Του Γιώργου Παυλόπουλου
Ο Ντόναλντ Τραμπ προφανώς και δεν έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τον Μάο Τσετούνγκ. Αυτό, ωστόσο, δεν εμποδίζει τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών να υιοθετεί μια από τις γνωστότερες τακτικές του πάλαι ποτέ κομμουνιστή ηγέτη της Κίνας στον πόλεμο: Της περικύκλωσης και της σταδιακής αποδυνάμωσης του εχθρού, αποφεύγοντας παράλληλα την κατά μέτωπο σύγκρουση μαζί του όσο αυτός είναι ισχυρός.
Αυτό ακριβώς μοιάζει να επιχειρεί να πετύχει ο Τραμπ με τη Ρωσία (αν όχι και με την Κίνα). Διαπιστώνοντας ότι ο άξονας που έχει συγκροτήσει ο Βλαντιμίρ Πούτιν με το Ιράν και την Τουρκία τον καθιστά πανίσχυρο και κυρίαρχο στη Μέση Ανατολή (όπως αποδείχθηκε και στη Συρία) και αναγνωρίζοντας το κόστος που θα συνεπάγεται και τους κινδύνους που θα έχει μια απευθείας σύρραξη ΗΠΑ-Ρωσίας, προσπαθεί να τον αποδυναμώσει και να τον περικυκλώσει.
Συνεχείς πιέσεις προς την Τεχεράνη
Με το Ιράν, τα πράγματα είναι σχετικά απλά. Έχοντας εδώ και δεκαετίες κατοχυρωθεί στη συνείδηση των Αμερικανών ως εκπρόσωπος του «Κακού» και μην διαθέτοντας ιδιαίτερες προσβάσεις και επιρροή στα κέντρα λήψης αποφάσεων της Ουάσινγκτον, ο Τραμπ δεν αντιμετωπίζει ιδιαίτερες δυσκολίες να σφίξει την μέγγενη.
Με τις οικονομικές κυρώσεις, τις στοχευμένες προκλήσεις και της διπλωματική απομόνωση ευελπιστεί ότι αργά ή γρήγορα, η Τεχεράνη θα αναζητήσει νέα διαπραγμάτευση, με τους δικούς του όρους. Γι'' αυτό, άλλωστε, φροντίζει να της κρατά ανοιχτή την πόρτα του διαλόγου – ως... καρότο πλάι στο μαστίγιο – κάτι που επανέλαβε και το γνωστό «γεράκι» και σύμβουλος εθνικής ασφαλείας, Τζον Μπόλτον.
Με την Τουρκία, από την άλλη, η κατάσταση είναι σαφώς πιο περίπλοκη. Όντας πολύτιμος και πιστός σύμμαχος των ΗΠΑ σε όλη τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και καταλαμβάνοντας μια στρατηγική θέση στον γεωπολιτικό χάρτη, προφανώς και δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί όπως το Ιράν. Έτσι, στην περίπτωσή της, στόχος δεν είναι να καταρρεύσει πολιτικά και οικονομικά ή, πολύ περισσότερο, να εξωθηθεί σε σύγκρουση με τους Αμερικανούς και να καταλήξει πιο βαθιά στην αγκαλιά της ρωσικής «αρκούδας», αλλά να αλλάξει ρότα.
Η ήττα στην Κωνσταντινούπολη
Μόνο που είναι πλέον σαφές ότι αυτό πολύ δύσκολα μπορεί να επιτευχθεί με πρόεδρο τον Ταγίπ Ερντογάν. Και γι'' αυτό ακριβώς, όλα τα πυρά στρέφονται εναντίον του «σουλτάνου», με την ελπίδα αργά ή γρήγορα να κλονιστεί και να πέσει. Από αυτή την άποψη, το «χαστούκι» που δέχθηκε την Κυριακή ο Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη πρέπει να χαροποίησε πολλούς στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και ειδικά στον Λευκό Οίκο.
Προφανώς, όλες αυτές οι επιδιώξεις και εξελίξεις είναι γνωστές στα επιτελεία του Κρεμλίνου και προσωπικά στον Πούτιν. Μπορούν, όμως, να αποτρέψουν την υλοποίηση των σχεδίων που έχουν βάλει μπροστά οι Αμερικανοί, που θα οδηγήσει μοιραία στην αποδυνάμωση της θέσης της Ρωσίας, καθιστώντας την σαφώς πιο ευάλωτη; Έχουν τη δύναμη να κρατήσουν ζωντανή την οικονομία του Ιράν και όρθιο τον Ερντογάν απέναντι στην τεράστια ισχύ και τις συμμαχίες που αντιπαρατάσσει η υπερδύναμη;
Θα δείξει – και μάλιστα σχετικά σύντομα.
AP Photo/Pablo Martinez Monsivais, File