Του Γιάννη Μαντζίκου
Πως μπορεί να συνδέεται ένας Ρώσος ολιγάρχης με τον Ντόναλντ Τράμπ και το πρώτο εξάμηνο διακυβέρνησης της πρώτης φοράς Αριστερά;
Πριν λίγες μέρες έγινε γνωστό ότι οι αρχές των Ηνωμένων Πολιτειών θα επέβαλαν κυρώσεις εναντίον Ρώσων επιχειρηματιών, εταιρειών και αξιωματούχων, βάζοντας στο στόχαστρο τους λεγόμενους «ολιγάρχες», που θεωρείται ότι διατηρούν στενούς δεσμούς με το Κρεμλίνο και προσωπικά με τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ο Όλεγκ Ντεριπάσκα ο βασιλιάς του Αλουμινίου πλήττεται λοιπόν έντονα από τις κυρώσεις. Για ποιόν λόγο όμως; Ο Ντεριπάσκα φέρεται να είχε στενούς δεσμούς με το πρώην δεξί χέρι του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Πόλ Μαναφόρτ. Ο Μάναφορτ φέρεται να εργάστηκε μυστικά για λογαριασμό του Ολεγκ Ντεριπάσκα πριν από μία δεκαετία, προωθώντας τα συμφέροντα της κυβέρνησης του Ρώσου προέδρου Πούτιν. Ο Ντεριπάσκα είχε απευθυνθεί στον Μάναφορτ τον Ιούνιο του 2005, ζητώντας του να εκπονήσει στρατηγική με στόχο την αντιμετώπιση «αντιρωσικών αισθημάτων» σε δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.
Ο Ντεριπάσκα είναι εμμέσως Αμερικανική επινόηση, όσο τραβηγμένο και αν φαντάζει, καθώς η άνοδος των Ρώσων ολιγαρχών όπως ο εν λόγω οφείλεται σε ιδέες Αμερικανικών οικονομολογών. Ιδέες μάλιστα που κάποιοι θέλησαν να εφαρμόσουν και στην Ελλάδα το πρώτο εξάμηνο του 2015 με ανυπολόγιστες συνέπειες. Όλα ξεκίνησαν όταν ο Μπόρις Γιέλτσιν πρόλαβε να ξεπουλήσει τη μισή δημόσια περιουσία της ΕΣΣΔ αντί πινακίου φακής σε «ημετέρους» τύπου Ποτάνιν,
Χοντορκόφσκι ή Αμπράμοβιτς, και φυσικά σε μεγάλες ξένες επιχειρήσεις. Πολλά μέλη εκείνης της «Αυλής», περιλαμβανομένου και του διαβόητου Ανατόλι Τσουμπάις, αλλά και του Όλεγκ Ντεριπάσκα, παραμένουν άλλωστε κομβικά στελέχη της Νέας Ρωσίας του Πούτιν. Πως ακριβώς προέκυψε ο Ντεριπάσκα λοιπόν; Το μακρινό 1993 εφαρμόστηκε το σχέδιο «δάνεια έναντι μετοχών».
Η υπόσχεση για «λαϊκές ιδιωτικοποιήσεις», οι οποίες θα ωφελούσαν τις «εργατικές κολλεκτίβες», ταράζει τα νερά και αφήνει κάποιους να ελπίζουν ότι κάτι τέτοιο θα είναι προς όφελος όλων.Στη συντήρηση αυτών των ψευδαισθήσεων συνέβαλε η διανομή κουπονιών ιδιωτικοποίησης σε «150 εκατομμύρια Ρώσους, ακόμα και σε βρέφη», μέσω των οποίων μπορούσαν να αγοράσουν τις μετοχές των επιχειρήσεων. Πιεσμένοι από τις ανάγκες τού σήμερα, οι περισσότεροι δικαιούχοι έσπευσαν να ξαναπουλήσουν τα κουπόνια τους, τα οποία εξαγόρασαν σε εξευτελιστικές τιμές οι διευθυντές των βιομηχανικών ή χρηματοπιστωτικών ομίλων και τα εγκληματικά δίκτυα.
Το σχέδιο που έφερε ανθρώπους σαν τον Ντεριπάσκα στην οικονομική επιφάνεια του πλανήτη, είχε την υπογραφή του Μπορίς Γιέλτσιν όπως αναφέραμε, αλλά ήταν σύλληψη του Αμερικανού καθηγητή και οικονομολόγου Τζέφρι Σάκς, του «Ιντιάνα Τζόουνς» των Οικονομικών, όπως τον χαρακτήρισαν οι Los Angeles Τimes. Ξεκίνησε από τη Βολιβία. Βοήθησε την Πολωνία να βγει από τον «υπαρκτό σοσιαλισμό» – έστησε το σχέδιο Φρανκενστάιν με τις μετοχές στην Ρωσία ενώ το ηρωικό καλοκαίρι του 2015 βρέθηκε στο πλευρό της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ ως άμισθος σύμβουλος που σχεδίασε μαζί με την λοιπή ομάδα Βαρουφάκη το ριφιφί των ΑΦΜ.
