Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέτυχαν τη Δευτέρα να καταλήξουν σε συμφωνία για τη μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς διαφώνησαν σχετικά με πρόταση επέκτασης των επιδοτήσεων μονάδων άνθρακα.
Οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ που συνεδρίασαν στο Λουξεμβούργο ολοκλήρωσαν τις συνομιλίες χωρίς κοινή θέση σχετικά με τους κανόνες με σκοπό μείωση των εκπομπών, καθώς και να αποφύγουν την επανάληψη της περσινής ενεργειακής κρίσης, όταν οι τιμές του φυσικού αερίου που σημείωσαν ρεκόρ οδήγησαν τους λογαριασμούς σε δυσθεώρητο ύψος.
Οι συνομιλίες περιπλέχτηκαν από πρόταση της Σουηδίας, η οποία ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ, να επιτραπεί στις χώρες να παρατείνουν τις επιδοτήσεις του μηχανισμού δυναμικότητας για τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με άνθρακα, ώστε να αποφεύγονται οι διακοπές ρεύματος.
Η Σουηδή υπουργός Ενέργειας Έμπα Μπους, η οποία προέδρευσε της συνάντησης, δήλωσε ότι οι εργασίες θα συνεχιστούν μεταξύ των πρεσβευτών των χωρών της ΕΕ, οι οποίοι θα προσπαθήσουν να καταλήξουν σε συμφωνία.
«Μπλόκο» στην πρόταση για τις επιδοτήσεις άνθρακα
Χώρες όπως η Αυστρία, το Βέλγιο, η Γερμανία και το Λουξεμβούργο είχαν αντιταχθεί στην πρόταση για τις επιδοτήσεις άνθρακα, λέγοντας ότι θα υπονομεύσει τους στόχους της Ευρώπης για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Το σχέδιο πρότασης, το οποίο είδε το Reuters, θα επέτρεπε στους υφιστάμενους μηχανισμούς δυναμικότητας να καταργήσουν προσωρινά όριο εκπομπών CO2 - επιτρέποντας έτσι τη συμμετοχή ανθρακοφόρων μονάδων - εάν δεν καταφέρουν να προσελκύσουν αρκετούς παραγωγούς με χαμηλότερες εκπομπές άνθρακα και εάν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την εξαίρεση.
Αναφέρει ακόμα ότι κάποιες χώρες χρειάζονται αυτή την επιλογή επειδή η αναστάτωση στον εφοδιασμό της Ευρώπης με φυσικό αέριο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει προκαλέσει επιπλέον πίεση στο δυναμικό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
«Για κάποιους από εμάς, η ασφάλεια σημαίνει αγορές δυναμικότητας», δήλωσε νωρίτερα στη συνεδρίαση της Δευτέρας η Πολωνή υπουργός Κλιματικής Αλλαγής Άννα Μόσκουα.
Η Πολωνία, η οποία προμηθεύεται περίπου το 70% της ενέργειάς της από άνθρακα, θα μπορούσε να παρατείνει το καθεστώς στήριξης των ανθρακικών μονάδων πέραν του 2025 σύμφωνα με την πρόταση.
«Δεν είναι συμβατό με τους στόχους της ΕΕ και τους εθνικούς στόχους για την προστασία του κλίματος», δήλωσε ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας και Κλίματος Ρόμπερτ Χάμπεκ - προσθέτοντας ότι αν και οι μονάδες άνθρακα θα συνεχίσουν να λειτουργούν σε χώρες όπως η Γερμανία, η ενίσχυση των επιδοτήσεων για αυτές θα ήταν ένα βήμα πάρα πολύ μακριά.
Ο άνθρακας είναι το ορυκτό καύσιμο με τις μεγαλύτερες εκπομπές CO2. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι η χρήση του πρέπει να μειωθεί κατακόρυφα αυτή τη δεκαετία, εάν ο κόσμος θέλει να αποφύγει πιο σοβαρές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Η τελευταία έκδοση της πρότασης ανέφερε ότι μια χώρα πρέπει επίσης να αξιολογήσει τον αντίκτυπο στους στόχους της για την κλιματική αλλαγή.
Σταθερές τιμές
Η προτεινόμενη μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ αποσκοπεί στο να καταστήσει τις τιμές της ενέργειας πιο σταθερές και προβλέψιμες, θέτοντας τις νέες κρατικά υποστηριζόμενες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα πυρηνικά εργοστάσια χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε συμβόλαια σταθερής τιμής.
Οι υπουργοί διαπραγματεύονταν επίσης λεπτομέρειες, όπως το πώς θα δαπανηθούν τυχόν έσοδα που θα προκύψουν από αυτά τα συστήματα επιδότησης και αν θα περιοριστεί η ευρεία επιβολή των συμβάσεων σταθερής τιμής σε υφιστάμενες μονάδες παραγωγής ενέργειας.
Το τελευταίο σχέδιο πρότασης θα επέτρεπε επίσης στις χώρες να εισάγουν εθνικά συστήματα, έως τα μέσα του 2024, για την ανάκτηση απρόσμενων εσόδων από ορισμένες μονάδες παραγωγής ενέργειας, εάν οι τιμές της ενέργειας εκτοξευθούν - μια κίνηση που υποστηρίζεται από χώρες όπως η Ελλάδα και η Ισπανία, αλλά στην οποία αντιτίθενται οι όμιλοι της ενεργειακής βιομηχανίας.
Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να διαπραγματευτούν την τελική αναβάθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με στόχο να εγκριθεί ο νόμος πριν από τις εκλογές της ΕΕ το επόμενο έτος.
Διαβάστε επίσης:
Μηχανισμό ανάκτησης των υπερεσόδων στο ρεύμα προτείνει η Ελλάδα
