Η ανθρωπιστική κρίση στο Αφγανιστάν, όπου εκατομμύρια άνθρωποι απειλούνται με λιμό, και τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα αυτή αναμένεται να κυριαρχήσουν στις συνομιλίες που ξεκινούν σήμερα στο Όσλο μεταξύ των Ταλιμπάν, Δυτικών και μελών της αφγανικής κοινωνίας των πολιτών.
Σημειώνεται ότι στη διάρκεια της τριήμερης επίσκεψής τους στη Νορβηγία, την πρώτη που πραγματοποιούν στην Ευρώπη αφότου κατέλαβαν εκ νέου την εξουσία στο Αφγανιστάν τον Αύγουστο, οι Ταλιμπάν υπό τον υπουργό Εξωτερικών τους Αμίρ Χαν Μουτάκι θα συναντηθούν με Νορβηγούς αξιωματούχους και εκπροσώπους των ΗΠΑ, της Γαλλίας, της Βρετανίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της ΕΕ.
«Η δημιουργία ενός αντιπροσωπευτικού πολιτικού συστήματος, η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής και οικονομικής κρίσης, οι ανησυχίες στον τομέα της ασφάλειας και της αντιτρομοκρατίας αλλά και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων –ιδιαίτερα της εκπαίδευσης των κοριτσιών και των γυναικών» θα είναι την ατζέντα, όπως επεσήμανε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Υπογραμμίζεται ότι οι Ταλιμπάν ελπίζουν ότι οι συνομιλίες αυτές θα συμβάλλουν «να μετατραπεί η πολεμική ατμόσφαιρα (…) σε μια ειρηνική κατάσταση», δήλωσε ο εκπρόσωπος της κυβέρνησής του Ζαμπιχουλάχ Μουτζαχίντ.
Να σημειωθεί ότι καμία χώρα προς το παρόν δεν έχει αναγνωρίσει την κυβέρνησή τους και η Νορβηγίδα υπουργός Εξωτερικών Άνικεν Χουίτφελντ υπογράμμισε ότι αυτές οι συνομιλίες «δεν αποτελούν νομιμοποίηση ή αναγνώριση».
«Όμως πρέπει να συνομιλήσουμε με τις αρχές που ντε φάκτο κυβερνούν τη χώρα. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε την πολιτική κατάσταση να προκαλέσει μια ακόμη πιο σοβαρή ανθρωπιστική καταστροφή», όπως τόνισε.
Υπενθυμίζεται ότι από τον Αύγουστο η διεθνής βοήθεια που χρηματοδοτούσε περίπου το 80% του αφγανικού προϋπολογισμού ανεστάλη και οι ΗΠΑ πάγωσαν 9,5 δισεκατομμύρια δολάρια πόρων της αφγανικής κεντρικής τράπεζας.
Η ανεργία εκτοξεύθηκε, ενώ εδώ και μήνες δεν καταβάλλονται οι μισθοί των δημόσιων υπαλλήλων, την ώρα που το Αφγανιστάν πλήττεται από σοβαρή ξηρασία.
Όπως επισημαίνεται, ο λιμός απειλεί αυτή τη στιγμή 23 εκατομμύρια Αφγανούς, δηλαδή το 55% του πληθυσμού, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ο οποίος ζητεί για φέτος 4,4 δισεκατομμύρια δολάρια από τις δωρήτριες χώρες.
«Απαρτχάιντ των φύλων»
«Θα ήταν λάθος να επιβάλλουμε μια συλλογική τιμωρία στους Αφγανούς απλώς και μόνο επειδή οι αρχές δεν συμπεριφέρονται σωστά», εκτίμησε την Παρασκευή ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
«Μπορούμε να συνεχίσουμε να διανέμουμε βοήθεια παρακάμπτοντας τους Ταλιμπάν. Αν θέλουμε να είναι αποτελεσματική, πρέπει να εμπλακεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο η κυβέρνηση», εξήγησε ο πρώην εκπρόσωπος του ΟΗΕ για το Αφγανιστάν, ο Κάι Έιντε.
Ωστόσο η διεθνής κοινότητα αναμένει να δει πώς οι ακραίοι ισλαμιστές σκοπεύουν να κυβερνήσουν το Αφγανιστάν, αφού κατά την πρώτη τους διακυβέρνηση, από το 1996 ως το 2001, είχαν καταπατήσει τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Παρά τις υποσχέσεις των Ταλιμπάν, οι γυναίκες έχουν αποκλειστεί από τις θέσεις εργασίας στον δημόσιο τομέα και τα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης παραμένουν κλειστά για τα κορίτσια.
Σημειώνεται ότι στο Όσλο οι Ταλιμπάν αναμένεται να συναντηθούν ήδη από την πρώτη ημέρα, κεκλεισμένων των θυρών, με μέλη της κοινωνίας των πολιτών του Αφγανιστάν, κυρίως φεμινίστριες και δημοσιογράφους.
Η πρώην υπουργός Μετάλλων και Πετρελαίου του Αφγανιστάν Ναργκίς Νεχάν, η οποία έχει καταφύγει στη Νορβηγία, δήλωσε ότι αρνήθηκε να συμμετάσχει στις συνομιλίες, φοβούμενη ότι «θα κανονικοποιήσουν το καθεστώς των Ταλιμπάν, ότι θα τους ενισχύσουν χωρίς αυτοί να αλλάξουν καθόλου».
«Αν δείτε τι συνέβη στις συνομιλίες τα τρία προηγούμενα χρόνια, οι Ταλιμπάν πάντα παίρνουν αυτό που θέλουν από τη διεθνή κοινότητα και τον αφγανικό λαό, αλλά οι ίδιοι δεν έχουν κάνει ούτε ένα βήμα», πρόσθεσε.
«Τι εγγύηση υπάρχει ότι θα τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους αυτή τη φορά;», διερωτήθηκε, υπογραμμίζοντας ότι οι συλλήψεις φεμινιστριών και δημοσιογράφων συνεχίζονταν στο Αφγανιστάν τις τελευταίες ημέρες.
Ο πολιτικός αναλυτής Νταβούντ Μοραντιάν επέκρινε υπόψιν την πρωτοβουλία της Νορβηγίας να φιλοξενήσει αυτές τις συνομιλίες.
«Η υποδοχή ενός υψηλόβαθμου αξιωματούχου των Ταλιμπάν αμαυρώνει τη φήμη της Νορβηγίας ως χώρας που ανησυχεί για τα δικαιώματα των γυναικών, την ώρα που οι Ταλιμπάν έχουν επιβάλει ντε φάκτο ένα απαρτχάιντ μεταξύ των φύλων», εκτίμησε.
Από τη Μέση Ανατολή ως τη Σρι Λάνκα, περνώντας από την Κολομβία και τις Φιλιππίνες, η Νορβηγία σημειωτέον έχει μακρά παράδοση ως μια χώρα που φιλοξενεί και διευκολύνει τις ειρηνευτικές συνομιλίες.
