Την αποτυχία εντοπισμού μετά από πολύμηνες και πολυδάπανες παράνομες έρευνες και γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ και στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, μαρτυρούν οι πρόσφατες δηλώσεις του τούρκου υπουργού ενέργειας Φ. Ντονμέζ, αλλά και η απουσία οποιασδήποτε αναφοράς του ίδιου του Τ. Ερντογάν στη «πανηγυρικού χαρακτήρα» παράνομη επίσκεψη του στα Κατεχόμενα.
Και αυτά σε ένα περιβάλλον που και οι Αμερικανοί κάνουν πλέον πιο συντηρητικές προβλέψεις για πιθανά κοιτάσματα στην Ανατολική Μεσόγειο και πάντως όχι στην περιοχή που ανήκει στην Τουρκία.
Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι στην προ ημερών πανηγυρική παρουσίαση του πρώτου εκμεταλλεύσιμου κοιτάσματος στη Μαύρη Θάλασσα, ο Τ. Ερντογάν απέφυγε την οποιαδήποτε αναφορά στην Ανατολική Μεσόγειο και περιορίστηκε απλώς στις, γνωστού ύφους, δηλώσεις ότι παρά τις απειλές και τις παρενοχλήσεις κανείς δεν σταμάτησε τις έρευνες της Τουρκίας.
Αυτό βεβαίως κάθε άλλο παρά είναι λόγος εφησυχασμού, καθώς οι σεισμικές έρευνες και οι γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο είναι για την Τουρκία περισσότερο πολιτικό διπλωματικό εργαλείο, παρά μέσο για κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της και η αποτυχία εντοπισμού μέχρι τώρα σημαντικού κοιτάσματος κάθε άλλο παρά θα την οδηγήσει στην εγκατάλειψη των σχεδίων της για τη «Γαλάζια Πατρίδα».
Ο κ. Ντονμέζ λίγο πολύ παραδέχθηκε ότι οι πολύμηνες και πολυέξοδες έρευνες της Τουρκίας στην Κυπριακή ΑΟΖ αλλά και σε περιοχές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας που θεωρεί τουρκικές, δεν έχουν αποδώσει τα αναμενόμενα αποτελέσματα ώστε να δικαιολογηθεί η συνέχιση των ερευνών ή ακόμη και δοκιμαστικών γεωτρήσεων.
Σε συνέντευξη του στο HaberTurk ο κ. Ντονμέζ αφού ρωτήθηκε επίμονα για ποιον λόγο έχουν σταματήσει οι έρευνες και γεωτρήσεις στη συγκεκριμένη περιοχή, δήλωσε χαρακτηριστικά: «… Εχουμε πραγματοποιήσει 8 γεωτρήσεις εκεί. Στις δικές μας περιοχές. Εάν όντως είχαμε κάνει κάποια ανακάλυψη, θα το είχαμε ανακοινώσει. Επιτρέψτε μου να είμαι πολύ σαφής επ’ αυτού. Έχουμε κάποια στοιχεία, δεδομένα. Υπάρχουν περιοχές, όπου έχουμε ελπίδα. Όμως, εμείς, ως θεσμικό όργανο, δεν θέλουμε να κάνουμε μια ανακοίνωση έως ότου είμαστε σίγουροι…». Στην ίδια συνέντευξη μάλιστα τόνισε ότι «εάν δεν υπάρχουν σεισμικά δεδομένα, καθώς κάθε επιχείρηση στοιχίζει εκατομμύρια δολάρια, δεν έχει νόημα να τρυπήσουμε εκεί άσκοπα. Δεν τρυπάμε οπού τεχνικά δεν υπάρχει πιθανότητα να βρεθεί κάτι...».
Αυτές οι άγονες έρευνες είναι και η αιτία που οδήγησαν στη μετακίνηση των δυο πλωτών γεωτρύπανων της Τουρκίας από την Ανατολική Μεσόγειο στη Μαύρη Θάλασσα, όπου έχουν εντοπισθεί κοιτάσματα φυσικού αερίου εντός της τουρκικής ΑΟΖ, ενώ συγχρόνως η Άγκυρα μετά από πολύμηνες προκλήσεις ήθελε να στείλει το μήνυμα ότι στηρίζει την αποκλιμάκωση…
Όμως δεν είναι μόνο ο κ. Ντονμέζ.
Η αμερικανική υπηρεσία USGS στη νέα της ανακοίνωση σχετικά με τις εκτιμήσεις της ύπαρξης κοιτασμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο, είναι αρκετά πιο συγκρατημένη. Το 2010 οι εκτιμήσεις για μη εντοπισμένα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο ήταν για 9787 bcm, το 2021 έχουν πέσει οι εκτιμήσεις σε 8103 bcm και βεβαίως στη δεκαετία 2010-2020 έχουν ανακαλυφθεί κοιτάσματα περίπου 2500bcm.
Ειδικά μάλιστα για την περιοχή την οποία διεκδικεί η Τουρκία από την Ελλάδα, οι εκτιμήσεις της αμερικανικής Υπηρεσίας είναι οι πιο απαισιόδοξες για την ύπαρξη κοιτασμάτων από όλη την υπόλοιπη Ανατολική Μεσόγειο.
Αυτό κάθε άλλο παρά υποβαθμίζει την προσπάθεια της Τουρκίας να αμφισβητήσει τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολικής Μεσογείου. Ακόμη κι αν υπάρχουν οι ειδικές συνθήκες στην περιοχή και τα φτωχά δεδομένα των σεισμογραφικών ερευνών που δεν δικαιολογούν συνέχιση των ερευνών και γεωτρήσεων, είναι δεδομένο ότι η Τουρκία δεν θα αποθαρρυνθεί καθώς τόσο η αλιεία όσο και οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας που εξασφαλίζει όχι η υφαλοκρηπίδα αλλά η ΑΟΖ, θα παραμένουν κίνητρα για τη συνέχιση της πολιτικής της.
Όμως το πιο σημαντικό είναι ότι για την Τουρκία πέρα από τους υδρογονάνθρακες είναι ζήτημα ισχύος, επέκτασης χώρου επιρροής και κυριαρχίας, ενίσχυσης της θέσης της σε μια περιοχή που έρχεται όλο και πιο πολύ στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος και της αναμέτρησης μεγάλων και περιφερειακών δυνάμεων.
Η Τουρκία επιδιώκει επίσης να αποτρέψει την εκμετάλλευση για όσο καιρό ακόμη θα είναι βιώσιμη, των εντοπισμένων κοιτασμάτων της Κύπρου.
Όμως η Άγκυρα κοιτάζει και την επόμενη ημέρα. Με τον προσανατολισμό της Ε.Ε. να περιορίζει μέχρι το 2040 και να μηδενίσει μετά το 2050 τους ρύπους CO2 είναι προφανές ότι υποβαθμίζεται σταδιακά η σημασία των υδρογονανθράκων, ενώ αντιθέτως αυξάνεται το ενδιαφέρον για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέσω Ανανεώσιμων Πηγών.
Η Τουρκία θέλει να έχει λόγο και τον έμμεσο έλεγχο των δικτύων της επόμενης ημέρας που ήδη υπάρχει εικόνα για το πως διαμορφώνονται. Η ηλεκτρική διασύνδεση της Ασίας και της Αφρικής με την Ευρώπη στον πρώιμο σχεδιασμό τους παρακάμπτουν την Τουρκία.
Ο αγωγός με το ισραηλινό φυσικό αέριο είναι μάλλον απίθανο ακόμη κι αν υπάρχουν οικονομικά πλεονεκτήματα, να ακολουθήσει τη διαδρομή της Τουρκίας.
Πόσο μάλλον, το πιο οικονομικά βιώσιμο σχέδιο για το καλώδιο μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος από Ισραήλ προς την Ελλάδα.
Και αυτό ισχύει και με την Αίγυπτο όπου έχουν ξεκινήσει οι συζητήσεις για την ηλεκτρική διασύνδεση με την Ελλάδα, τη στιγμή που η Αίγυπτος φιλοδοξεί να κάνει τη μεγάλη στροφή για την παραγωγή ηλεκτρισμού από ηλιακή ενέργεια από μονάδες εγκατεστημένες στην έρημο. Και ακόμη περισσότερο ρεαλιστικό εμφανίζεται το μελλοντικό πλάνο για ηλεκτρική διασύνδεση και της Λιβύης με την Κρήτη όπου η απόσταση είναι πραγματικά μικρή για τέτοιας σημασίας έργα.
Κρίσιμη περίοδος πάντως θα είναι στα μέσα του φθινοπώρου, όπου έχει προγραμματισθεί από την ΕΧΧΟΝ (τον Νοέμβριο), η έναρξη δυο γεωτρήσεων στο Οικόπεδο 10 της Κυπριακής ΑΟΖ. Η πρώτη γεώτρηση είναι επιβεβαιωτική του κοιτάσματος Γλαύκος και η δεύτερη νοτιότερα θα είναι ερευνητική βάσει των στοιχείων που έχουν προκύψει από τις σεισμογραφικές έρευνες.
Η Τουρκία δεν έχει τα «κότσια» να παρενοχλήσει την ΕΧΧΟΝ, πολύ περισσότερο μάλιστα με κυβέρνηση Μπάιντεν, αλλά θεωρείται πιθανό ότι θα αντιδράσει με παράνομη γεώτρηση ή έρευνες σε άλλο Οικόπεδο της Κυπριακής ΑΟΖ (στο Οικόπεδο 6 της Κυπριακής ΑΟΖ, υπάρχουν πληροφορίες ότι οι παράνομες γεωτρήσεις της Τουρκίας έχουν εντοπίσει απλώς «ίχνη» κοιτάσματος). Και ελπίζει ότι λόγω της πολυπλοκότητας της κατάστασης θα μπορεί να ισχυρισθεί ότι απλώς «απαντά» στη «πρόκληση» των Ελληνοκυπρίων!
Διαστρεβλώνοντας την πραγματικότητα δηλαδή, καθώς η αποφυγή μονομερών ενεργειών που ζητά ο διεθνής παράγοντας δεν μπορεί να βάζει στο ίδιο τσουβάλι τη νόμιμη άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας εντός οριοθετημένων ζωνών βάσει διεθνών συμφωνιών με τις παράνομες έρευνες της Τουρκίας ακόμη και εντός των οριοθετημένων ζωνών της Κυπριακής Δημοκρατίας…
