του Γιώργου Παυλόπουλου
«Χείμαρρος» ήταν χθες και για μια ακόμη φορά ο Εμανουέλ Μακρόν. Δεν ήταν μόνο το γεγονός ότι η ομιλία την οποία εκφώνησε στη Γενεύη για τον ένα αιώνα από την ίδρυση της Παγκόσμιας Οργάνωσης Εργασίας (ILO) διήρκεσε 44 λεπτά και ήταν κατά πολύ μεγαλύτερη από την αντίστοιχη άλλων ηγετών που ήταν παρόντες, όπως ο Ρώσος πρωθυπουργός, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, και η καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ. Ήταν, κυρίως, αυτά που είπε τα οποία τρόμαξαν τους παρευρισκόμενους.
Ούτε λίγο ούτε πολύ, ο πρόεδρος της Γαλλίας ισχυρίστηκε και προειδοποίησε ταυτόχρονα ότι η ανθρωπότητα κινδυνεύει να γνωρίσει ένα νέο παγκόσμιο πόλεμο εάν δεν δράσει άμεσα για να αντιμετωπίσει τις αιτίες που τροφοδοτούν αυτή την απειλή. Παρά δε το γεγονός ότι κανείς θα μπορούσε να τον κατηγορήσει ότι υπέπεσε σε ένα λαϊκιστικό ολίσθημα, καθώς επιχείρησε να... χαϊδέψει τα αυτιά των ακροατών του, καθώς κατήγγειλε τις ανισότητες που προκαλούν χάος και οργή, δεν μπορεί παρά να σοκάρουν λόγια όπως τα παρακάτω όταν προέρχονται από το στόμα του ηγέτη μιας από τις ισχυρότερες χώρες της Ευρώπης και του πλανήτη, η οποία είναι ταυτόχρονα και πυρηνική δύναμη.
«Νομίζω ότι το χάος είναι εδώ. Και πιστεύω ότι είναι καθήκον της γενιάς μας να μην περιμένει να ξεσπάσει ένας νέος πόλεμος, αλλά να δει κατάματα τον κόσμο όπως ακριβώς είναι», είπε ο Μακρόν και συνέχισε: «Εκτιμώ πως, εάν δεν προσέξουμε, σήμερα βρισκόμαστε στο χείλος μιας εποχής του πολέμου. Αυτός δε ο πόλεμος είναι ήδη παρών στις δημοκρατίες μας – είναι η σοβαρή κρίση την οποία βιώνουμε. Μπορούμε να επιλέξουμε να είμαστε υπνοβάτες. Όμως, εάν επιθυμούμε πραγματική πρόοδο, οφείλουμε να αναλάβουμε ορισμένες σοβαρές δεσμεύσεις».
Αμέσως μετά δε, ο ίδιος έσπευσε να εξηγήσει τι ακριβώς εννοούσε. Επικαλούμενος τις εντεινόμενες κοινωνικές ανισότητες και ισχυριζόμενος ότι τροφοδοτούν τον «αυταρχισμό», υπογράμμισε ότι το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγουν οι ψηφοφόροι είναι πως «η δημοκρατία δεν μας προστατεύει από τις ανισότητες οι οποίες προκαλούνται από ένα καπιταλισμό ο οποίος έχει τρελαθεί και, για τον λόγο αυτό, ας κλείσουμε τα σύνορά μας, ας χτίσουμε τείχη και ας εγκαταλείψουμε την αρχή της πολυμέρειας».
Κατά Τραμπ και λαϊκιστών
Δεν χωράει αμφιβολία ότι με τις τελευταίες επισημάνσεις του, ο Μακρόν επιχείρησε να «φωτογραφήσει» και ταυτόχρονα να κατακεραυνώσει τόσο τον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ όσο και τους ομοϊδεάτες και θαυμαστές του ανά τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης των Σαλβίνι και Λεπέν. Στέλνοντας το μήνυμα ότι η λύση στα προβλήματα δεν βρίσκεται στον προστατευτισμό, τον εθνικισμό και, τελικά, τη σύγκρουση και τον πόλεμο, αλλά σε μια νέας μορφής συνεργασία, η οποία θα συνοδεύεται από μέτρα για την άμβλυνση των ανισοτήτων – με ένα σύστημα καθολικής κοινωνικής προστασίας και ειδική μέριμνα για τους ανθρώπους που πλήττονται από τις μεγάλες αλλαγές που συντελούνται στις ζωές τους.
Δεν μπορεί παρά να ακούσει κανείς προσεκτικά αυτά τα οποία είπε (για την ακρίβεια, επανέλαβε) ο Μακρόν, όποια πολιτική και συγκυριακή σκοπιμότητα κι αν εξυπηρετούσαν. Την ίδια στιγμή, όμως, δεν μπορεί και να αναρωτηθεί: Αν όντως εννοεί αυτά που είπε στη Γενεύη, τότε γιατί δεν έχει πάρει τα μέτρα εκείνα που θα αποτρέπουν τον κίνδυνο που επικαλέστηκε στη χώρα στην οποία είναι ο απόλυτος άρχοντας; Γιατί, με τη μέχρι σήμερα πολιτική που έχει εφαρμόσει, δίνει τροφή και επιχειρήματα σε όσους τον κατηγορούν ως πρόεδρο των πλουσίων, ο οποίος διευρύνει αντί να συρρικνώνει τις ανισότητες στη γαλλική κοινωνία; Γιατί έχασε τις ευρωεκλογές από την Λεπέν;
Και τελικά, γιατί, αφού ευαγγελίζεται όλα αυτά τα καλά και ωραία για την αντιμετώπιση των ανισοτήτων, δεν μπορεί να πείσει τα Κίτρινα Γιλέκα να πάνε επιτέλους σπίτια τους και καταφεύγει σε ολοένα πιο άγρια καταστολή;
Μία απάντηση θα μπορούσε να είναι ότι οι Γάλλοι δεν καταλαβαίνουν ακόμη τον Μακρόν. Ή ότι παρεξηγούν τις προθέσεις του. Ή, ακόμη, ότι έχουν πέσει θύματα του λαϊκισμού. Έτσι είναι, αν έτσι νομίζετε...
AP Photo/Alex Brandon