέδιο δήλωσης.
Από την υπογραφή της, η συμφωνία των 120 ημερών για τα σιτηρά έχει παραταθεί δύο φορές, μία τον Νοέμβριο και μία δεύτερη τον Μάρτιο, αν και η Ρωσία δήλωσε ότι η παράταση του Μαρτίου ήταν μόνο για 60 ημέρες.
Η Ρωσία έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι οποιαδήποτε περαιτέρω παράταση της συμφωνίας για τα σιτηρά θα απαιτήσει την εκπλήρωση από τη Δύση πλήθους αιτημάτων της, συμπεριλαμβανομένης της επανασύνδεσης της Ρωσικής Αγροτικής Τράπεζας (Rosselkhozbank) με το σύστημα πληρωμών SWIFT.
Άλλα αιτήματα περιλαμβάνουν την επανέναρξη των προμηθειών γεωργικών μηχανημάτων και εξαρτημάτων, την άρση των περιορισμών στην ασφάλιση και την αντασφάλιση, την πρόσβαση στα λιμάνια, την επανέναρξη της λειτουργίας του αγωγού αμμωνίας Togliatti-Odesa και το ξεμπλοκάρισμα των περιουσιακών στοιχείων και των λογαριασμών των ρωσικών εταιρειών που εμπλέκονται στις εξαγωγές τροφίμων και λιπασμάτων.
Σταματούν προσωρινά οι εισαγωγές ουκρανικών σιτηρών στην Πολωνία
Την ίδια στιγμή, οι εισαγωγές ουκρανικών σιτηρών στην Πολωνία θα σταματήσουν προσωρινά προκειμένου να μετριαστεί ο αντίκτυπος στις τιμές, όμως θα εξακολουθήσει να επιτρέπεται η διαμετακόμισή τους, δήλωσε σήμερα ο Πολωνός υπουργός Γεωργίας Ρόμπερτ Τέλους.
Ο Τέλους ανέλαβε καθήκοντα χθες Πέμπτη μετά την παραίτηση του προκατόχου του εν μέσω διαμαρτυριών των αγροτών για τις μειούμενες τιμές παραγωγού.
«Συμφωνήσαμε να περιορίσουμε και για την ώρα να σταματήσουμε τις εξαγωγές στην Πολωνία», δήλωσε ο Τέλους στους δημοσιογράφους μετά τη συνάντηση με τον Ουκρανό ομόλογό του. «Η διαμετακόμιση θα επιτρέπεται αλλά θα εποπτεύεται στενά και στις δύο χώρες έτσι ώστε τα ουκρανικά σιτηρά να μην μένουν στην Πολωνία».
Μεγάλες ποσότητες ουκρανικών σιτηρών, τα οποία είναι φθηνότερα από εκείνα που παράγονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καταλήγουν να μένουν σε χώρες της κεντρικής Ευρώπης εν μέσω συμφόρησης στις εφοδιαστικές αλυσίδες, επηρεάζοντας σημαντικά τις τιμές και τις πωλήσεις για τους ντόπιους αγρότες.
Αυτό έχει δημιουργήσει πολιτικό πρόβλημα για τους εθνικιστές του κυβερνώντος Κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) σε μια εκλογική χρονιά.
Οι πρωθυπουργοί πέντε χωρών περιλαμβανομένης της Πολωνίας έστειλαν επιστολή την περασμένη εβδομάδα στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ζητώντας να αναληφθεί δράση για τις εισαγωγές ουκρανικών γεωργικών προϊόντων.
