Την επαναβεβαίωση των βασικών αρχών του ΝΑΤΟ, περί συλλογικής άμυνας, ενότητας και αλληλεγγύης αναμένεται να τονίσει η Σύνοδος Κορυφής που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 14 Ιουνίου στις Βρυξέλλες. Όπως σχολίαζαν διπλωματικές πηγές, όλα όσα τέθηκαν υπό αμφισβήτηση από την αμερικάνικη ηγεσία τα προηγούμενα χρόνια, θα επαναβεβαιωθούν από τον νέο Πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν.
Ο Τζο Μπάιντεν έρχεται στις Βρυξέλλες για να επιβεβαιώσει τη συνοχή των διατλαντικών σχέσεων και την προσήλωση της Συμμαχίας στο 'Αρθρο 5 και στις δημοκρατικές αρχές και αξίες του ΝΑΤΟ.
Σε αντίθεση με τις παραδοσιακά διήμερες νατοϊκές Συνόδους Κορυφής, αυτή τη φορά οι 30 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Συμμαχίας θα ολοκληρώσουν τις εργασίες τους μέσα σε μόλις τρεις ώρες. Αναμένεται να εγκρίνουν κείμενα με μακροπρόθεσμη διάσταση για τη Συμμαχία, όπως είναι η στρατηγική εκσυγχρονισμού του ΝΑΤΟ την επόμενη δεκαετία, μέχρι το 2030.
Σε νέα βάση οι σχέσεις με Ρωσία και Κίνα
Ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, κατόπιν εντολής που έχει λάβει από προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής, θα παρουσιάσει φιλόδοξη ατζέντα με την ονομασία «ΝΑΤΟ 2030» και μακρύ κατάλογο προσαρμογών «σε έναν κόσμο που αλλάζει» και θέτει σε διαφορετική βάση τις σχέσεις της Συμμαχίας με τη Ρωσία, με την Κίνα και με άλλες χώρες.
Επιπλέον, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, οι Σύμμαχοι αναμένεται να δώσουν το πράσινο φως για την αναθεώρηση του «στρατηγικού δόγματος» του ΝΑΤΟ, μέχρι την επόμενη Σύνοδο Κορυφής που θα γίνει το 2022 στη Μαδρίτη. Η τελευταία έκδοση του στρατηγικού δόγματος, που χρονολογείται από το 2010, αναφέρεται στη Ρωσία ως «δυνητικό στρατηγικό εταίρο», ενώ δεν υπάρχει λέξη για την Κίνα. Το κείμενο που αναμένεται να υιοθετήσουν οι Σύμμαχοι τη Δευτέρα θα αναφέρεται στη Ρωσία ως «απειλή» και στην Κίνα ως «πρόκληση».
Αύξηση προϋπολογισμού
Εξάλλου σε ό,τι αφορά το Νατοϊκό προϋπολογισμό, ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ θα καλέσει τους Συμμάχους να αυξήσουν «ουσιαστικά και σταδιακά» τα επόμενα δέκα χρόνια τις κοινές αμυντικές δαπάνες. Το θέμα βρίσκει αντίθετες τις περισσότερες χώρες, με πρώτη τη Γαλλία.
Ως την ημέρα της Συνόδου πρέπει να αναζητηθεί η «σωστή φρασεολογία» και η αποσαφήνιση του θέματος θα παραπεμφθεί στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής. Οι Σύμμαχοι θα αρκεστούν στο να παροτρύνουν ο ένας τον άλλον να συνεχίσουν την προσπάθεια για αύξηση των κοινών αμυντικών δαπανών, παρά τον αντίκτυπο της πανδημίας.
«Σημαντικό βήμα» για τα ελληνοτουρκικά
Στα ελληνικού ενδιαφέροντος θέματα, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, αποτελεί «σημαντικό βήμα» η προσθήκη παραγράφου στο τελικό ανακοινωθέν της Συνόδου που κάνει αναφορά για «μεγαλύτερη εμβάθυνση των διαβουλεύσεων μεταξύ των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, όταν η ασφάλεια ή η σταθερότητα Συμμάχου απειλείται ή όταν διακυβεύονται οι θεμελιώδεις αξίες και οι αρχές της Συμμαχίας».
Οι δημοκρατικές αξίες της Συμμαχίας και η ανάγκη σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ζήτημα που αναμένεται να τεθεί, μεταξύ άλλων, από τον Αμερικανό Πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν στη συνάντησή του με τον Τούρκο Πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο περιθώριο της Συνόδου.