Την μεταρρύθμιση της διαδικασίας διεύρυνσης της ΕΕ με non-paper προωθεί η γαλλική διπλωματία ευελπιστώντας έτσι να μετριάσει την σκληρή κριτική που δέχθηκε τον Οκτώβριο ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν για το «όχι» στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία.
Σημειώνεται ότι το βέτο της Γαλλίας στην Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία καταδίκασαν έντονα ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος έκανε λόγο για «βαρύ ιστορικό λάθος».
Η Γαλλία προτείνει 7 θεματικές ενότητες, η οποία οφείλουν να εφαρμοστούν διαδοχικά από τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες. Οι ενότητες αφορούν για παράδειγμα: Θεμελιώδη Δικαιώματα & Κράτος Δικαίου, Παιδεία & Επιστήμη, Απασχόληση & Κοινωνικά ζητήματα. Μόλις ένα κράτος εκπληρώσει όσα προβλέπονται σε μια από τις θεματικές ενότητες, τότε θα αποκτά πρόσβαση σε ευρωπαϊκούς θεσμούς όπως η Eurojust για συνεργασία σε ζητήματα δικαιοσύνης ή το πρόγραμμα εκπαίδευσης και κατάρτισης Erasmus.
Ουσιαστικά, το γαλλικό μοντέλο φαίνεται να προκρίνει μια διαδικασία επτά σταδίων με τις υπό ένταξη χώρες να αποκτούν πρόσβαση σε επιλεγμένα προγράμματα και κονδύλια της ΕΕ, προτού φτάσουν στην πλήρη ενοποίηση. Σύμφωνα με το “non paper”, μόνο στο τέταρτο βήμα θα μπορεί η υπό ένταξη χώρα να μπει στην τραπεζική ένωση, ενώ στο πέμπτο θα είναι σε θέση να λαμβάνει επιδοτήσεις από τα διαρθρωτικά ταμεία της Κομισιόν. Το πιο σημαντικό που προκύπτει είναι πως δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο πια, ότι η διαδικασία για μια χώρα θα ολοκληρωθεί απλώς γιατί ξεκίνησε.
Για να ξεκινήσει μια διαδικασία ένταξης απαιτείται να υπάρχει ομοφωνία μεταξύ των χωρών μελών της ΕΕ και περιλαμβάνει 35 κεφάλαια διαπραγματεύσεων αλλά οι υποψήφιες χώρες τείνουν να περιμένουν μέχρι την τελευταία στιγμή για να ξεκινήσουν τις πιο δύσκολες μεταρρυθμίσεις.
Κληθείς να σχολιάσει από την Deutsche Welle το non paper του προέδρου Μακρόν, ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών, Γιάνις Πέλερ απαντά ότι «είμαστε ανοιχτοί σε προτάσεις για τη βελτίωση της διαδικασίας διεύρυνσης, αρκεί να μην καθυστερήσει ακόμα περισσότερο η έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία και την Βόρεια Μακεδονία. Την επίτευξη αυτού του στόχου υπογράμμισε για μια ακόμα φορά ο υπ. Εξωτερικών Χάικο Μάας κατά την επίσκεψή του, την περασμένη Τετάρτη, στα Σκόπια: «Η ΕΕ πρέπει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της. Η συνέχιση μιας επιτυχημένης πολιτικής για τη διεύρυνση της ΕΕ και η μακροπρόθεσμα σταθερή ανάπτυξη στα δυτικά Βαλκάνια αποτελεί για εμάς στρατηγικό συμφέρον».
