Σε τεταμένο κλίμα αναμένεται να γίνει την Παρασκευή η ταφή των θυμάτων, από τις βίαιες συγκρούσεις την Πέμπτη στον Λίβανο, των πιο βίαιων που έχουν σημειωθεί στη χώρα εδώ και χρόνια τα οποία ξύπνησαν μνήμες του εμφυλίου.
Πέντε από τους έξι νεκρούς είναι υποστηρικτές των δύο σιιτικών κομμάτων, της Χεζμπολάχ και του Αμάλ, τα οποία οργάνωσαν Πέμπτη διαδήλωση μπροστά από το Δικαστικό Μέγαρο της Βηρυτού για να ζητήσουν την αντικατάσταση του δικαστή που έχει αναλάβει την έρευνα για την καταστροφική έκρηξη που σημειώθηκε τον Αύγουστο του 2020 στο λιμάνι της πόλης.
Τα σιιτικά κόμματα κατηγορούν το χριστιανικό κόμμα Λιβανικές Δυνάμεις ότι ανέπτυξε ελεύθερους σκοπευτές στις στέγες των γειτονικών κτιρίων οι οποίοι στοχοθέτησαν τους υποστηρικτές τους που πλησίαζαν τη χριστιανική συνοικία.
Η περιοχή Ταγιουνέχ βρίσκεται στο σύνορο ανάμεσα στην χριστιανική και σιιτική γειτονιά της Βηρυτού και ήταν η γραμμή του μετώπου στον εμφύλιο του Λιβάνου (1975-1990). Βρίσκεται στον δρόμο που οδηγεί από τις νότιες συνοικίες της Βηρυτού, προπύργιο της Χεζμπολάχ, προς το Δικαστικό Μέγαρο.
Το κόμμα Λιβανικές Δυνάμεις διέψευσε αυτούς τους ισχυρισμούς και ζήτησε να διεξαχθεί επίσημη έρευνα, κατηγορώντας τη Χεζμπολάχ ότι «εισέβαλε» στις χριστιανικές συνοικίες στο περιθώριο της διαδήλωσης.
Σήμερα η εφημερίδα al Akhbar, που πρόσκειται στη Χεζμπολάχ, δημοσίευσε στην πρώτη της σελίδα μια φωτογραφία του επικεφαλής του χριστιανικού κόμματος, του Σαμίρ Τζατζά, με τη στολή των ναζί και μουστάκι σαν του Χίτλερ και τη λεζάντα: «καμία αμφιβολία».
«Σαμίρ Τζατζά ήσουν ο πρώτος που γνώριζε τι συνέβη χθες (…) διότι εσύ σχεδίασες, προετοίμασες και εκτέλεσες ένα μεγάλο έγκλημα», καταγγέλλει η εφημερίδα.
Το χριστιανικό αυτό κόμμα είναι ένας από τους πλέον ένθερμους επικριτές της Χεζμπολάχ.
Η ένταση παραμένει οξυμένη και σήμερα, ημέρα κατά την οποία έχει κηρυχθεί εθνικό πένθος, παρά την ανάπτυξη του στρατού στις συνοικίες όπου χθες σημειώθηκαν συγκρούσεις.
Οι ακριβείς συνθήκες υπό τις οποίες ξέσπασαν χθες τα επεισόδια δεν έχουν αποσαφηνιστεί. Ο στρατός του Λιβάνου έκανε λόγο για «ανταλλαγή πυρών» την ώρα «που οι διαδηλωτές κατευθύνονταν προς το Δικαστικό Μέγαρο για να διαμαρτυρηθούν». Ο υπουργός Εσωτερικών Μπασάμ Μαουλάουι δήλωσε ότι «μέλη πολιτοφυλακών» πυροβόλησαν εναντίον των διαδηλωτών.
Τα χθεσινά επεισόδια τρομοκράτησαν τους κατοίκους της περιοχής, αναβιώνοντας μνήμες του εμφυλίου, τις οποίες πίστευαν ότι έχουν ξεχάσει.
Η Μαριάμ Ντάχερ, μια 44χρονη μητέρα, δήλωσε «τρομοκρατημένη» από την ιδέα ενός νέου εμφυλίου. «Δεν μπορώ να ξαναζήσω αυτή την εμπειρία. Θέλω να φύγω, να προστατεύσω τα παιδιά μου».
Η Μόσχα ζήτησε σήμερα από όλες τις πλευρές «να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση». Η Γαλλία ζήτησε να υπάρξει «κατευνασμός» και οι ΗΠΑ «αποκλιμάκωση», με τις δύο χώρες να επιμένουν στη σημασία της «ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης».
Ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ Στεφάν Ντιζαρίτς ζήτησε «να σταματήσουν οι προκλητικές ενέργειες» και κάλεσε να διεξαχθεί «αμερόληπτη έρευνα» για την έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού.
Κυβερνητική κρίση
Δύο από τους νεκρούς είναι μέλη της Χεζμπολάχ και τρία άλλα του Αμάλ. Εξάλλου η Χεζμπολάχ προσμέτρησε μία μητέρα πέντε παιδιών που σκοτώθηκε από αδέσποτη σφαίρα την ώρα που επέστρεφε σπίτι της μεταξύ των «μαρτύρων» της. Οι κηδείες όλων των θυμάτων θα πραγματοποιηθεί το απόγευμα της Παρασκευής.
Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, 32 άνθρωποι έχουν τραυματιστεί.
Οι βίαιες αυτές συγκρούσεις αναμένεται να οξύνουν την πολιτική κρίση στον Λίβανο, όπου η Χεζμπολάχ και οι σύμμαχοί της ζητούν να εξαιρεθεί από την έρευνα για την έκρηξη στο λιμάνι ο δικαστής Τάρεκ Μπιτάρ, ο οποίος επιθυμεί να καταθέσουν για την υπόθεση πολιτικοί και αξιωματούχοι ασφαλείας που θεωρούνται ύποπτοι για αμέλεια.
Αν και κανένα μέλος της δεν έχει θιγεί από την έρευνα, η ένοπλη και υποστηριζόμενη από το Ιράν Χεζμπολάχ κατηγορεί τον δικαστή Μπιτάρ για «πολιτικοποίηση» της έρευνας που κατευθύνεται «μόνο κατά ορισμένων προσώπων».
Η χθεσινή διαδήλωση ξεκίνησε αφού το Εφετείο απέρριψε τις ενστάσεις πρώην υπουργών της λιβανικής κυβέρνησης κατά του Τάρεκ Μπιτάρ, επιτρέποντάς του να συνεχίσει τις έρευνες.
Η υπόθεση έχει προκαλέσει την πιο σοβαρή μέχρι στιγμής κρίση για την κυβέρνηση του Λιβανέζου πρωθυπουργού Νατζίμπ Μικάτι, η οποία σχηματίστηκε μόλις τον προηγούμενο μήνα. Το υπουργικό συμβούλιο της Τρίτης διακόπηκε εξαιτίας του αιτήματος κάποιων μελών του που προέρχονται από σιιτικά κόμματα να αντικατασταθεί ο Μπιτάρ. Έκτοτε δεν έχει συγκληθεί ξανά, με το Αμάλ και τη Χεζμπολάχ να ζητούν να λάβει μια απόφαση για το θέμα και άλλα μέλη του υπουργικού συμβουλίου να υπερασπίζονται την αρχή της διάκρισης των εξουσιών.
