Του Γιάννη Μαντζίκου
Τουρκία και Ρωσία έχουν ολοκληρώσει όλες τις διαδικασίες για την παράδοση των ρωσικών πυραύλων, τύπου S-400 στην Άγκυρα και αυτό που απομένει πλέον είναι η τελική παράδοση, δηλαδή η αποστολή των πυραύλων στην Άγκυρα.
Μπορεί το ενδιαφέρον όσων ασχολούνται με το θέμα των S-400 να στρέφεται στο αν θα επιβληθούν κυρώσεις στην Τουρκία από τις ΗΠΑ, ωστόσο η επικείμενη παράδοση τους φέρνει στην επιφάνεια και άλλα θέματα (μεταξύ άλλων) όπως για παράδειγμα ποιος θα έχει τον έλεγχο του αντιπυραυλικού συστήματος.
Αρχικά, δεν είναι ακριβώς γνωστό το πότε θα παραδοθούν οι S-400. Πριν λίγες μέρες η εφημερίδα «HaberTurk» ανέφερε ότι αναμένονταν ήδη από προχθές στην Άγκυρα, πράγμα που δεν επιβεβαιώθηκε εν τέλει. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ωστόσο, απέφυγε να δώσει ακριβή ημερομηνία παράδοσης του πυραυλικού συστήματος και άφησε να εννοηθεί ότι η άφιξη των πυραύλων αναμένεται από στιγμή προς στιγμή.
Σε γενικότερο πλαίσιο, οι S-400 είναι ακόμα μια έκφανση της ανεξαρτητοποίησης που επιδιώκει η Τουρκία στην εξωτερική της πολιτική και πολιτική ασφαλείας. Ειδικότερα όμως, η παραλαβή τους γεννά ορισμένα ερωτηματικά όπως αυτό της σχέσης του Τούρκου προέδρου Ερντογάν με τον στρατό μια σχέση που έχει περάσει από «40 κύματα» λόγω του πραξικοπήματος του 2016.
Εξ'' ου κάποιοι στην Άγκυρα υποστηρίζουν ότι ο έλεγχος των S-400 μπορεί να βρίσκεται είτε στην Υπηρεσία Πληροφοριών της χώρας υπό τον Χακάν Φιντάν, άλλοι αναφέρονται στην Υπηρεσία Δημόσιας Τάξης και Ασφάλειας οι οποίες αναφέρονται ευθέως στον Ερντογάν. Οι ίδιο κύκλοι εξάλλου κάνουν λόγο ότι η «αγορά των S400 δεν αφορά μόνο το εξωτερικό αλλά και το εσωτερικό της Τουρκίας» με άλλα λόγια αποτελεί επίδειξη δύναμης του Ερντογάν στο στρατιωτικό κατεστημένο. Από την άλλη μεν, υπάρχει κύκλοι του στρατού είναι πεπεισμένοι ότι ο έλεγχος των s400 θα περάσει σίγουρα στο Γενικό Επιτελείο των Ενόπλων Δυνάμεων καθότι ο Τούρκος πρόεδρος έχει τοποθετήσει πια σε όλες τις θέσεις πρόσωπα της απολύτου εμπιστοσύνης του.
Με βάση τα παραπάνω δεν τίθεται θέμα εάν η Τουρκία θα καταργήσει τη συμφωνία S-400, αλλά τι θα ακολουθήσει; Είναι η Ουάσιγκτον να επιβάλλει σκληρές κυρώσεις στην Τουρκία για την αγορά προηγμένων όπλων από τη Ρωσία ή η Ουάσινγκτον θα προσπαθήσει να χρυσώσει το «χάπι» με κυρώσεις-χάδι;