«Το Αφγανιστάν βιώνει μια σοβαρή ανθρωπιστική κρίση και επικρατεί μια κοινωνικοοικονομική κατάρρευση, η οποία θα ήταν επικίνδυνη για τους Αφγανούς, την περιοχή και τη διεθνή ασφάλεια», υπογραμμίζει ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ, σε άρθρο που δημοσιεύει στο προσωπικό του blog, μετά την επίσκεψή του στη Ντόχα, η οποία θεωρείται σημαντικός παράγοντας επιρροής για το Αφγανιστάν.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, είναι ξεκάθαρο ότι η ΕΕ πρέπει να έχει παρουσία στο Αφγανιστάν, εκτός από αυτούς που εργάζονται για την ανθρωπιστική βοήθεια. «Το ερώτημα δεν είναι εάν πρέπει να έχουμε μια ελάχιστη παρουσία της ΕΕ στην οποία συμφωνούν όλα τα κράτη-μέλη, αλλά πότε και πώς», τονίζει, σημειώνοντας ότι η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) εργάζεται για πιθανές επιλογές, λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση ασφαλείας.
Επιπροσθέτως, η οικονομική κατάσταση στη χώρα κινδυνεύει να επιδεινώσει την ανθρωπιστική κρίση που εκτυλίσσεται, τονίζει ο Μπορέλ. «Εάν αυτή η κατάσταση συνεχιστεί και με τον χειμώνα να πλησιάζει, υπάρχει ο κίνδυνος ανθρωπιστικής καταστροφής. Απελπισμένοι άνθρωποι μπορεί να εγκαταλείψουν τη χώρα, δημιουργώντας ένα μαζικό μεταναστευτικό κίνημα, επηρεάζοντας τα γειτονικά κράτη που ήδη φιλοξενούν περισσότερους από τρία εκατομμύρια Αφγανούς πρόσφυγες», αναφέρει.
Παράλληλα, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, υπενθυμίζει ότι από τότε που ανέλαβαν την εξουσία οι Ταλιμπάν, η ΕΕ αύξησε την ανθρωπιστική βοήθεια από 57 εκατομμύρια σε 200 εκατομμύρια ευρώ και με τα κράτη-μέλη έχει δεσμευθεί συνολικά για βοήθεια 677 εκατομμύρια ευρώ. Ταυτόχρονα, ωστόσο, η ΕΕ, τα κράτη-μέλη της και οι εταίροι της, έχουν διακόψει την αναπτυξιακή βοήθεια, ενώ το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα έχουν αναστείλει προς το παρόν την πρόσβαση του Αφγανιστάν στα προγράμματα τους, λόγω της αβέβαιης νομιμότητας της νέας αφγανικής κυβέρνησης.
Από την πλευρά της η ΕΕ, έχει θέσει πέντε προϋποθέσεις για την επανέναρξη των σχέσεών της με τη νέα αφγανική κυβέρνηση. «Θα πρέπει να δείξουμε σταθερότητα, σε σχέση αυτούς τους όρους, κυρίως για τα ανθρώπινα δικαιώματα», αναφέρει ο Μπορέλ.
«Υπάρχουν πολλά σημάδια ότι η κατάσταση στη χώρα επιδεινώνεται. Για παράδειγμα, έχουμε δει τον σχηματισμό μιας προσωρινής κυβέρνησης που δεν είναι ούτε περιεκτική ούτε αντιπροσωπευτική. Και έχουμε αναφορές ότι γυναίκες και κορίτσια αποκλείονται από τα σχολεία και τα πανεπιστήμια, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τις αρχικές διαβεβαιώσεις των Ταλιμπάν», επισημαίνει ο Μπορέλ.
Κατά την επίσκεψή του στο Κατάρ, ο Ζ. Μπορέλ συζήτησε την κατάσταση στο Αφγανιστάν με τον Εμίρη, τον Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης/Υπουργό Εξωτερικών και τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας. «Η συντριπτική τους άποψη είναι ότι πρέπει να εμπλέξουμε τους Ταλιμπάν για να επηρεάσουμε τη συμπεριφορά και τις επιλογές τους», τονίζει ο Μπορέλ. Προς το παρόν, τα «αιτήματα» από την πλευρά των Ταλιμπάν φαίνεται να περιστρέφονται γύρω από την αναγνώριση, την αποδέσμευση των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων και την άρση των κυρώσεων του ΟΗΕ.