Ο Λίβυος πολέμαρχος Χαλίφα Χάφταρ φέρεται να βοήθησε στην προετοιμασία των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF), της πολιτοφυλακής που τώρα μάχεται για τον έλεγχο του Σουδάν, για τη μάχη που ξέσπασε στις 15 Απριλίου και η εμπλοκή του αυξάνει τους φόβους για μια εσωτερική σύρραξη διαρκείας.
Όπως αναφέρουν στον Observer πρώην αξιωματούχοι, διοικητές της πολιτοφυλακής και πηγές στο Σουδάν και το Ηνωμένο Βασίλειο πρόκειται για ένα «εφιαλτικό σενάριο» πολλαπλών περιφερειακών παραγόντων και δυνάμεων που διεξάγουν πόλεμο δι' αντιπροσώπων στη χώρα των 45 εκατομμυρίων και πλέον κατοίκων.
Η σύγκρουση έχει φέρει αντιμέτωπες μονάδες του στρατού που είναι πιστές στον στρατιωτικό ηγέτη του Σουδάν, στρατηγό Αμπντέλ Φατάχ αλ-Μπουρχάν, με την RSF, υπό την ηγεσία του Μοχάμεντ Χαμντάν Νταγκάλο, γνωστού ως Χεμέντι, ο οποίος είναι αναπληρωτής επικεφαλής του κυβερνητικού συμβουλίου.
Και οι δύο πιστεύουν ότι μπορούν να καταλάβουν αδιαμφισβήτητα τον έλεγχο των πόρων του Σουδάν και του καταρρέοντος, αλλά ακόμη ισχυρού, κράτους του. Κανένας από τους δύο δεν φαίνεται διατεθειμένος να συμβιβαστεί, λένε οι αναλυτές.
Το λαθρεμπόριο τους έφερε πιο κοντά
Η σχέση του Χαφτάρ με τον Χεμεντί χρονολογείται πολύ πριν από την πτώση του Ομάρ αλ- Μπασίρ, του βετεράνου αυταρχικού κυβερνήτη του Σουδάν, μετά από μήνες λαϊκών διαδηλώσεων το 2019. Ωστόσο, η σχέση έχει γίνει πιο θερμή τα τελευταία χρόνια, με τον Χεμεντί να στέλνει μισθοφόρους στη Λιβύη για να πολεμήσουν στο πλευρό της στρατιωτικής δύναμης του Χαφτάρ, του αυτοαποκαλούμενου Λιβυκού Εθνικού Στρατού (LNA), ανέφεραν οι πηγές.
Πάντα σύμφωνα με τον Observer οι δύο άνδρες φέρονται επίσης να έχουν συνεργαστεί σε μια σειρά από εξαιρετικά κερδοφόρες επιχειρήσεις λαθρεμπορίου, με τους μεσαίους διοικητές και στις δύο πολιτοφυλακές τους να δημιουργούν στενούς δεσμούς, καθώς διαχειρίζονται τη διαμετακόμιση πολύτιμων παράνομων φορτίων μεταξύ των δύο χωρών.
Το Σουδάν και η Λιβύη βρίσκονται πάνω σε σημαντικές οδούς διακίνησης ανθρώπων, ναρκωτικών και πολλών άλλων.
Λίγο πριν το ξέσπασμα της σύρραξης, ο Χαφτάρ ξεκίνησε προσπάθειες να στηρίξει τον Χεμεντί.
Ωστόσο, αυτές ήταν προσεκτικά «ζυγισμένες», καθώς ούτε ο Χάφταρ ούτε οι διεθνείς χορηγοί του, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Ρωσία, θέλουν να δεσμευτούν εξ ολοκλήρου επιλέγοντας στρατόπεδο σε μια σύγκρουση της οποίας η πιθανή έκβαση παραμένει ασαφής. . Ένας διοικητής πολιτοφυλακής εντός του LNA δήλωσε ότι η δύναμή του ήταν «έτοιμη να υποστηρίξει [τον Χεμεντί] ... αλλά εξακολουθούμε να παρακολουθούμε την εξέλιξη της κατάστασης στο Σουδάν».
Ενδεικτικά, λίγες μόνο ημέρες πριν ξεσπάσει η σύγκρουση, ο Χαφτάρ διέταξε τη σύλληψη του Μούσα Χιλάλ, ενός Σουδανού διοικητή πολιτοφυλακής που είναι άσπονδος εχθρός του Χεμεντί.
Οι δυνάμεις του Χιλάλ ήταν υπεύθυνες για την πρόκληση βαριών απωλειών σε Ρώσους μισθοφόρους της ομάδας Βάγκνερ -ενός άλλου συμμάχου του Χάφταρ- στη γειτονική Κεντροαφρικανική Δημοκρατία σε ενέδρα κοντά στα σύνορα με το Σουδάν νωρίτερα φέτος.
Συνεργασία και με τη Wagner;
Η Ρωσία έχει αναπτύξει στενούς δεσμούς τόσο με τον Χαφτάρ όσο και με τη Χεμεντί, αλλά ο Γιεβγκένι Πριγκόζιν, ο ιδρυτής της ομάδας Wagner, διέψευσε το δημοσίευμα.
Υπάρχουν, ωστόσο, αναφορές από μάρτυρες επί τόπου για αεροπλάνα που προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιο Al-Jawf στην Κούφρα, στη νότια Λιβύη, μεταφέροντας όπλα, τα οποία στη συνέχεια στάλθηκαν με αυτοκινητοπομπές φορτηγών προς το Σουδάν.
Επίσης, πρώην και νυν Λίβυοι αξιωματούχοι δήλωσαν στον Observer ότι τους τελευταίους μήνες ο Χαφτάρ είχε εκπαιδεύσει εκατοντάδες μαχητές της RSF, οι οποίοι δεν έχουν εμπειρία στον αστικό πόλεμο, σε τεχνικές και τακτικές που θα χρειάζονταν σε μια πιθανή μάχη για το Χαρτούμ και άλλες πόλεις.
Πάντως, ο Στρατός του Χαλίφα Χάφταρ από την περασμένη εβδομάδα έχει αρνηθεί με ανακοίνωση του ότι υποστηρίζει κάποια πλευρά στο Σουδάν έναντι της άλλης.
«Η Διοίκηση του Λυβικού Εθνικού Στρατού αρνείται κατηγορηματικά τις αναφορές για παροχή υποστήριξης σε ένα κόμμα έναντι του άλλου», δήλωσε ο εκπρόσωπος του LNA, Αχμάντ Μεσμαρί, σε δήλωση.
Ο Μεσμάρι πρόσθεσε ότι το LNA πραγματοποιεί επείγουσες κλήσεις και είναι έτοιμο να παίξει μεσολαβητικό ρόλο μεταξύ των μερών στο Σουδάν.