Της έκρυβαν καρφίτσες μέσα στα παπούτσια της, της έβαζαν το κεφάλι μέσα στην τουαλέτα και την κλωτσούσαν στο στομάχι: η νοτιοκορεάτισσα κομμώτρια Πίο Γε-ριμ ήταν θύμα κακοποίησης στο σχολείο της και πλέον μιλάει ανοιχτά.
Η 26χρονη συμμετέχει σε ένα κίνημα που σαρώνει σήμερα τη Νότια Κορέα και είναι γνωστό ως Hakpok #MeToo, όπου άτομα που έχουν πέσει θύματα σχολικού εκφοβισμού (μπούλινγκ), κατονομάζουν δημοσίως και εκθέτουν τους δράστες σχολικής βίας ("hakpok" στα κορεατικά) δεκάδες χρόνια μετά τις καταγγελλόμενες πράξεις τους.
Το κίνημα, το οποίο έγινε παγκοσμίως γνωστό από τη σειρά του σκληρού κορεατικού δράματος εκδίκησης του Netflix, "The Glory" (Σ.τ.Σ: η υπόθεσή του αφορά μια γυναίκα από χαμηλή κοινωνική τάξη που έχει βάλει σκοπό της ζωής της να πάρει εκδίκηση από τις πλούσιες συμμαθήτριές της που της έκαναν μπούλινγκ, την οποία μάλιστα σχεδιάζει επί χρόνια) έχει δελεάσει τους πάντες: από αστέρες της K-pop μέχρι παίκτες του μπέιζμπολ και οι καταγγελίες—συχνά ανώνυμες—μπορούν να επιφέρουν το τέλος μιας καριέρας και να προκαλέσουν ευρεία συμπάθεια για τα θύματα.
Ως μαθήτρια η Πίο υπέφερε μοναχικά. Οι καθηγητές της την συμβούλευαν να «είναι πιο φιλική» προς αυτούς που την εκφόβιζαν με αποτέλεσμα να μην καταγραφεί το μαρτύριό της επί χρόνια και η ίδια να αναγκαστεί να εγκαταλείψει τα όνειρά της για ανώτερη εκπαίδευση και να στραφεί προς τη φοίτηση σε τεχνική σχολή.
«Μόνο ένα πράγμα ευχόμουν. Ευχόμουν να με βοηθήσει κάποιος», λέει η ίδια στο AFP, προσθέτοντας ότι κανένας δεν την βοήθησε και αγωνίστηκε για να τα καταφέρει μόνη της.
Στη Νότια Κορέα, όπου υπάρχει εμμονή με την εκπαίδευση και όπου τα παιδιά μπορούν να περνάνε έως και 16 ώρες ημερησίως διαβάζοντας σε σχολεία και σε ιδιωτικές ακαδημίες, το μπούλινγκ είναι πολύ διαδεδομένο, λένε οι ειδικοί, παρά τις επίσημες προσπάθειες πάταξής του.
Το πρόβλημα, λένε οι ακτιβιστές, είναι ότι το μπούλινγκ συχνά παραμένει ατιμώρητο, στα σχολεία σε πραγματικό χρόνο και η παραγραφή τέτοιων ενεργειών καθιστά δυσκολότερο για τα θύματα να κινηθούν νομικά έπειτα από χρόνια.
Η Πίο εξομολογείται ότι υπέφερε από χρόνια αϋπνία και κατάθλιψη ως αποτέλεσμα της αντιμετώπισης που είχε στο σχολείο προτού αποφασίσει να πάψει να σιωπά και να δημοσιοποιήσει τις καταγγελίες της με αποτέλεσμα μια από εκείνες που της ασκούσαν μπούλινγκ να απολυθεί από τη δουλειά της.
Ωστόσο, η Πίο ασκεί τώρα πιέσεις για πραγματική νομική αλλαγή, ζητώντας την αναστολή του νόμου περί παραγραφής για τη σχολική βία και την αλλαγή του νόμου περί δυσφήμησης για την καλύτερη προστασία των θυμάτων.
Hakpok #MeToo
Η σειρά του Netflix "The Glory" συνέβαλε στην ενίσχυση του εθνικού διαλόγου για το μπούλινγκ.
Σε μια ειρωνική απόδειξη του πόσο διάχυτο είναι το ζήτημα, μετά την επιτυχία της σειράς, ο σκηνοθέτης Αν Τζιλ-χο κατηγορήθηκε και ο ίδιος για μπούλινγκ στα εφηβικά του χρόνια και υποχρεώθηκε να ζητήσει συγγνώμη.
Ακόμη και το προεδρικό γραφείο της Νότιας Κορέας υποχρεώθηκε πρόσφατα να ακυρώσει τον διορισμό ενός ανώτερου αστυνομικού όταν προέκυψε ότι ο γιός του είχε ασκήσει μπούλινγκ σε συμμαθητές του, γεγονός που προκάλεσε δημόσια κατακραυγή.
Η σχολική βία είναι ενδημική στα σχολεία της Νότιας Κορέας, λέει στο AFP, η Νο Γουν-χο, μια δικηγόρος που εδρεύει στη Σεούλ και ειδικεύεται σε περιπτώσεις μπούλινγκ, προσθέτοντας ότι πρόκειται για ένα «συλλογικό τραύμα» το οποίο η χώρα χρειάζεται να επεξεργαστεί.
«Κάθε Νοτιοκορεάτης που έχει πάει σχολείο έχει υπάρξει θύμα εκφοβισμού ή έχει δει άλλους μαθητές να πέφτουν θύματα και δεν έχει βοηθήσει—όλοι έχουμε τέτοιες αναμνήσεις», εξηγεί.
Το κίνημα Hakpok #MeToo έχει βοηθήσει πολλά θύματα να απαλλαγούν από την ντροπή της εμπειρίας τους και να αντιληφθούν ότι δεν υφίσταντο σχολικό εκφοβισμό «επειδή υστερούσαν σε κάτι», επισημαίνει.
Αλλά το πρόβλημα είναι ότι ακόμη δεν υπάρχει κάποιο σύστημα σε σχολικό επίπεδο όπου τα θύματα «μπορούν να απευθυνθούν χωρίς δισταγμό για μια άμεση και επαρκή απάντηση όταν συμβαίνουν τέτοια περιστατικά», λέει στο AFP ο Τζιχούν Κιμ, καθηγητής Ποινικού Δικαίου, ο οποίος έχει κάνει έρευνα για το μπούλινγκ στη Νότια Κορέα.
Να τιμωρηθούν οι ένοχοι
Η Πίο και άλλα θύματα λένε ότι η Νότια Κορέα θα πρέπει να καταργήσει τον νόμο περί παραγραφής για τη σχολική βία ώστε οι δράστες να μπορούν να λογοδοτήσουν ακόμη και δεκαετίες αργότερα.
Αλλά υπάρχουν τεράστια πρακτικά ζητήματα με την νομική τιμωρία ενηλίκων για αδικήματα που διέπραξαν ως έφηβοι, εξηγεί η Νο, που θα μπορούσαν να στιγματίσουν κάποιον ενήλικα δια βίου για κάτι που διέπραξε ως έφηβος.
Η Πίο ασκεί επίσης πιέσεις για την αναθεώρηση των νοτιοκορεατικών νόμων περί δυσφήμησης, που τώρα επιτρέπουν σε αυτούς που ασκούν σχολικό εκφοβισμό να καταθέτουν αγωγή εις βάρος των θυμάτων τους, ακόμη και να κερδίζουν αποζημίωση κι ας λένε αλήθεια τα θύματα.
Οι περισσότερες καταγγελίες είναι ανώνυμες αλλά έχουν ως αποτέλεσμα να απολύονται οι ένοχοι ή, όπως συνέβη στην περίπτωση ενός από τους διασημότερους παίκτες του μπέιζμπολ στη Νότια Κορέα, να αποκλείονται από την εθνική ομάδα.
Παρά την ευρεία λαϊκή στήριξη για τα θύματα, κάποιοι αμφισβητούν αν οι τιμωρίες είναι απολύτως δίκαιες αυτές.
Ειδικοί υποστηρίζουν ότι θα ήταν πολύ προτιμότερο να δοθεί έμφαση στα σχολεία, όπου αυτού του είδους τα αδικήματα συνήθως αγνοούνται, για να διασφαλιστεί ότι ο σχολικός εκφοβισμός αντιμετωπίζεται τη στιγμή που συμβαίνει.
Αν αυτό δεν γίνει, τα θύματα θα συνεχίσουν να κατονομάζουν και να εκθέτουν τους δράστες.
Η Πίο επισημαίνει ότι αν δεν αλλάξει ο νόμος περί δυσφήμησης, εκείνοι που ασκούν σχολικό εκφοβισμό θα εξακολουθούν να μπορούν να απειλούν με αγωγές τα θύματά τους.
«Αυτός είναι και ο λόγος που κανένας δεν μπορεί να μιλήσει παρά μόνο ανώνυμα. Αν καταργηθεί αυτός ο νόμος θα ανοίξουν αναρίθμητα στόματα θυμάτων», εξηγεί η ίδια.