Η ένταξη της Πολωνίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση πραγματοποιήθηκε περισσότερο στη βάση της απειλής που ένιωθε από τη Ρωσία, παρά στην ταύτιση των αξιών της Ένωσης. Η διαφορετική αντιμετώπιση του εγχειρήματος της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης φάνηκε από τη συμμετοχή της Πολωνίας στους θεσμούς της ΕΕ, όπου η Βαρσοβία προσέγγιζε τη συμμετοχή ως τρόπου προσπορισμού οφελών, παρά με το πνεύμα των συνθηκών. Το ζήτημα βέβαια ήταν ανησυχητικό, καθώς λόγω του μεγέθους της και του πληθυσμού της, η πολωνική επιρροή της ήταν σημαντική.
Από τη στιγμή βέβαια που ανέλαβε τη διακυβέρνηση η ακραία συντηρητική κυβέρνηση της Πολωνίας, η σύγκρουση φαινόταν να έρχεται. Ο λαϊκιστικός τρόπος διακυβέρνησης καθώς και η υιοθέτηση οπισθοδρομικών νομοθετημάτων στην Πολωνία δεν μπορούσε να μην απασχολήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η de facto απαγόρευση, απόρροια της ποινικοποίησης της άμβλωσης στην Πολωνία ξεχωρίζει από τη διαβόητη νομοθέτηση της πολωνικής κυβέρνησης. Βέβαια, στην παρούσα φάση το ζήτημα της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης στην Πολωνία αποτελεί το επίκεντρο της σύγκρουσης τους. Ο ουσιαστικός έλεγχος του δικαστικού τομέα από την κυβέρνηση στην Πολωνία δεν μπορεί να είναι συμβατός με ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η εργαλειοποίηση των μεταναστών από τη Λευκορωσία, που τους διευκολύνει να περάσουν προς την Ευρώπη από το έδαφος της, έχει αναδείξει τη διαφωνία μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Πολωνίας και σε άλλους τομείς. Η Βαρσοβία επιθυμεί να αντιμετωπίζει με τις δικές της μεθόδους τις μεταναστευτικές ροές, ενώ οι Βρυξέλλες διαφωνούν για τους τρόπους που μετέρχεται η πλευρά των Πολωνών.
Η Διεθνής Αμνηστία άλλωστε αναφέρθηκε επισταμένα στις παράτυπες επαναπροωθήσεις μεταναστών από την Πολωνία, καθώς τουλάχιστον πέντε άτομα έχασαν τη ζωή τους το τελευταίο διάστημα. Οι Βρυξέλλες από τη μεριά τους ζητούν από τη Βαρσοβία να δεχθεί τη Frontex στη ζώνη των συνόρων, αλλά η Πολωνία δεν δέχεται την εμπλοκή σε μία σφαίρα ζητημάτων, που θεωρεί αποκλειστικό προνόμιο τους.
Η τελική έκβαση της σύγκρουσης παραμένει αβέβαιη. Οι χθεσινές διαδηλώσεις με τη σημαντική συμμετοχή του Ντόναλντ Τουσκ, πρώην προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, έστειλαν ένα μήνυμα πως υπάρχουν πολλοί Πολωνοί που θέλουν να παραμείνουν στην Ευρώπη και αντιτίθενται στα σχέδια της κυβέρνησης. Οι μεγάλες συγκεντρώσεις από το Πόζναν έως την Κρακοβία εναντίον της απόφασης του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Πολωνίας κατακλύστηκαν από τα συνθήματα «μένουμε» και «είμαστε Ευρώπη».
Μία πιθανή αποχώρηση της Πολωνίας πάντως θα ήταν ακόμα ένα ισχυρό χτύπημα στη δυναμική της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά το Brexit. Οι Βρυξέλλες βέβαια θα μπορούν να ισχυριστούν πως στόχος πλέον δεν είναι η διεύρυνση, αλλά η εμβάθυνση της Ένωσης.
