«Εκβιασμό» χαρακτήρισε το Βερολίνο την απαίτηση του Βλαντιμίρ Πούτιν για πληρωμή του ρωσικού φυσικού αερίου σε ρούβλια από την 1η Απριλίου, καθώς σε διαφορετική περίπτωση θα υπάρχει διακοπή, προμήθειας. Ήδη οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, ανάμεσα τους και η Ελλάδα, έχουν απαντήσει αρνητικά στην απαίτηση του Ρώσου προέδρου.
Η κίνηση αυτή του Πούτιν με διάταγμα που υπεγράφη την Πέμπτη σημαίνει πως οι ευρωπαϊκές χώρες κινδυνεύουν να απωλέσουν πάνω από το 1/3 των προμηθειών τους σε αέριο. Η Γερμανία, που έχει και τη μεγαλύτερη εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, έχει ήδη ενεργοποιήσει ένα σχέδιο εκτάκτου ανάγκης που μπορεί να οδηγήσει σε καταμερισμό τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, όπως αναφέρει το Reuters.
Οι εξαγωγές ενέργειας είναι ο μεγαλύτερος μοχλός πίεσης του Πούτιν στην προσπάθεια του να κοντράρει τις οικονομικές κυρώσεις που έχουν επιβληθεί.
Αυτό που δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο είναι το αν στην πράξη θα μπορέσει να υπάρξει ένας τρόπος για τις ξένες εταιρείες να συνεχίσουν τις πληρωμές χωρίς να πληρώσουν σε ρούβλια, το οποίο η ΕΕ και η G7 έχουν αποκλείσει.
Οι κυβερνήσεις και οι εταιρείες της Δύσης αρνήθηκαν να αλλάξουν τους όρους στα συμβόλαια για το αέριο και δη στο νόμισμα που κάνουν τις πληρωμές. Διάφορα στελέχη έχουν πει ότι τυχόν διαπραγματεύσεις θα διαρκέσουν μήνες ή και περισσότερο.
Παράλληλα, η πληρωμή σε ρούβλια θα άμβλυνε την επίδραση των δυτικών κυρώσεων στην πρόσβαση της Μόσχας στα αποθέματα συναλλάγματος.
Στο μεταξύ, οι ευρωπαϊκές χώρες είναι σε αγώνα δρόμου για την εξασφάλιση εναλλακτικών πηγών ενέργειας, όμως αυτές είναι περιορισμένες, ενώ το LNG των ΗΠΑ δεν επαρκεί για να αναπληρώσει το ρωσικό αέριο.
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Ρόμπερτ Χάμπεκ τόνισε πως η Ρωσία δεν κατάφερε να διχάσει την Ευρώπη λέγοντας πως όλοι οι σύμμαχοι της Δύσης είναι αποφασισμένοι να μην υποκύψουν στον «εκβιασμό» των Ρώσων. Τόνισε δε πως οι πληρωμές για τις εισαγωγές ενεργειακών πηγών από τη Ρωσία θα συνεχιστούν να γίνονται σε ευρώ.
Από την πλευρά του, ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Μπρούνο Λε Μερ, τόνισε πως η Γαλλία και η Γερμανία ήδη ετοιμάζονται για το ενδεχόμενο να κλείσει τη «στρόφιγγα» η Μόσχα. Πάντως, ο Λε Μερ αρνήθηκε να σχολιάσει τις τεχνικές λεπτομέρειες σε σχέση με τις απαιτήσεις των Ρώσων για πληρωμές σε ρούβλια.
Επιπλέον, εκπρόσωπος του Βρετανού πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχει περίπτωση να πληρώσει τη Ρωσία σε ρούβλια για το φυσικό αέριο
Με βάση το διάταγμα, μια καθορισμένη τράπεζα θα ανοίξει 2 λογαριασμούς για κάθε αγοραστή. Έναν σε ξένο συνάλλαγμα και έναν σε ρούβλια. Οι αγοραστές θα πληρώνουν σε ξένο συνάλλαγμα και θα εξουσιοδοτούν την τράπεζα να πουλήσει αυτό το συνάλλαγμα σε ρούβλια, τα οποία θα μπαίνουν στο δεύτερο λογαριασμό, μέσω του οποίου θα αγοράζεται και το φυσικό αέριο.
Αρκετές ευρωπαϊκές εταιρείες με ρωσικά συμβόλαια δεν προέβησαν σε κάποιο σχόλιο καθώς η ανακοίνωση του Πούτιν προκάλεσε αναστάτωση στην αγορά.
Οι τιμές του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου έχουν εκτοξευθεί τους τελευταίους μήνες λόγω της αυξανόμενης έντασης με τη Ρωσία που αυξάνει τον κίνδυνο ύφεσης. Ήδη η άνοδος των τιμών της ενέργειας έχει αναγκάσει τις εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των κατασκευαστών χάλυβα και χημικών, να περιορίσουν την παραγωγή.
Η Πολωνική PGNiG, η οποία έχει μακροπρόθεσμο συμβόλαιο με την Gazprom που λήγει στα τέλη του 2022, δεν έκανε κάποιο σχόλιο. Το Πολωνικό Υπουργείο Κλίματος επίσης δεν έκανε κάποιο σχόλιο. Η πολωνική σύμβαση με την Gazprom αφορά 10,2 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως και πληρώνεται σε δολάρια.
Παράλληλα, η ιταλική ενεργειακή εταιρεία Eni, ένας άλλος μεγάλος Ευρωπαίος αγοραστής ρωσικού φυσικού αερίου, επίσης δεν έκανε κάποιο σχόλιο. Η Eni αγόρασε περίπου 22,5 bcm ρωσικού φυσικού αερίου το 2020 και τα συμβόλαιά της με την Gazprom λήγουν το 2035.
Οι Γερμανοί αγοραστές ρωσικού φυσικού αερίου - Uniper UN01.DE, RWE RWEG.DE και EBKG.DE και VNG VNG.UL της EnBW - δεν προέβησαν σε σχόλιο.