Του Γιώργου Παυλόπουλου
«Εάν θέλουν να με αντιμετωπίζουν ως τον βασικό τους αντίπαλο, τότε ναι, έχουν δίκιο», δήλωσε την Τετάρτη ο Εμανουέλ Μακρόν απευθυνόμενος προς τον Ματέο Σαλβίνι και τον Βίκτορ Όρμπαν. Με τον τρόπο αυτό, σήκωσε το γάντι που του είχαν πετάξει την προηγούμενη ημέρα από το Μιλάνο ο ηγέτης της ακροδεξιάς Λίγκας του Βορρά και ντε φάκτο πρωθυπουργός της Ιταλίας και ο επικεφαλής της κυβέρνησης της Ουγγαρίας, ο οποίος αντιμετωπίζεται ως το «κακό παιδί» της ΕΕ.
Πράγματι, στη συνάντησή που είχε με τον Όρμπαν την Τρίτη, ο Σαλβίνι είχε επικρίνει τον πρόεδρο της Γαλλίας επειδή κουνά το δάκτυλο σε κυβερνήσεις ξένων χωρών και επιχειρεί να τους δώσει μαθήματα. Από την πλευρά του, ο φιλοξενούμενός του ισχυρίστηκε ότι «ηγείται της ευρωπαϊκής δύναμης η οποία υποστηρίζει την μετανάστευση, ενώ από την άλλη είμαστε εμείς που θέλουμε να σταματήσουμε την παράνομη μετανάστευση» και τον κατηγόρησε ότι «επιδιώκει να τινάξει στον αέρα το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, με τον ίδιο τρόπο που τα κατάφερε και με το γαλλικό πολιτικό σύστημα».
Τα πυρά που αντάλλαξαν οι Σαλβίνι-Όρμπαν με τον Μακρόν μοιάζουν να τονίζουν πιο έντονα ένα από τα διλήμματα που γίνεται προσπάθεια να τεθούν στους πολίτες και το πολιτικό προσωπικό ενόψει των ευρωεκλογών που θα διεξαχθούν τον Μάιο του 2019.
AP Photo/Luca Bruno
Εγώ ή αυτοί
Στη μία πλευρά θα βρίσκονται οι δυνάμεις του ακροδεξιού και εθνικιστικού λαϊκισμού, οι οποίες δεν αρνούνται απλώς την ύπαρξη μιας ενιαίας ευρωπαϊκής πολιτικής απέναντι στους πρόσφυγες, αλλά αμφισβητούν ανοιχτά και την εκχώρηση περισσότερων εξουσιών στις Βρυξέλλες, κατηγορώντας το διευθυντήριο Βερολίνου και Παρισιού ότι καταπνίγει τα συμφέροντα και τη φωνή των υπόλοιπων χωρών-μελών. Δεσμεύονται, έτσι, να συγκροτήσουν ένα μέτωπο κατά του ευρωπαϊκού κατεστημένου (ως γνήσιοι... αντισυστημικοί), αλλά και της βαθύτερης ολοκλήρωσης την οποία υποστηρίζει ενθέρμως ο Μακρόν, ζητώντας τη συμμετοχή σε αυτό όλων των όμορων πολιτικών δυνάμεων της Ευρώπης.
Στην άλλη πλευρά, ο Γάλλος πρόεδρος θα επιδιώξει να ακολουθήσει την ίδια συνταγή η οποία τον έφερε στην προεδρία της χώρας του, συντρίβοντας τους εκπροσώπους των δύο παραδοσιακών πολιτικών στρατοπέδων - της Δεξιάς και των Σοσιαλιστών. Να εμφανιστεί, δηλαδή, ως ο ηγέτης του «δημοκρατικού τόξου» ολόκληρης της Ευρώπης, καλώντας σε συστράτευση όλες οι δυνάμεις που θεωρούν ότι ανήκουν σε αυτό -με το επιχείρημα ότι η Ανγκελα Μέρκελ είναι... ελεύθερη πολιορκημένη στον κυβερνητικό της συνασπισμό.
Ήδη, μάλιστα, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι έχει πραγματοποιήσει επαφές με τους ηγέτες του ισπανικού κόμματος των Ciudadanos, που φέρονται να διεκδικούν μέχρι και την πρώτη θέση στις δημοσκοπήσεις, καθώς και με τον Ματέο Ρέντσι, τον πρώην πρωθυπουργό της Ιταλίας και ηγέτη των Δημοκρατικών. Προκειμένου δε να ενισχύσει το συγκεκριμένο προφίλ, ο Μακρόν αντιπαρατίθεται ανοιχτά και με τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος φλερτάρει με τους πρωταγωνιστές του απέναντι στρατοπέδου.
«Αγκάθια» και για τους τρεις
Όπως είναι γνωστό, βεβαίως, τα επί χάρτου σχέδια συχνά δεν προλαβαίνουν να πάρουν σάρκα και οστά. Έτσι, μπορεί Σαλβίνι και Όρμπαν να δηλώνουν ότι θέλουν να συγκροτήσουν μια «Λίγκα όλων των Λιγκών», όμως αφενός ανήκουν σε διαφορετικές πολιτικές ομάδες της Ευρωβουλής και, αφετέρου, δεν είαι βέβαιο ότι συμφωνούν στις βασικές κατευθύνσεις της μεταναστευτικής πολιτικής, μιας και ο πρώτος απαιτεί από τις άλλες χώρες της Ευρώπης να μοιραστούν το βάρος όσων περνούν τα σύνορα, ενώ ο άλλος έχει διαμηνύσει ξεκάθαρα ότι δεν θα περάσει ούτε ένας πρόσφυγας στο έδαφος της Ουγγαρίας.
Όσο για τον Μακρόν, μπορεί το άστρο του να συνεχίζει να λάμπει σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εντός Γαλλίας ωστόσο τα προβλήματα πολλαπλασιάζονται καθημερινά. Η πρόσφατη παραίτηση από την κυβέρνηση του δημοφιλούς υπουργού Περιβάλλοντος, Νικολά Ουλό, που συνοδεύτηκε από καταγγελίες για εγκατάλειψη όλων σχεδόν των προεκλογικών διακηρύξεων, αποτέλεσε ένα ακόμη πολιτικό πλήγμα σε βάρος του προέδρου. Και σαν να μην έφτανε αυτό, η οικονομία δείχνει να κατεβάζει ταχύτητα και η κυβέρνηση αναθεωρεί πτωτικά την πρόβλεψη για τους φετινούς ρυθμούς ανάπτυξης, ενώ η ανεργία έχει πάρει πάλι την ανιούσα -κι αυτό, παρά τις επώδυνες και αντιδημοφιλείς αλλαγές που προώθησε ο Μακρόν στην αγορά εργασίας.
Ας κρατάμε, λοιπόν, μικρό καλάθι μπροστά στις δηλώσεις και διακηρύξεις που γίνονται και θα γίνουν από εδώ και στο εξής, στην πορεία προς τις κάλπες. Και ας κρατήσουμε, απλώς, ότι οι πολιτικές αλλαγές στην Ευρώπη συνεχίζονται και επιταχύνονται.
Philippe Wojazer/Pool Photo via AP