Μυστικές συνομιλίες του πρωθυπουργού του Κατάρ με τον αρχηγό των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν
AP
AP

Μυστικές συνομιλίες του πρωθυπουργού του Κατάρ με τον αρχηγό των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν

Ο πρωθυπουργός του Κατάρ είχε μυστικές συνομιλίες με τον ανώτατο ηγέτη των Ταλιμπάν αυτό τον μήνα με σκοπό να εκτονωθεί η ένταση με τη διεθνή κοινότητα, σύμφωνα με πηγή που επικαλείται το Reuters.

Η συνάντηση εντάσσεται στην προσπάθεια των ηγετών του Αφγανιστάν να συζητήσουν τρόπους για να τερματίσουν τη διεθνή απομόνωσή τους.

Η συνάντηση της 12ης Μαΐου στην πόλη Κανταχάρ του νότιου Αφγανιστάν μεταξύ του πρωθυπουργού του Κατάρ Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραχμάν αλ Θάνι και του Χαϊμπατουλάχ Αχουνζάντα είναι η πρώτη που ο απομονωμένος αρχηγός των Ταλιμπάν είναι γνωστό ότι είχε με ξένο ηγέτη.

Η κυβέρνηση του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν ενημερώθηκε για τις συνομιλίες και «συντονίζει όλα τα θέματα που συζητήθηκαν», συμπεριλαμβανομένης της προώθησης του διαλόγου με τους Ταλιμπάν, δήλωσε η πηγή.

Η πηγή, η οποία μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας, δήλωσε ότι άλλα θέματα που έθεσε ο Σεΐχης Μοχάμεντ στον Χαϊμπατουλάχ περιελάμβαναν την ανάγκη να τερματιστεί η απαγόρευση των Ταλιμπάν για την εκπαίδευση των κοριτσιών και την απασχόληση των γυναικών.

Διπλωματική επιτυχία του Κατάρ

Η συνάντηση αποτελεί διπλωματική επιτυχία του Κατάρ, το οποίο έχει επικρίνει τους περιορισμούς των Ταλιμπάν για τις γυναίκες, ενώ χρησιμοποιεί τους μακροχρόνιους δεσμούς με το ισλαμιστικό κίνημα προκειμένου να πιέσει τη διεθνή κοινότητα για βαθύτερη δέσμευση με την Καμπούλ.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ηγηθεί των αιτημάτων προς τους Ταλιμπάν να τερματίσουν τις απαγορεύσεις για τη σχολική εκπαίδευση των κοριτσιών και την εργασία των γυναικών, συμπεριλαμβανομένων των οργανισμών του ΟΗΕ και των ανθρωπιστικών ομάδων, να αποκαταστήσουν την ελευθερία μετακίνησής τους και να φέρουν στην κυβέρνηση Αφγανούς εκτός των τάξεων των Ταλιμπάν.

Ο Λευκός Οίκος αρνήθηκε να σχολιάσει τις συνομιλίες. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και η πρεσβεία του Κατάρ στην Ουάσινγκτον δεν απάντησαν σε αιτήματα για σχόλια.

Απαγορεύσεις σε εκπαίδευση και απασχόληση

Οι περιορισμοί στη σχολική εκπαίδευση και την εργασία των γυναικών έχουν εμποδίσει την ανθρωπιστική βοήθεια και αποτελούν βασικούς λόγους για τους οποίους καμία χώρα δεν έχει αναγνωρίσει την κυριαρχία των Ταλιμπάν από τότε που κατέλαβαν την εξουσία τον Αύγουστο του 2021, μετά την κατάρρευση της υποστηριζόμενης από τη Δύση κυβέρνησης, καθώς τα τελευταία διεθνή στρατεύματα υπό την ηγεσία των ΗΠΑ αποχώρησαν μετά από δύο δεκαετίες πολέμου.

Η μεταχείριση των γυναικών και των κοριτσιών από τους Ταλιμπάν θα μπορούσε να ισοδυναμεί με έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ που παρουσιάστηκε τον Μάρτιο στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στη Γενεύη. Οι Ταλιμπάν λένε ότι σέβονται τα δικαιώματα των γυναικών σύμφωνα με την ερμηνεία τους του ισλαμικού νόμου και των αφγανικών εθίμων.

Ο Χαϊμπατουλάχ, σκληροπυρηνικός ισλαμιστής, έχει δείξει μικρή προθυμία να συμβιβαστεί με τα διατάγματά του.

Η συνάντησή του με τον Σεΐχη Μοχάμεντ, ωστόσο, υποδηλώνει ότι είναι ανοιχτός στη διερεύνηση τρόπων για τον τερματισμό της απομόνωσης του Αφγανιστάν και την ενίσχυση των προγραμμάτων ανακούφισης, καθώς η χώρα βυθίζεται στην πείνα και τη φτώχεια.

Αλλά η ενδεχόμενη αναγνώριση από άλλες χώρες της διοίκησης των Ταλιμπάν, ανώτερα μέλη της οποίας παραμένουν υπό αμερικανικές και διεθνείς κυρώσεις, δεν είναι καθόλου σίγουρη, δεδομένης της μεταχείρισης των γυναικών και του κακού ιστορικού τους όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Ο Σεΐχης Μοχάμεντ έθεσε στον Χαϊμπατουλάχ την ανάγκη να αρθούν οι απαγορεύσεις στην εκπαίδευση και την απασχόληση των γυναικών, συμπεριλαμβανομένου του αποκλεισμού τους από εργασία σε οργανισμούς του ΟΗΕ και άλλες ανθρωπιστικές ομάδες, δήλωσε η πηγή.

Η διοίκηση των Ταλιμπάν υπόσχεται από τον Ιανουάριο γραπτές κατευθυντήριες γραμμές που επιτρέπουν στις ομάδες βοήθειας να λειτουργούν με γυναικείο προσωπικό.

Οι Ταλιμπάν τον Μάρτιο του 2022 απαγόρευσαν στα κορίτσια να φοιτούν στα λύκεια και επέκτειναν την απαγόρευση στα πανεπιστήμια τον Δεκέμβριο.

Υποστηρίζουν ότι θα ξανανοίξουν τα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για τα κορίτσια όταν θα έχουν εκπληρωθεί οι «προϋποθέσεις», συμπεριλαμβανομένης της εκπόνησης ισλαμικής διδακτέας ύλης.

Αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης

Ο Σεΐχης Μοχάμεντ και ο Χαϊμπατουλάχ συζήτησαν επίσης τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης του Αφγανιστάν, ανέφερε η πηγή.

Τα Ηνωμένα Έθνη λένε ότι σχεδόν τα τρία τέταρτα των 40 εκατομμυρίων ανθρώπων του Αφγανιστάν χρειάζονται βοήθεια και έχουν προειδοποιήσει ότι η χρηματοδότηση στερεύει.

Ο Σεΐχης Μοχάμεντ, είπε η πηγή, έθεσε στον Χαϊμπατουλάχ τις «συνεχείς προσπάθειες επί τόπου» των Ταλιμπάν για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, μια προφανής αναφορά στην προσπάθεια της Καμπούλ να συντρίψει μια θυγατρική του Ισλαμικού Κράτους.

Ο κύριος ιδεολογικός εχθρός των Ταλιμπάν εδρεύει κυρίως στο ανατολικό Αφγανιστάν, αλλά έχει βάλει στο στόχαστρο μειονότητες και πρεσβείες στην Καμπούλ.

Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους λένε ότι οι Ταλιμπάν φιλοξενούν μέλη της Αλ Κάιντα και των πακιστανικών Ταλιμπάν. Οι Αφγανοί Ταλιμπάν το αρνούνται αυτό.

Ο σεΐχης Μοχάμεντ, ο οποίος είναι επίσης υπουργός Εξωτερικών του Κατάρ, συναντήθηκε δημόσια στην Κανταχάρ με τον μουλά Χασάν Ακούντ, τον πρωθυπουργό των Ταλιμπάν, την ίδια ημέρα που συναντήθηκε με τον ανώτατο ηγέτη. Συνοδευόταν από τον επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών του Κατάρ.

Καμία από τις δύο πλευρές, ωστόσο, δεν αποκάλυψε τις συνομιλίες με τον Χαϊμπατουλάχ.

Δεν φεύγει σχεδόν ποτέ από την Κανταχάρ, αλλά είναι ο κατεξοχήν θρησκευτικός, πολιτικός και στρατιωτικός ηγέτης των Ταλιμπάν από το 2016, οδηγώντας το κίνημα στη νίκη επί της υποστηριζόμενης από τη Δύση κυβέρνησης της Καμπούλ.

Το Κατάρ επέτρεψε στους μαχητές να ανοίξουν πολιτικό γραφείο στην Ντόχα το 2013 και διευκόλυνε τις συνομιλίες τους με την Ουάσινγκτον που οδήγησαν στη συμφωνία του 2020 για την αποχώρηση της διεθνούς δύναμης υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, την οποία πολεμούσαν επί 20 χρόνια.

Ενώ η μικροσκοπική μοναρχία του Κόλπου δεν έχει επίσημους διπλωματικούς δεσμούς με το Αφγανιστάν, η πρεσβεία της στην Καμπούλ είναι ανοιχτή και εκπροσωπεί τα συμφέροντα των ΗΠΑ εκεί.

Το Κατάρ πιέζει εδώ και καιρό τη διεθνή κοινότητα να συμφωνήσει σε έναν «οδικό χάρτη» βημάτων για την αναγνώριση των Ταλιμπάν, υποστηρίζοντας ότι η απομόνωση του Αφγανιστάν θα μπορούσε να επιδεινώσει την περιφερειακή ασφάλεια.