Μια νέα σελίδα ανοίγει στην ιστορία της Λιβύης, καθώς τα Ηνωμένα Έθνη ανακοίνωσαν ότι οι δύο αντιμαχόμενες πλευρές έφτασαν σε ένα «ιστορικό επίτευγμα», υπογράφοντας μια μόνιμη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός σε όλη την επικράτεια της βορειοαφρικανικής χώρας. Μιας χώρας η οποία, όπως είναι γνωστό, βρισκόταν βυθισμένη σε εμφύλιο πόλεμο εδώ και μία περίπου δεκαετία, μετά δηλαδή την ανατροπή του καθεστώτος Καντάφι το 2011.
Η συμφωνία υπογράφηκε στη Γενεύη, μετά από μακρόχρονες διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, ανάμεσα στους εκπροσώπους των ενόπλων δυνάμεων των δύο βασικών στρατοπέδων – της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας (GNA) με έδρα την Τρίπολη και του Εθνικού Στρατού της Λιβύης (LNA), με ηγέτη τον Χαλίφα Χαφτάρ, ο οποίος ελέγχει το ανατολικό τμήμα της χώρας. Πρόκειται για «σημαντικό σημείο καμπής προς την κατεύθυνση της ειρήνης και της σταθερότητας στη Λιβύη», τόνισε η ειδική απεσταλμένη του ΟΗΕ, Στέφανι Ουίλιαμς.
«Ο δρόμος προς μια μόνιμη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός ήταν συχνά μακρύς και δύσκολος», πρόσθεσε η Ουίλιαμς στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε την υπογραφή της συμφωνίας, επισημαίνοντας ότι υπάρχει «πολλή δουλειά» να γίνει τις επόμενες εβδομάδες για την υλοποίηση των δεσμεύσεων. Εξέφρασε δε την ελπίδα ότι η συμφωνία θα πετύχει «να τερματίσει τα δεινά των Λίβυων και να επιτρέψει σε όσους εκτοπίστηκαν από τις συγκρούσεις να επιστρέψουν στα σπίτια τους».
Η επόμενη ημέρα
Παρά το γεγονός ότι δεν έχουν γίνει ακόμη γνωστές λεπτομέρειες, ο ανταποκριτής του δικτύου al Jazeera στην Τρίπολη μεταδίδει πως ένας από τους βασικούς όρους είναι η αποχώρηση από τη χώρα όλων των ξένων δυνάμεων και μισθοφόρων μέσα σε διάστημα τριών μηνών. Αυτό, όπως είναι προφανές, αφορά τόσο την Τουρκία όσο και τη Ρωσία, τις δύο βασικές δυνάμεις πίσω από τα αντιμαχόμενα στρατόπεδα – οι οποίες είναι προφανές ότι έδωσαν το πράσινο φως για την επίτευξη της συμφωνίας.
Το πιο σημαντικό, βεβαίως, είναι η πολιτική διαδικασία που θα ακολουθήσει την κατάπαυση του πυρός – υπό την προϋπόθεση, φυσικά, ότι αυτή δεν θα τιναχτεί στον αέρα το επόμενο διάστημα, κάτι που δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο, μιας και στη χώρα δρουν πολλές μικρότερες αλλά σημαντικές ένοπλες ομάδες, ενώ υπάρχουν σοβαρές αντιθέσεις ανάμεσα στις ντόπιες φυλές. Όσο για τη Σύρτη, φαίνεται πως προορίζεται για «φυσικό σύνορο» και «ουδέτερη ζώνη» ανάμεσα στις δύο πλευρές, καθώς εκεί έχουν εδώ και μήνες σταματήσει οι συγκρούσεις.
Σε κάθε περίπτωση, πολλά θα κριθούν από τη δυνατότητα των μέχρι σήμερα αντιπάλων να σχηματίσουν μια νέα κυβέρνηση εθνικής ενότητας και να οδηγήσουν τη χώρα σε εκλογές, το αποτέλεσμα των οποίων θα γίνει αποδεκτό από όλους. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, στις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν, οι πάντες (και οι ξένοι «προστάτες») θα επιχειρήσουν να κατοχυρώσουν όσο το δυνατόν περισσότερα από τα «κεκτημένα» τους – ανάμεσα στα οποία και ένα που αφορά άμεσα την Ελλάδα: Η συμφωνία για τις ΑΟΖ που έχει υπογράψει ο παραιτηθείς πρόεδρος Φαγέζ αλ-Σάρατζ με την Τουρκία.
