Πολλές δυνάμεις προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την αναταραχή στην Καμπούλ και το χαοτικό περιβάλλον στο Αφγανιστάν. Η Κίνα, η Ρωσία, το Ιράν, αλλά και φυσικά η Τουρκία προσπαθούν να επαναπροσδιορίσουν τις σχέσεις τους με τους Ταλιμπάν, αλλά και να διαμορφώσουν τη νέα κατάσταση, ώστε να καλύψουν το κενό που αφήνουν οι ΗΠΑ.
Η καταδίωξη Αφγανών που συνεργάστηκαν με την προηγούμενη κυβέρνηση και τις ξένες δυνάμεις που έχουν εξαπολύσει οι Ταλιμπάν, η δολοφονία συγγενή δημοσιογράφου της Deutsche Welle αλλά και η στυγνή εκτέλεση του πρώην διοικητής της περιφερειακής αστυνομίας δείχνουν το στίγμα του νέου καθεστώτος. Οι Αφγανοί που βρίσκονται σε κίνδυνο και δεν έχουν σαφή τρόπο διαφυγής, όπως προειδοποίησε σήμερα η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, βιώνουν άμεσα τη νέα πραγματικότητα.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπαθούν να φτιάξουν μία νέα πραγματικότητα, όπου δεν θα έχουν στρατιωτική παρουσία, αλλά θα αντιμετωπίζουν το καθεστώς του Αφγανιστάν ως μία χώρα όπως όλες τις άλλες, ανάλογα δηλαδή με τη συμπεριφορά του καθεστώτος, όπως δήλωσε ο Τζο Μπάιντεν. Η Ουάσιγκτον προχωρά άμεσα στο πάγωμα των λογαριασμών του Αφγανιστάν, στους οποίους βρίσκονται περίπου 9 δισεκατομμύρια ευρώ, προκειμένου να αποκόψει τους Ταλιμπάν από την πρόσβαση ως ένα πρώτο χτύπημα.
Το Ιράν προσπαθεί να καρπωθεί την πολιτική αποτυχία των Ηνωμένων Πολιτειών στο Αφγανιστάν, εμφανίζοντας έναν συνεργατικό τόνο προς τους Ταλιμπάν, εστιάζοντας στην ασφάλεια των αποστολών της και τη διασφάλιση των συνόρων. Ωστόσο, μακροπρόθεσμα υπάρχει ανησυχία για τη συμπεριφορά των Ταλιμπάν, για παράδειγμα απέναντι στις σιιτικές μειονότητες στης χώρας, που στο παρελθόν είχαν αποτελέσει στόχο των εξτρεμιστών Ταλιμπάν, λόγω του διαφορετικού ισλαμικού δόγματος. Η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας που καταγγέλλει ότι στις αρχές Ιουλίου δυνάμεις των Ταλιμπάν βασάνισαν και δολοφόνησαν αρκετά μέλη της εθνοτικής μειονότητας Χαζάρα στην επαρχία Γκαζνί ήδη σοκάρει.
Ο Υπουργός Εξωτερικών Σέργκει Λαβρόφ τονίζει πως η Ρωσία δεν βιάζεται να αναγνωρίσει τους Ταλιμπάν, αλλά διακρίνει τα θετικά στοιχεία των προθέσεων τους να συμπεριλάβουν άλλες πολιτικές δυνάμεις σε μία μελλοντική κυβέρνηση αλλά και να επιτρέψουν την εκπαίδευση των γυναικών. Ουσιαστικά, η Ρωσία κινείται στη γραμμή που χαράχθηκε πως οποιαδήποτε κυβέρνηση είναι προτιμότερη από τις «μαριονέτες» των ΗΠΑ. Το Αφγανιστάν άλλωστε αποτέλεσε βασικό θέμα συζήτησης ανάμεσα στην Άνγκελα Μέρκελ και τον Βλαντίμιρ Πούτιν κατά τη διάρκεια της επίσκεψής της στη Μόσχα. Η πλήρης απομάκρυνση των Ηνωμένων Πολιτειών είναι το επίκεντρο των κινήσεων της.
Ο Πούτιν είχε εκφραστεί έντονα κατά της παρουσίας των αμερικανικών δυνάμεων στην Κεντρική Ασία, κατά τη διάρκεια της συνάντησης που είχε με τον Τζο Μπάιντεν στις 16 Ιουνίου στη Γενεύη, προσφέροντας να δρα η ίδια ως ο βασικός εγγυητής της ασφάλειας στην περιοχή. Οι στρατιωτικές ασκήσεις που ξεκίνησε στο Τατζικιστάν είναι ενδεικτικές των προθέσεων του.
Ο αποκλεισμός των Αμερικανών είναι μία κοινή στόχευση με την Κίνα άλλωστε. Βέβαια το Πεκίνο επικεντρώνεται στην οικονομική διείσδυση στο Αφγανιστάν, ελπίζοντας σε μία μελλοντική σταθεροποίηση, ακόμα και με το φονταμενταλιστικό καθεστώς των Ταλιμπάν. Το Αφγανιστάν είναι μέρος του Νέου Δρόμου του Μεταξιού για την Κίνα, αν και βέβαια οι συγκρούσεις δεν έχουν επιτρέψει την υλοποίηση των κινεζικών σχεδίων. Μία ανησυχία βέβαια του Πεκίνου είναι η αξιοποίηση των συνόρων πολλών χιλιομέτρων για την εξέγερση των Ουιγούρων στην Κίνα.
Η Τουρκία είναι το χαρακτηριστικό παράδειγμα των περιφερειακών παικτών που σπεύδουν να εκμεταλλευτούν την αναταραχή στο Αφγανιστάν. Ο Ταγίπ Ερντογάν ξεκαθάρισε πως η πρόθεση να εγγυηθεί την ασφάλεια του αεροδρομίου παραμένει, καθώς το βασικό στοιχείο της πρόταση ήταν η ασφάλεια μετά την αποχώρηση των Αμερικανών. Ουσιαστικά, η Άγκυρα αναζητά τρόπους, ώστε να παραμείνουν τα τουρκικά στρατεύματα στο Αφγανιστάν, θεωρώντας πως είναι η βάση για να επεκτείνει τα οικονομικά και στρατηγικά συμφέροντα της.
Ωστόσο, η αποτροπή της μετανάστευσης Αφγανών προς την Τουρκία είναι βασική στόχευση της Άγκυρας, καθώς πιέζεται τόσο δημοσκοπικά από την αντιπολίτευση, όσο και ενδοκυβερνητικά από τους υπερεθνικιστές συμμάχους του. Παρά τη, συγκριτικά με ότι αναμενόταν, αναίμακτη προέλαση των Ταλιμπάν, η προοπτική κινημάτων αντίστασης εναντίον των σκοταδιστικών πρακτικών, θα αυξήσει τις πιέσεις για μεγαλύτερο εκτοπισμό ανθρώπων από τη χώρα.
