Τα πρόσφατα κοινά γυμνάσια των Ενόπλων Δυνάμεων της Ρωσίας με την Λευκορωσία, καθώς και η μόνιμη μετεγκατάσταση 9.000 ανδρών της πρώτης, στα σύνορα της δεύτερης με την Ουκρανία, αναζωπύρωσαν, όπως ήταν φυσικό, τις ανησυχίες για τη δημιουργία ενός δεύτερου μετώπου, με στόχο την κατάληψη του Κιέβου από τις ορδές του Πούτιν. Η διήμερη επίσκεψη του Πούτιν στο Μινσκ, ενίσχυσε τις φήμες για τον ρόλο και το μέλλον του «συμμαχικού κράτους», όπως αποκαλούν την Λευκορωσία, ενώ δεν έλειψαν και οι γνωστές ευρέως διαδεδομένες θεωρίες συνωμοσίας.
Η στάση της Λευκορωσίας από την αρχή του πολέμου, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί επαμφοτερίζουσα, αφού εξ αρχής φάνηκε πως η προσέγγιση της νέας πραγματικότητας μετά την 24η Φεβρουαρίου 2022, ήταν διαφορετική για τους δύο ηγέτες, τον Λουκασένκο και τον Πούτιν.
Στις 10 Οκτωβρίου, ο Λουκασένκο δήλωσε πως η μετεγκατάσταση των ρωσικών στρατευμάτων στην επικράτεια της Λευκορωσίας, αποσκοπεί στην ενίσχυση της προστασίας των συνόρων από πιθανές προβοκάτσιες χωρών - μελών του ΝΑΤΟ. Σημειώνοντας, ωστόσο, πως οι ρωσικές δυνάμεις, απλά θα ενισχύσουν τις λευκορωσικές και σε καμία περίπτωση δεν θα έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Από την άλλη πλευρά των συνόρων, μόνο ο πρόεδρος της επιτροπής Άμυνας της Δούμας, Αντρέι Καρταπόλοφ, δήλωσε πως η μετεγκατάσταση έγινε για να «καθησυχάσουν τις ανησυχίες του Λουκασένκο». Ποιος, όμως, μπορεί να εμπιστευτεί αυτές τις δηλώσεις, δεδομένου του παρελθόντος και των δύο ηγετών;
Μία υπόθεση εργασίας ή ένα κακό σενάριο;
Η υπόθεση εργασίας και το σενάριο εισβολής των Ρώσων από την Λευκορωσία, παραμένει στην ημερήσια διάταξη, προκαλεί ανησυχίες και ζητούνται απαντήσεις.
Την ίδια στιγμή, εδώ και έξι μήνες, η Ουκρανία έχει πραγματοποιήσει σειρά έργων για την ενίσχυση της αμυντικής της γραμμής στα σύνορα με τη γειτονική χώρα, πράγμα που σημαίνει πως πιθανή εισβολή, κάθε άλλο παρά περίπατος θα είναι, ενώ είναι ακόμη νωπές οι μνήμες από την ταπεινωτική πρώτη εκστρατεία κατάληψης του Κιέβου. Όλες οι οδικές αρτηρίες έχουν ναρκοθετηθεί, ενώ έχουν καταστραφεί όλες οι γέφυρες. Επιπλέον, ακόμη και αν σε αυτή την εκστρατεία λάβουν όλες οι ρωσικές δυνάμεις που σταθμεύουν στη Λευκορωσία, μαζί με τον στρατό του Λουκασένκο, είναι αμφίβολο αν θα μπορούσαν να έχουν ακόμη και μικρές, τοπικές νίκες.
Αξίζει να σημειωθεί πως σε περίπτωση γενικής επιστράτευσης στη Λευκορωσία, είναι αμφίβολο αν θα μπορέσει να διπλασιαστεί έστω ο αριθμός των στρατεύσιμων. Το Υπουργείο Άμυνας της χώρας, ανακοίνωσε πως οι ρωσικές δυνάμεις μετέφεραν 170 τεθωρακισμένα και 200 άρματα μεταφοράς προσωπικού. Ωστόσο, φωτογραφίες αυτοπτών μαρτύρων που δημοσιεύτηκαν σε Σελίδες Κοινωνικής Δικτύωσης, δείχνουν τη μεταφορά με αμαξοστοιχίες γερασμένων τεθωρακισμένων Τ-72 σοβιετικής κατασκευής, από τη Λευκορωσία προς τη Ρωσία, με προορισμό, κατά πάσα πιθανότητα την περιοχή του Ντονμπάς.
Ο Λουκασένκο, παλιός έμπειρος απαράτσικ του Κ.Κ.Σ.Ε., γνωρίζει πολύ καλά την τέχνη της επιβίωσης. Βλέποντας την εξόντωση των επίλεκτων ρωσικών μονάδων, θα το σκεφτεί δύο και τρεις φορές, πριν ρίξει στη μάχη τις μοναδικές αξιόμαχες μονάδες που διαθέτει, εκείνες των ειδικών δυνάμεων, οι οποίες, ωστόσο, είναι αριθμητικά ολιγομελείς και ως εκ τούτου ανίκανες να κάνουν τη διαφορά απέναντι στον εμπειροπόλεμο ουκρανικό στρατό. Επιπλέον, γνωρίζει πολύ καλά πως οι διαθέσεις της συντριπτικής πλειονότητας του πληθυσμού, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, είναι εναντίον του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και κατηγορηματικά αντίθετος με την ανάμειξη της χώρας σε αυτόν. Μοναδικό του στήριγμα παραμένουν οι μυστικές υπηρεσίες της χώρας, η ΚΑ.ΓΚΕ.ΜΠΕ. Λευκορωσίας, η οποία λειτουργεί σχεδόν ως παράρτημα της FSB, η κρατική νομενκλατούρα και οι μεσήλικες και ηλικιωμένοι της υπαίθρου.
Σχοινοβατώντας ανάμεσα στις ορέξεις της Ρωσίας και τις πιέσεις που ασκούν οι κυρώσεις της Δύσης, ο Λουκασένκο, γνωρίζει πολύ καλά πως η τύχη του, είναι στενά συνδεδεμένη με το αποτέλεσμα του πολεμικού τυχοδιωκτισμού του Πούτιν. Σε περίπτωση ήττας, ακόμη και αν ο Πούτιν παραμείνει στην εξουσία, ο ίδιος έχει κάθε λόγο να φοβάται πως η ελίτ της Λευκορωσίας θα χρειαστεί ένα νέο, άφθαρτο πρόσωπο, αποδεκτό από τη Δύση, προκειμένου σταδιακά να βρει από την απομόνωση στην οποία βρίσκεται. Στην απίθανη περίπτωση νίκης της Ρωσίας, τότε η Λευκορωσία, πολύ πιο εύκολα θα απορροφηθεί από την πρώτη, καθιστώντας τον Λουκασένκο έναν απλό περιφερειάρχη, αν καταφέρει να μείνει ζωντανός και στη θέση του.
Ο ρόλος των μυστικών υπηρεσιών
Μετά την καταστολή των διαμαρτυριών για την εκτεταμένη νοθεία στις προεδρικές εκλογές του 2020, ο Λουκασένκο συνειδητοποίησε πως μπορεί να στηρίζεται μόνο στις μυστικές υπηρεσίες της χώρας και σε ένα λεπτό στρώμα της κρατικής δημοσιοϋπαλληλικής γραφειοκρατίας.
Την ίδια στιγμή, η αντιπολίτευση της χώρας, η οποία αναγκάστηκε να μεταναστεύσει στις γειτονικές χώρες, με επικεφαλής την Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια που έχει σχηματίσει «εξόριστη κυβέρνηση» στην Πολωνία, διόρισε σε αυτή, τα πρώην στελέχη των μυστικών υπηρεσιών Αλεξάντρ Αζάροφ και Βαλέρι Σαχάστσικ, ενώ παράλληλα ανακοίνωσε πως επεξεργάζεται διάφορα σενάρια για τη μετάβαση της Λευκορωσίας σε δημοκρατικό καθεστώς διακυβέρνησης, τα οποία περιλαμβάνουν και την εκδοχή της δια της βίας αποκαθήλωσης του παλαιού καθεστώτος.
Οι κινήσεις αυτές, ενίσχυσαν τις υποψίες του Λουκασένκο πως επίκειται επέμβαση χωρών - μελών του ΝΑΤΟ, υποψίες που ενισχύουν οι διαρκείς αναφορές που παίρνει από τις δικές του μυστικές υπηρεσίες που λειτουργούν ευθυγραμμισμένες με τις ρωσικές. Βέβαια, ο μεγάλος φόβος του Λουκασένκο δεν είναι η θρυλούμενη επέμβαση του ΝΑΤΟ, αλλά η απορρόφησή του με τον Μεγάλο Αδελφό, στο πλαίσιο της συμφωνίας που είχε υπογράψει με τον Πούτιν πριν από είκοσι και πλέον χρόνια και προέβλεπε τη δημιουργία ενός νέου κράτους αποτελούμενο από την Κόκκινη και τη Λευκή Ρωσία.
Επιμύθιο
Όπως και να έχουν τα πράγματα, η παρουσία των ρωσικών στρατευμάτων στη Λευκορωσία λαμβάνει μόνιμα χαρακτηριστικά, πράγμα που δημιουργεί με τη σειρά του πολλά ερωτηματικά ως προς την σκοπιμότητα αυτής της κίνησης, τους απώτερους στόχους, αλλά και την πιθανή τους αξιοποίηση σε μια επιχείρηση «δέσμευσης» ουκρανικών στρατευμάτων στα σύνορα, ώστε να διευκολυνθεί η σχεδιαζόμενη από καιρό ρωσική αντεπίθεση, προκειμένου να περισωθεί ό,τι έχει απομείνει από το ρωσικό γόητρο στα πεδία των μαχών.
