Οι πολιτικές διαφωνίες μεταξύ των ΝΑΤΟϊκών εταίρων στο πρόσωπο θα τον διαδεχθεί, καθιστούν όλο και πιο πιθανό ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ, να κληθεί κατά την προσεχή Σύνοδο Κορυφής στο Βίλνιους της Λιθουανίας να παραμείνει στα καθήκοντά του για άλλον ένα χρόνο, σε καιρούς κρίσιμους για την Ευρώπη και το ΝΑΤΟ.
Θα είναι η τρίτη φορά που ζητείται από τον πρώην πρωθυπουργό της Νορβηγίας να παρατείνει τη σχεδόν 10ετή θητεία του.
Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, καθώς και οι ηγέτες άλλων κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, φαίνεται να παραμένουν απρόθυμοι να δεχθούν για νέο γενικό γραμματέα πρόσωπο που δεν προέρχεται από τους κόλπους της ΕΕ, στάση που ουσιαστικά αποκλείει τον Βρετανό υπουργό Άμυνας, Μπεν Ουάλας, το όνομα του οποίου έχει έντονα συζητηθεί.
Ο 64χρονος Γενς Στόλτενμπεργκ θα μπορούσε να παραμείνει στον ρόλο, εάν δεν επιτευχθεί συναίνεση για έναν διάδοχο προερχόμενο από κράτος-μέλος της ΕΕ, και κατά προτίμηση γυναίκα, πριν από τη Σύνοδο Κορυφής του Βίλνιους.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούν επίσης αμφιβολίες για τον Ουάλας, ο οποίος διεκδικεί το ρόλο του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ από τη θέση του υπουργού Άμυνας μιας από τις σημαντικότερες ευρωπαϊκές αμυντικές δυνάμεις.
Οι σχέσεις του βρετανικού υπουργείου Άμυνας με τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένου του επιπέδου ανταλλαγής πληροφοριών, είναι πιθανώς πιο στενές από οποιαδήποτε άλλη χώρα στην Ευρώπη. Ωστόσο, το επιχείρημα κατά της υποψηφιότητάς του είναι ότι θα κληθεί να οδηγήσει την πορεία προς την οικοδόμηση ενός ισχυρότερου αμυντικού βραχίονα της ΕΕ -κάτι που υποστηρίζει η Γαλλία- χωρίς να «αντιγράφεται» ή να υπονομεύεται ο ρόλος του ΝΑΤΟ.
Ο Μπεν Ουάλας ουδέποτε είχε σταθεί ενάντια σε ισχυρότερη ευρωπαϊκή άμυνα και στην κατεύθυνση αυτή είχε υποβάλει πέρυσι ένα κείμενο θέσεων που καθόριζε πώς αυτό θα μπορούσε να προωθηθεί παράλληλα με τον εκσυγχρονισμό της αμυντικής στρατηγικής του ΝΑΤΟ, ωστόσο έχει εκφράσει φόβους για την αμυντική συνεργασία της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της προμήθειας όπλων, εάν εξαιρούνται τα κράτη εκτός ΕΕ που είναι μέλη του ΝΑΤΟ, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, επισημαίνει σχετικά ο διπλωματικός συντάκτης του Guardian Πάτρικ Γουίντουρ.
Οι γενικοί γραμματείς του ΝΑΤΟ διορίζονται με συναίνεση των 31 μελών του οργανισμού και θα απαιτούνταν μία ισχυρή στήριξη εκ μέρους του Αμερικανού προέδρο, Τζο Μπάιντεν, προκειμένου να προχωρήσει η υποψηφιότητα του Βρετανού υπουργού Άμυνας παρά την απροθυμία κρατών-μελών της ΕΕ.
Ως φαβορί για τη θέση είχε προβάλει το προηγούμενο διάστημα η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρέντρικσεν, όμως η ίδια πρόσφατα δήλωσε ότι δεν επιδιώκει να αναλάβει το ρόλο. Και αυτό παρά τις χωριστές συναντήσεις που είχε με τον Τζο Μπάιντεν και τον επικεφαλής της CIA Ουίλιαμ Μπερνς. Σε μία συνάντηση που παρέπεμπε σε… συνέντευξη για δουλειά, η Φρέντρισκεν είχε συνομιλήσει σχεδόν επί δύο ώρες με τον Τζο Μπάιντεν, ενώ πρόσφατα είχε ενισχύσει τις αμυντικές δαπάνες της Δανίας προς ευθυγράμμιση με το στόχο του 2% του ΑΕΠ που υποστηρίζει το ΝΑΤΟ.
Ωστόσο, στις τελευταίες της δηλώσεις για το ζήτημα η Μέτε Φρέντρικσεν, η οποία καθημερινά «βομβαρδίζεται» με ερωτήσεις από τα μέσα ενημέρωσης της Δανίας, είπε ότι η παράταση της θητείας Στόλτενμπεργκ θα ήταν μία εξαιρετική λύση, εάν το αποδεχόταν.
Την ίδια στιγμή, στους κόλπους της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ προωθείται η υποψηφιότητα της πρωθυπουργού της Εσθονίας, Κάγια Κάλλας, η οποία δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο παρόλο που μόλις πρόσφατα επανεξελέγη.
Η ίδια έχει σταθεί από την αρχή του πολέμου δυναμικά ενάντια στη Ρωσία, ασκώντας μία μάλλον δυσανάλογη επιρροή για μία χώρα που διαθέτει μόνο 1,3 εκατ. Κατοίκους. Έχει πρωτοστατήσει στις ιδέες για μεγαλύτερη παραγωγή όπλων της ΕΕ που υιοθέτησαν στη συνέχεια οι Βρυξέλλες και υποστηρίζει ότι το μπλοκ δεν πρέπει μόνο να «παγώνει» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που υπόκεινται σε κυρώσεις, αλλά να τα κατάσχει. Ωστόσο, ο δυναμικός της ρόλος της μπορεί να μην την καθιστά ιδανική υποψήφια για μια θέση που απαιτεί να δοθεί προτεραιότητα στην ενότητα εντός της Συμμαχίας, να εξομαλύνει τις διαφορές, και δημόσια να αρνείται ότι υπάρχουν διαφωνίες, σημειώνει ο Guardian.
Εφόσον ο Γενς Στόλτενμπεργκ παραμείνει στη θέση για έναν ακόμη χρόνο, αυτό θα εξασφαλίσει συνέχιση πολιτικής στη Συμμαχία πριν από τη Σύνοδο Κορυφής για τα 75 χρόνια του ΝΑΤΟ που θα λάβει χώρα στις ΗΠΑ το 2024. Ο ίδιος φαίνεται ανοιχτός στο ενδεχόμενο. «Είμαι υπεύθυνος για όλες τις αποφάσεις που πρέπει να λάβει αυτή η Συμμαχία, εκτός από μία. Και αυτό αφορά το μέλλον μου. Αυτό πρέπει να αποφασίσουν οι 31 σύμμαχοι», δηλώνει.
Διαβάστε επίσης
Μπάιντεν: Ζητά από τον Στόλτενμπεργκ να παραμείνει επικεφαλής του ΝΑΤΟ
Στόλτενμπεργκ: Η υποστήριξη του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία κάνει τη διαφορά στο πεδίο μάχης
Στόλτενμπεργκ: Η δαπάνη του 2% του ΑΕΠ για την άμυνα είναι ποσοστό που πρέπει να φτάσουμε
Τι θα «δώσει» το ΝΑΤΟ στην Ουκρανία στη Σύνοδο του Βίλνιους