Ένα βήμα πιο κοντά στην ανεξαρτητοποίηση αγωνίζεται να έρθει η Καταλονία, καθώς η τοπική κυβέρνηση σκοπεύει να προχωρήσει στη διεξαγωγή δημοψηφίσματος τον Σεπτέμβριο ή Οκτώβριο.
Την ίδια στιγμή όμως ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Mariano Rajoy έχει δηλώσει πως μια τέτοια εκλογική διαδικασία δεν προβλέπεται από το Σύνταγμα της χώρας.
Ο Γενικός Εισαγγελέας της Ισπανίας Jose Manuel Maza θα εξετάσει τη νομιμότητα ενός προσχεδίου της περιφερειακής κυβέρνησης της Καταλονίας για την ενεργοποίηση της άμεσης απόσχισης από την Ισπανία, σε περίπτωση που η κυβέρνηση της Μαδρίτης την εμποδίσει να διεξαγάγει δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία.
Μετά από απαίτηση του εν δυνάμει Καταλανού πρωθυπουργού, Carles Puigdemont, να παρουσιάσει το προσχέδιο στο Δημαρχείο της Μαδρίτης, η ισπανική κυβέρνηση του ζήτησε να πραγματοποιήσει την παρουσίαση “στο σωστό μέρος για κάτι τέτοιο, στη Βουλή”.
Σύμφωνα με την ισπανική El Pais, αυτός ο μηχανισμός ανεξαρτησίας περιγράφεται λεπτομερώς σε ένα προσχέδιο της Generalitat, της περιφερειακής κυβέρνηση της Καταλανίας, και στόχο έχει να λειτουργήσει ως ένα προσωρινό καταστατικό της Καταλονίας που θα εφαρμοστεί για δύο μήνες μέχρι το κοινοβούλιο να σχηματίσει την “κοινοβουλευτική δημοκρατία” της Καταλονίας.
Αναφερόμενος στο προσχέδιο, ο Εισαγγελέας Maza περιέγραψε το κείμενο ως «εκπληκτικό» και «παράξενο» για μια χώρα που διέπεται από το «κράτος δικαίου», ωστόσο αρνήθηκε να επικεντρωθεί σε νομικά ζητήματα που σχετίζονται με το έγγραφο, λέγοντας ότι δεν είχε χρόνο να το μελετήσει.
“Εάν το ισπανικό κράτος εμποδίσει αποτελεσματικά τη διενέργεια δημοψηφίσματος, ο νόμος αυτός θα τεθεί σε ισχύ με πλήρη και άμεσο τρόπο, μόλις το (περιφερειακό) κοινοβούλιο επιβεβαιώσει ένα τέτοιο εμπόδιο”, αναφέρει το προσχέδιο.
Η Καταλονία βρίσκεται εδώ και μήνες σε σύγκρουση με την κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος (PP) στη Μαδρίτη, εξαιτίας της επιμονής της στο δημοψήφισμα για το μέλλον της. Η κεντρική κυβέρνηση διαφωνεί με ένα τέτοιο ενδεχόμενο, όπως και γενικότερα με την ανεξαρτητοποίηση της βορειοανατολικής περιφέρειας. Ήδη στο παρελθόν (Νοέμβριος 2014) είχε εμποδίσει μια τέτοια προσπάθεια.
Η στρατηγική των Καταλανών και αυτή τη φορά μοιάζει να είναι η ίδια: μακριά από διαπραγματεύσεις πίσω από κλειστές πόρτες, γίνεται δημόσια συζήτηση στη Βουλή. Το ίδιο είχε γίνει και το 2005, όταν ο τότε πρωθυπουργός των Βάσκων, ο Juan Jose Ibarretxe, παρουσίασε τις σκέψεις του για μια Χώρα των Βάσκων που θα είχε “ελεύθερη σχέση” με την Ισπανία στη Βουλή, η οποία απέρριψε την πρόταση.
Η Μαδρίτη θέλει να υπογραμμίσει το γεγονός ότι η καταλανική κυβέρνηση προσπαθεί να παρακάμψει τις νομικές διαδικασίες που ακολούθησαν άλλοι περιφερειακοί ηγέτες όπως ο Ibarretxe στο παρελθόν. Το βασικότερο επιχείρημα της κεντρικής κυβέρνησης είναι ότι εξουσία για να αποφασίσει κάποιος αν μια περιοχή μπορεί να διεξαγάγει ένα δημοψήφισμα για την αυτονομία της δεν εμπίπτει σε κανένα τοπικό εκτελεστικό ή πολιτικό κόμμα ή κρατική υπηρεσία αλλά στο σώμα αντιπροσώπων της χώρας.
"Η κυβέρνηση δεν μπορεί ούτε να διαπραγματευτεί ούτε να επιτρέψει κάτι που βρίσκεται εκτός της συνταγματικής νομοθεσίας της Ισπανίας και δίνει στον κ. Puigdemont δημοκρατικό κανάλι για να ζητήσει στήριξη για αυτό που επιθυμεί." Τα καταλανικά κόμματα οφείλουν να σέβονται “τους κανόνες της δημοκρατίας", ήταν το μήνυμα της ισπανικής κυβέρνησης.
Μ. Rajoy: “Απαράδεκτος εκβιασμός” το σχέδιο ανεξαρτητοποίησης
Εμφανώς σε ένταση και αρκετά ανήσυχος, ο ισπανός πρωθυπουργός, Mariano Rajoy, απαντώντας στα δημοσιεύματα για το προσχέδιο των Καταλανών, τόνισε πως πρόκειται για “μια τρελή ιδέα όπως και να το δει κανείς”, ενώ δεν είναι παρά μια “νομική ψευδαίσθηση”.
“Η πρόταση είναι ένας απαράδεκτος εκβιασμός του κράτους”, δήλωσε.
Από την πλευρά του ο καταλανός Puigdemont έχει τονίσει συχνά πως "η Ισπανία έχει μια ιδέα για την ενότητά της που θυμίζει θρησκεία. Είναι σαν τον Θεό", ενώ υποστηρίζει ότι η Μαδρίτη αρνείται να δει το ποσοστό στήριξης της καταλανικής ανεξαρτησίας. "Δεν θέλουν να μιλάνε γι ''αυτό, αλλά υπάρχει".
Ο Puigdemont, όπως και άλλοι καταλανικοί εθνικιστές, έχει στο μυαλό του μια εικόνα ενός ανεξάρτητου κράτους που “ταιριάζει” στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που είναι ανοιχτό στους μετανάστες, φιλόξενο στους πρόσφυγες και αποτελεί στενό εταίρο σε μια διακριτή αλλά φιλική σχέση με την Ισπανία
Το ζήτημα της Καταλονίας δεν πρόκειται να εξαφανιστεί, αν δεν λυθεί με κάποιο οριστικό τρόπο. Ήδη από την αρχή της οικονομικής κρίσης, οι Καταλανοί επιμένουν αρκετά πιο έντονα σε μια κατεύθυνση απόσχισης, με την ισπανική κυβέρνηση να διχάζεται ως προς το αν πρέπει να απαντήσει με σκληρό τρόπο ή με την “επιχείρηση διαλόγου”.
Η καταλανική κυβέρνηση θα υποβάλει σύντομα αίτημα για συζήτηση με την ισπανική κυβέρνηση σχετικά με τους όρους του δημοψηφίσματος. Μόλις πραγματοποιηθεί το δημοψήφισμα, οι Καταλανοί αναμένεται να υποβάλουν νέο αίτημα για την εφαρμογή του αποτελέσματος της ψηφοφορίας.
