Μετά την επίθεση στη γέφυρα της Κριμαίας, η οποία για τον Πούτιν έχει μεγάλη συμβολική και πρακτική αξία για τη Ρωσία, η τελευταία αποφάσισε να απαντήσει με τρόπο δυσανάλογο. Το Κρεμλίνο δεν χτυπάει σε αυτή τη φάση στρατιωτικούς στόχους, παρά υποδομές ηλεκτρικής ενέργειας, στο μέλλον μεταφορικά δίκτυα ακόμη και τηλεπικοινωνίες. Ενέργειες που υπό κανονικές συνθήκες συνιστούν εγκλήματα πολέμου, εκτός αν ο επιτιθέμενος μπορεί να στοιχειοθετήσει ότι χτύπησε τους συγκεκριμένους στόχους, επειδή αποτελούν απειλή για την εθνική του ασφάλεια, καθώς σε αυτούς έχουν καταφύγει, για παράδειγμα, τρομοκράτες.
Η λέξη «τρομοκρατία» είναι η νέα αγαπημένη λέξη του Κρεμλίνου. Δείχνει να αναζητά ένα νομιμοποιητικό μανδύα, αντικαθιστώντας το αφήγημα μιας κυβέρνησης νεοναζί με ένα κράτος που υποστηρίζει τη τρομοκρατία, προκειμένου να «νομιμοποιήσει» ενέργειες, όπως οι επιθέσεις στο Κίεβο, ώστε να αποκτήσει ένα άλλοθι για τα επόμενα χτυπήματα. Το νέο αφήγημα της Μόσχας, κατ' αναλογία όσων υποστήριζε το Φεβρουάριο πριν την έναρξη της εισβολής, θέλει την Ουκρανία να είναι μια χώρα που προβαίνει σε τρομοκρατικές ενέργειες.
Στο όνομα καταπολέμησης της τρομοκρατίας έχει γίνει πλειάδα πολέμων, επιχειρήσεων και επεμβάσεων τα τελευταία χρόνια στον πλανήτη, ενώ θυμίζω ότι η Ρωσία επενέβη στην Συρία, έπειτα από πρόσκληση του Άσαντ, ο οποίος ισχυρίζονταν ότι πολεμούσε τη διεθνή τρομοκρατία.
Τρομοκρατική ενέργεια κατά τη Μόσχα η δολοφονία τον Αύγουστο της κόρης του Αλεξάντερ Ντούγκιν, στενού συμβούλου του Πούτιν, τρομοκρατική ενέργεια η επίθεση στη γέφυρα της Κριμαίας, ενώ για τρομοκρατία μιλάει με κάθε ευκαιρία και ο Ρώσος ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ. Στο ίδιο μήκος κύματος και οι κατηγορίες του Κρεμλίνου για την πολύνεκρη επίθεση το περασμένο Σάββατο στη ρωσική πόλη του Μπέλγκορόντ, ενώ πέπλο μυστηρίου καλύπτει και τη χθεσινή συντριβή ρωσικού στρατιωτικού αεροσκάφους στην επίσης ρωσική πόλη Γιέισκ.
Σε μια πιο ακραία επομένως εκδοχή, μπορεί κανείς να υποθέσει ότι η Ρωσία δεν έχει κλείσει το κεφάλαιο “επίθεση στο Κίεβο και εξόντωση του Ζελένσκι”. Σύμφωνα με αυτή την ανάγνωση, παραμένει ως μια από τις επιδιώξεις της Μόσχας η ανατροπή του καθεστώτος, την οποία επαναφέρουν συχνά τόσο ο Σεργκέι Λαβρόφ, όσο και ο Ντιμίτρι Μεντβέντεφ και γιατί όχι μια νέα επίθεση στο Κίεβο. Είναι ο υπό αίρεση στρατηγικός στόχος του Πούτιν, ένα όχι απλό σενάριο, το οποίο ωστόσο συντηρείται μέσα από το αφήγημα καταπολέμησης της τρομοκρατίας.
Από εκεί και πέρα η Μόσχα έχει δύο τακτικούς στόχους. Ο πρώτος είναι να προκληθεί «μπλακ άουτ» στην Ουκρανία εν μέσω του χειμώνα, μέσω των πληγμάτων σε ενεργειακές, τηλεπικοινωνιακές και μεταφορικές υποδομές, δηλαδή σε στρατηγικούς τομείς της οικονομίας, απαραίτητους για τη καθημερινότητα. Στόχος είναι να αυξηθεί το κόστος για τους Ουκρανούς, ώστε να αρχίσουν να αναρωτιόνται αν αξίζει να συνεχίζεται ο πόλεμος, να οδεύσουν σε μια διαπραγμάτευση με κακούς για τους ίδιους όρους.
Ταυτόχρονα με αυτό τον στόχο, ο δεύτερος είναι να «τσακίσει» το ηθικό του ουκρανικού λαού και να θέσει υπό αμφισβήτηση την κυβέρνηση της χώρας. Το σκεπτικό του ρωσικού αφηγήματος είναι να περάσει το μήνυμα ότι ναι μεν η κυβέρνηση της Ουκρανίας επιχειρεί στρατιωτικά στα ανατολικά και στο νότο, ωστόσο αδυνατεί να προστατεύσει την υπόλοιπη χώρα, όπου ο πληθυσμός ζει μια όσο το δυνατόν κανονική ζωή. Μεταφέροντας ο Πούτιν το πόλεμο σε αστικά κέντρα, τα οποία δεν βρίσκονταν στις εμπόλεμες ζώνες, αποσκοπεί να πλήξει όσο το δυνατόν περισσότερο την ψυχολογία του ουκρανικού λαού.
Η αλήθεια είναι ότι ο Πούτιν είχε υποστεί εδαφικές απώλειες μέχρι που επίσπευσε τα δημοψηφίσματα για να αποφύγει τα χειρότερα και ανακοίνωσε την επιστράτευση, η οποία κατέληξε σε φιάσκο, ωστόσο οκτώ μήνες μετά την έναρξη του πολέμου, η Ρωσία διατηρεί το19-της ουκρανικής επικράτειας. Και αυτό το έχει πετύχει με αρκετά συμβατικές στρατιωτικές μεθόδους. Δηλαδή παρά τους πολλές χιλιάδες νεκρών και από τα δύο μέρη, δεν έχουμε δει ισοπεδωτικούς βομβαρδισμούς (carpet bombing) τύπου Συρίας, χρήση χημικών ή τακτικών πυρηνικών. Λαμβάνοντας κανείς υπόψη τα παραπάνω, αλλά και μια σειρά από υβριδικές επιθέσεις, όπως αυτή που πιθανολογείται ότι έγινε στον αγωγό Nord Stream από τους Ρώσους, τα μηνύματα του Πούτιν είναι ότι μπορεί να κάνει τα πάντα για να μην χάσει όσα έχει κερδίσει στον πόλεμο, πολλώ δε μάλλον να μην υποστεί ήττα.
* O Κωνσταντίνος Φίλης είναι Εκτελεστικός Διευθυντής ΙΔΙΣ & αναλυτής διεθνών θεμάτων του AΝΤ1
