H Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με επιβράδυνση της ανάπτυξης και υψηλότερο πληθωρισμό καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία μειώνει την εμπιστοσύνη και ωθεί ανοδικά τις τιμές, δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ μιλώντας σε εκδήλωση που διοργάνωσε η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου.
«Θα αντιμετωπίσουμε, βραχυπρόθεσμα, υψηλότερο πληθωρισμό και βραδύτερη ανάπτυξη. Όσο περισσότερο διαρκέσει ο πόλεμος, τόσο υψηλότερο θα είναι το οικονομικό κόστος και τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα να οδηγηθούμε σε δυσμενέστερα σενάρια», είπε η Λαγκάρντ. Οι οικονομικές επιπτώσεις του πολέμου αποτυπώνονται καλύτερα σε αυτό που οι οικονομολόγοι ονομάζουν «διαταραχή από την πλευρά της προσφοράς», η οποία ωθεί τον πληθωρισμό προς τα πάνω και ταυτόχρονα περιορίζει την ανάπτυξη, σημείωσε.
Τρεις, είπε, είναι οι βασικοί παράγοντες που πιθανόν να οδηγήσουν σε μεγαλύτερη άνοδο του πληθωρισμού:
- Πρώτον, οι τιμές της ενέργειας αναμένεται να παραμείνουν σε υψηλότερα επίπεδα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και, πράγματι, οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν αυξηθεί κατά 52% από την αρχή του έτους και οι τιμές του πετρελαίου κατά 64%.
- Δεύτερον, οι πιέσεις στον πληθωρισμό των τιμών των τροφίμων είναι πιθανόν να αυξηθούν. Η Ρωσία και η Ουκρανία εξάγουν σχεδόν το 30% των σιτηρών παγκοσμίως, ενώ η Λευκορωσία και η Ρωσία κατέχουν περίπου το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής ποτάσας, βασικού συστατικού για την παραγωγή λιπασμάτων, πράγμα που μεγεθύνει τις ελλείψεις στην προσφορά.
- Τρίτον, τα παγκόσμια φαινόμενα στενότητας στον τομέα της μεταποίησης είναι πιθανόν να επιμείνουν σε ορισμένους τομείς. Για παράδειγμα, η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας παλλαδίου, που είναι το βασικό στοιχείο για την παραγωγή καταλυτών, ενώ η Ουκρανία διαθέτει περίπου το 70% των παγκόσμιων αποθεμάτων του αερίου νέον, που είναι απολύτως απαραίτητο για την κατασκευή ημιαγωγών.
Ο πόλεμος, συνέχισε η επικεφαλής της ΕΚΤ, αρχίζει να μειώνει την εμπιστοσύνη με δύο τουλάχιστον τρόπους:
- Πρώτον, τα νοικοκυριά γίνονται πιο απαισιόδοξα και θα μπορούσαν να μειώσουν τις δαπάνες τους. H εμπιστοσύνη των καταναλωτών υποχώρησε αυτόν τον μήνα στο χαμηλότερο επίπεδό της από τον Μάιο του 2020 και διαμορφώνεται πολύ χαμηλότερα από τον μακροχρόνιο μέσο όρο της. Σύμφωνα με έρευνες σε εθνικό επίπεδο, οι προσδοκίες των νοικοκυριών για την ανάπτυξη έχουν επιδεινωθεί, ενώ οι προσδοκίες τους για τον πληθωρισμό έχουν αυξηθεί. Αυτό υποδηλώνει ότι ο κόσμος αναμένει συρρίκνωση του πραγματικού εισοδήματός του (δηλαδή του εισοδήματός του μετά τον πληθωρισμό). Τα νοικοκυριά είναι πιθανόν να αποταμιεύουν λιγότερο κι αυτό θα μπορούσε να απορροφήσει μέρος της διαταραχής. Έχουν όμως αναθεωρήσει προς τα κάτω και τις δαπάνες που προγραμματίζουν.
- Δεύτερον, είναι πιθανό να επηρεαστούν οι επιχειρηματικές επενδύσεις. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία ερευνών, η επιχειρηματική δραστηριότητα διατηρήθηκε σε σχετικά καλά επίπεδα τον Μάρτιο, όμως οι προσδοκίες των επιχειρήσεων σε χρονικό ορίζοντα ενός έτους υποχώρησαν απότομα. Επίσης, επιδεινώθηκαν ξανά οι χρόνοι παράδοσης των προμηθευτών, αντανακλώντας τις διαταράξεις από την πλευρά της προσφοράς στον τομέα της μεταποίησης.
Το παράδειγμα της Κύπρου
Η κ. Λαγκάρντ αναφέρθηκε επίσης στο παράδειγμα της Κύπρου, το οποίο, όπως είπε, μας δείχνει ότι με τη δημιουργικότητα και την ανθεκτικότητα οι κρίσεις μπορούν να ξεπεραστούν.
Μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης που είχε στο Προεδρικό Μέγαρο, στη Λευκωσία, με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, παρουσία του διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου Κωνσταντίνου Ηροδότου, η κ. Λαγκάρντ υπογράμμισε την παραγωγική, όπως τη χαρακτήρισε, ανταλλαγή απόψεων με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη.
«Όπως γνωρίζετε, η Ευρώπη, ο κόσμος, βρίσκεται αντιμέτωπος με τρομακτικές προκλήσεις. Ο ορίζοντας έχει θολώσει από τη φρικτή κατάσταση που εξελίσσεται στην Ουκρανία, καθώς και το μέγεθος του ανθρώπινου πόνου εκεί. Και οι σκέψεις μας βρίσκονται πάντοτε με τα θύματα αυτής της αδικαιολόγητης πράξης επιθετικότητας», δήλωσε αρχικά η κ. Λαγκάρντ, για να προσθέσει ότι:
«Με την Αυτού Εξοχότητα συζητήσαμε το πώς οι πρόσφατες εξελίξεις επηρεάζουν τη ζώνη του ευρώ και την κυπριακή οικονομία, καθώς και πιθανούς τρόπους υποστήριξης των πιο ευάλωτων μελών της κοινωνίας μας από τις επιπτώσεις του πολέμου στις τιμές και την οικονομική δραστηριότητα. Κάθε ευρωπαϊκή χώρα επηρεάζεται από αυτήν την κατάσταση. Ο πόλεμος αποτελεί μια έντονη υπενθύμιση της συλλογικής μας ευπάθειας και του γεγονότος ότι η ειρήνη δεν μπορεί ποτέ να θεωρείται δεδομένη. Για πάρα πολύ καιρό, η Ευρώπη είχε απομονωθεί σε περιοχές όπου είμαστε πιο δυνατοί αν δράσουμε μαζί και από κοινού. Είναι καιρός να γίνουμε πιο έξυπνοι, πιο στρατηγικοί και να συγκεντρώσουμε καλύτερα τους κοινούς μας πόρους. Θα πρέπει να γίνουμε λιγότερο εξαρτημένοι από εχθρικούς παράγοντες, να αναπτύξουμε τις δικές μας ικανότητες στον τομέα της ενέργειας και της άμυνας, και το πιο σημαντικό, να γίνουμε πιο πράσινοι γρηγορότερα», κατέληξε.
Από την πλευρά του ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου Κ. Ηροδότου, εξέφρασε την αισιοδοξία του για την απορρόφηση των κραδασμών από τις νέες προκλήσεις, σημειώνοντας πως στο νέο περιβάλλον προκλήσεων, είναι αναγκαίο να λαμβάνονται συνεχώς πρόσθετα μέτρα. Θα αντιμετωπίσουμε τις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προκλήσεις με τον καλύτερο και τον πλέον προληπτικό τρόπο, τόνισε ο κος Ηροδότου.
Τη βεβαιότητα, τέλος, ότι η Κύπρος θα εξέλθει πιο δυνατή από αυτή τη συγκυρία, καθότι όπως ανέφερε, έχει εφαρμόσει φιλόδοξες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, εξέφρασε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, σημειώνοντας ότι η γεωστρατηγική θέση της Κύπρου, την καθιστά κόμβο για επιχειρήσεις και επενδύσεις στην περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής της στην Κύπρο, η κ. Λαγκάρντ θα συμμετάσχει σε συνέδριο της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου, με θέμα το μέλλον της Ευρωπαϊκής οικονομίας και υφιστάμενες προκλήσεις.
