Σκηνές χάους επικράτησαν χθες στη Βραζιλία, όταν χιλιάδες οπαδοί του πρώην προέδρου της χώρας, Ζαΐχ Μπολσονάρο, εισέβαλαν στο Κογκρέσο, το προεδρικό μέγαρο και το Ανώτατο Δικαστήριο στην Μπραζίλια, προκαλώντας εκτεταμένες ζημιές.
Λίγες ώρες αργότερα, άνδρες των δυνάμεων ασφαλείας έθεσαν ξανά υπό τον έλεγχό τους τα κυβερνητικά κτίρια. Πλάνα που μετέδωσε το CNN Brasil εικονίζουν μπολσοναριστές, πολλοί από τους οποίους φορούν τα κίτρινα και πράσινα μπλουζάκια της εθνικής ποδοσφαίρου, να βαδίζουν ο ένας πίσω από τον άλλο με τα χέρια δεμένα πισθάγκωνα στη ράμπα που οδηγεί προς και από το προεδρικό μέγαρο Πλανάλτου, φρουρούμενοι από αστυνομικούς.
Τουλάχιστον 150 οπαδοί του ακροδεξιού πρώην προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου συνελήφθησαν.
Ο βραζιλιάνος πρόεδρος Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα επέστρεψε στην Μπραζίλια και πήγε να διαπιστώσει επί τόπου την έκταση των ζημιών στο προεδρικό μέγαρο και κατόπιν στο Ανώτατο Δικαστήριο.
Από την πλευρά του ο πρώην πρόεδρος της Βραζιλίας Μπολσονάρου, ο οποίος βρίσκεται στις ΗΠΑ, με ανάρτησή του στο Twitter τόνισε πως «το πλιάτσικο και οι εισβολές σε δημόσια κτίρια (...) αντίκεινται στον κανόνα» των «ειρηνικών διαδηλώσεων». Σε άλλη ανάρτησή του στο ίδιο νήμα, απέρριψε «τις κατηγορίες χωρίς απόδειξη» του κεντροαριστερού διαδόχου του Λούλα, που κατήγγειλε ότι ο «λόγος» του ακροδεξιού πρώην αρχηγού του κράτους «ενεθάρρυνε» τους «φασίστες βάνδαλους» να εισβάλουν στις έδρες των τριών εξουσιών.
Το Φιλελεύθερο Κόμμα (Partido Liberal, PL) του Ζαΐχ Μπολσονάρου καταδίκασε χθες την έφοδο οπαδών του ακροδεξιού πρώην προέδρου της Βραζιλίας στο Κογκρέσο, το προεδρικό μέγαρο και το Ανώτατο Δικαστήριο στην ομοσπονδιακή πρωτεύουσα Μπραζίλια.
Ο Βαλντεμάρ ντα Κόστα Νέτου έκρινε πως χθες ήταν «μια λυπηρή ημέρα για το βραζιλιάνικο έθνος», καθώς «τα γεγονότα στην Μπραζίλια (...) είναι ντροπή για όλους μας, δεν αντιπροσωπεύουν το κόμμα μας, δεν αντιπροσωπεύουν τον (πρώην πρόεδρο) Μπολσονάρου». «Υποστηρίζουμε τις ειρηνικές διαδηλώσεις. Οι σημερινές (χθεσινές) ενέργειες είναι ντροπή», ανέφερε.
Λίγο νωρίτερα, ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα κήρυξε «ομοσπονδιακή παρέμβαση» μέχρι τις 31 Ιανουαρίου, κάτι που σημαίνει ότι οι δυνάμεις ασφαλείας, οι οποίες συνήθως ελέγχονται από τις πολιτειακές και τοπικές αρχές, θα τεθούν υπό ομοσπονδιακή διοίκηση.
Δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Βραζιλίας, ο Αλεσάντρ τζι Μοράις, αποφάσισε αργά το βράδυ της Κυριακής να παυθεί για 90 ημέρες ο κυβερνήτης της Μπραζίλιας, ο Ιμπανέις Ρόσα, εξαιτίας των σφαλμάτων και των παραλείψεων στα μέτρα ασφαλείας που επέτρεψαν την εισβολή στις έδρες των τριών εξουσιών - της εκτελεστικής, της νομοθετικής και της δικαστικής - στην οποία προχώρησαν χθες οπαδοί του ακροδεξιού πρώην προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου.
Ακόμη, διέταξε οι καταυλισμοί έξω από στρατιωτικές βάσεις που έχουν στήσει οπαδοί του κ. Μπολσονάρου, απαιτώντας οι ένοπλες δυνάμεις να προχωρήσουν σε πραξικόπημα, να έχουν διαλυθεί εντός 24 ωρών, να απομακρυνθούν τα οδοφράγματα και να τερματιστούν οι καταλήψεις κτιρίων.
Ο δικαστής Μοράις έδωσε εντολή οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης Facebook, Twitter και Tik Tok να αναστείλουν μέχρι νεοτέρας τη λειτουργία των λογαριασμών χρηστών που διασπείρουν αντιδημοκρατική προπαγάνδα.
Με το διάταγμα, όλες οι δυνάμεις ασφαλείας της Μπραζίλια τίθενται υπό τον έλεγχο ενός προσώπου που όρισε ο Λούλα, του Ρικάρντο Γκαρσία Καπέλι. Ο τελευταίος λογοδοτεί απευθείας στον πρόεδρο και μπορεί να χρησιμοποιήσει «κάθε όργανο, πολιτικό ή στρατιωτικό» για τη διατήρηση της τάξης.
Ο Λούλα καταδίκασε την εισβολή των «βανδάλων φασιστών» τονίζοντας ότι οι ένοχοι θα τιμωρηθούν.
«Η δημοκρατία εγγυάται την ελευθερία της έκφρασης αλλά απαιτεί επίσης να γίνονται σεβαστοί οι θεσμοί. Αυτό που έκαναν αυτοί οι βάνδαλοι, αυτοί οι φανατικοί φασίστες (…) δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία της χώρας μας. Αυτoί που χρηματοδότησαν (τις διαδηλώσεις) θα πληρώσουν για αυτές τις ανεύθυνες και αντιδημοκρατικές ενέργειες», επέμεινε.
Μπάιντεν: Εξωφρενική η κατάσταση
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε χθες Κυριακή «εξωφρενικά» τα βίαια επεισόδια μπολσοναριστών διαδηλωτών στην Μπραζίλια.
Είπε πως θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τον κεντροαριστερό πρόεδρο Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα, ο οποίος κέρδισε τον Μπολσονάρο στις πιο αμφίρροπες εκλογές σε μια γενιά τον Οκτώβριο του 2022.
«Καταδικάζω την επίθεση εναντίον της δημοκρατίας και της ειρηνικής μεταβίβασης της εξουσίας στη Βραζιλία. Οι δημοκρατικοί θεσμοί της Βραζιλίας έχουν την απόλυτη υποστήριξή μας και η βούληση του βραζιλιάνικου λαού δεν πρέπει να υπονομευθεί», ανέφερε ο Μπάιντεν μέσω Twitter.
Πρόκειται για την πρώτη αντίδρασή του στα γεγονότα στη βραζιλιάνικη πρωτεύουσα, που παραπέμπουν απευθείας σε εκείνα της 6ης Ιανουαρίου 2021 στο ομοσπονδιακό Καπιτώλιο στην Ουάσιγκτον.
Διεθνής κατακραυγή
«Παρακολουθώ με ανησυχία όσα συμβαίνουν στη Βραζιλία. Κάθε πράξη βίας κατά των δημοκρατικών θεσμών πρέπει να καταδικάζεται με μεγάλη αποφασιστικότητα», ανέφερε μέσω Twitter ο υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας Αντόνιο Ταγιάνι και πρόσθεσε: «Τα εκλογικά αποτελέσματα πρέπει να τυγχάνουν πάντοτε σεβασμού».
Η κυβέρνηση του Καναδά καταδίκασε «σθεναρά» την εισβολή στις έδρες των τριών εξουσιών στην Μπραζίλια οπαδών του ακροδεξιού πρώην προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου υπογραμμίζοντας την «υποστήριξή της» στον πρόεδρο Λούλα «και στους δημοκρατικούς θεσμούς της Βραζιλίας».
«Ο σεβασμός της δημοκρατικής βούλησης του λαού είναι πρωταρχικός σε κάθε δημοκρατία - συμπεριλαμβανομένης της Βραζιλίας», τόνισε μέσω Twitter ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό. «Επαναβεβαιώνουμε την υποστήριξή μας στον πρόεδρο Λούλα» και «καταδικάζουμε σθεναρά τη βίαιη συμπεριφορά» των μπολσοναριστών χθες Κυριακή, πρόσθεσε.
Παράλληλα, μέσω του ίδιου ιστότοπου κοινωνικής δικτύωσης, το καναδικό υπουργείο Εξωτερικών κατήγγειλε τις «επιθέσεις που αποπειρώνται να υπονομεύσουν τη δημοκρατία» στη Βραζιλία.
Ο Καναδάς «στέκεται στο πλευρό του βραζιλιάνικου λαού και της κυβέρνησης (του προέδρου) Λούλα. Οι δημοκρατικοί θεσμοί βρίσκονται στην καρδιά των κοινωνιών μας και πρέπει να προστατευθούν», πρόσθεσε το καναδικό ΥΠΕΞ.
Ο Πορτογάλος πρόεδρος Μαρσέλου Χεμπέλου ντε Σόουζα καταδίκασε την εισβολή. Εξέφρασε την αλληλεγγύη στον νέο, «νόμιμο» βραζιλιάνο πρόεδρο, τον Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα, ο οποίος ορκίστηκε και ανέλαβε την εξουσία την 1η Ιανουαρίου μετά τη νίκη του στις εκλογές του Οκτωβρίου του 2022, μπροστά στις «πράξεις βίας» αυτές.
Ο πρόεδρος του Μεξικού Άντρες Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ καταδίκασε την «απόπειρα πραξικοπήματος των συντηρητικών» στη Βραζιλία, με ανάρτησή του στο Twitter. «Ο Λούλα δεν είναι μόνος, έχει τη στήριξη των προοδευτικών δυνάμεων στη χώρα του, στο Μεξικό, στην αμερικανική ήπειρο και σε όλον τον κόσμο», πρόσθεσε ο Ομπραδόρ.
