Αζερμπαϊτζάν και Αρμενία συμφώνησαν σε κατάπαυση του πυρός νωρίς την Τρίτη για να σταματήσουν οι εχθροπραξίες στην περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, αλλά κατέρρευσε λίγα λεπτά αργότερα, ανέφεραν τα μέσα ενημέρωσης των Αζέρων. Οι υπουργοί Άμυνας της Ρωσίας και της Αρμενίας μίλησαν πιο πριν και συμφώνησαν να λάβουν μέτρα για τη σταθεροποίηση της κατάστασης στα σύνορα Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν, όπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Interfax επικαλούμενο το αρμενικό υπουργείο Άμυνας.
Ο υπουργός Άμυνας της Αρμενίας Σουρέν Παπικιάν είπε ότι μίλησε με τον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Σόιγκου και «συμφώνησαν να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να σταθεροποιήσουν την κατάσταση».
Η Ρωσία είναι βασικός διαμεσολαβητής ισχύος στην περιοχή και σύμμαχος της Αρμενίας μέσω του Οργανισμού Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας υπό την ηγεσία της Μόσχας και έστειλε χιλιάδες ειρηνευτικές δυνάμεις στην περιοχή το 2020 ως μέρος μιας συμφωνίας για τον τερματισμό των εχθροπραξιών διάρκειας έξι εβδομάδων που είδαν το Αζερμπαϊτζάν να έχει σημαντικά εδαφικά κέρδη.
Νωρίτερα, συγκρούσεις ξέσπασαν μεταξύ των στρατευμάτων του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας, σύμφωνα με ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων, σε μια επανάληψη των εχθροπραξιών που συνδέονται με το αμφισβητούμενο έδαφος του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Το Αζερμπαϊτζάν, το οποίο αποκατέστησε τον πλήρη έλεγχο της επικράτειας σε μια σύγκρουση έξι εβδομάδων το 2020, αναγνώρισε απώλειες μεταξύ των δυνάμεών του. Η Αρμενία δεν έκανε καμία αναφορά σε απώλειες, αλλά είπε ότι οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Heavy artillery fire being reported from Azerbaijan towards Armenia. pic.twitter.com/q3uNO4mJHi
— Moshe Schwartz (@YWNReporter) September 12, 2022
Η κυβέρνηση του Ερεβάν είπε ότι θα επικαλεστεί μια συμφωνία συνεργασίας με τη Ρωσία και θα προσφύγει στον Οργανισμό της Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας, καθώς και στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, σύμφωνα με το Interfax.
Στο μεταξύ, ο Μπλίνκεν προέτρεψε τον άμεσο τερματισμό των εχθροπραξιών για τις οποίες οι δυο πλευρές αλληλοκατηγορούνται.
«Πολλές θέσεις, καταφύγια και ενισχυμένα σημεία των ενόπλων δυνάμεων του Αζερμπαϊτζάν δέχθηκαν έντονο βομβαρδισμό από όπλα διαφόρων διαμετρημάτων, συμπεριλαμβανομένων όλμων, από μονάδες του αρμενικού στρατού», ανέφερε δήλωση του υπουργείου Άμυνας του Αζερμπαϊτζάν. «Ως αποτέλεσμα, υπάρχουν απώλειες σε προσωπικό και ζημιές σε στρατιωτικές υποδομές» πρόσθεσε.
Azerbaijani armed forces allegedly shelling the town of Jermuk. pic.twitter.com/fAi90Sg3Ye
— Tigran Grigoryan (@Tigartsakh) September 12, 2022
Σύμφωνα με τους Αζέρους, οι αρμενικές δυνάμεις μετέφεραν όπλα στην περιοχή και το βράδυ της Δευτέρας είχαν πραγματοποιήσει επιχειρήσεις εξόρυξης, σημειώνοντας ότι οι ενέργειές τους ήταν «αυστηρά τοπικού χαρακτήρα με στρατιωτικούς στόχους».
Το υπουργείο Άμυνας της Αρμενίας δήλωσε: «Οι εντατικοί πυροβολισμοί συνεχίζονται – ξεκίνησαν ως αποτέλεσμα μεγάλης κλίμακας πρόκλησης από την πλευρά του Αζερμπαϊτζάν. Οι ένοπλες δυνάμεις της Αρμενίας έχουν ξεκινήσει μια ανάλογη απάντηση».
Διαμάχη δεκαετιών
Οι συγκρούσεις των δύο πλευρών ξεκίνησαν στα τέλη της δεκαετίας του '80, όταν και οι δύο πλευρές βρίσκονταν υπό σοβιετική κυριαρχία και οι αρμενικές δυνάμεις κατέλαβαν εκτάσεις εδάφους κοντά στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ - αναγνωρισμένο από καιρό διεθνώς ως έδαφος του Αζερμπαϊτζάν, αλλά με μεγάλο αρμενικό πληθυσμό.
Το Αζερμπαϊτζάν ανέκτησε αυτά τα εδάφη στις μάχες του 2020, οι οποίες έληξαν με μια εκεχειρία με τη μεσολάβηση της Ρωσίας και χιλιάδες κατοίκους που επέστρεψαν σε σπίτια από τα οποία είχαν εγκαταλείψει.
Οι ηγέτες και των δύο χωρών έχουν από τότε συναντηθεί πολλές φορές για να συνάψουν μια συνθήκη που αποσκοπεί στην εγκαθίδρυση μιας διαρκούς ειρήνης.