Με όλα τα σενάρια δυνατά, άλλα πιθανά και άλλα λιγότερο πιθανά, έως απίθανα, η υψηλή ένταση στην «ουκρανική κρίση», ή για να είμαστε πιο ακριβείς στην κρίση των «αμερικανό - ρωσικών σχέσεων» διατηρείται πολύ υψηλά. Αυτό όμως που πλέον διαφαίνεται είναι ότι τόσο η Μόσχα όσο και η Ουάσιγκτον επιθυμούν για δικούς τους λόγους να τροφοδοτούν «την φωτιά» και με το Κίεβο να παρακολουθεί αμήχανα τις εξελίξεις και όλες οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες να υφίστανται τις συνέπειες της εξελισσόμενης αυτής κρίσης που όπως όλα δείχνουν θα διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Από τη μία πλευρά έχουμε διαγγέλματα επί διαγγελμάτων από τον Αμερικανό Πρόεδρο, τόσα που έχουν χάσει πια τη βαρύτητα τους ιδιαίτερα μετά από εκείνο της Παρασκευής 11 Φεβρουαρίου όπου ανήγγειλε και την ημέρα της ρωσικής εισβολής. Στο προχθεσινό του μάλιστα έθεσε και ως στόχο την κατάληψη του Κιέβου μάλλον αυτήν την εβδομάδα. Οι Αμερικανοί ανατροφοδοτούν διαρκώς το αφήγημα περί ρωσικής εισβολής και από κοντά οι Βρετανοί και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ ο οποίος όμως δεν τολμάει να πει τη σκληρή αλήθεια ότι η Ουκρανία δεν πρόκειται να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Και πάνω σε αυτό εξέφρασε την πικρία του χθες το απόγευμα ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι που άφησε το Κίεβο και πήγε στο Μόναχο, στη Διάσκεψη Ασφαλείας συζητώντας με τη γνωστή Αμερικανίδα δημοσιογράφο Κριστιάν Αμανπούρ. Πρότεινε μάλιστα να συναντηθεί με τον συνονόματο ομόλογο του [ρόεδρο της Ρωσίας Πούτιν.
Από την πλευρά των Ρώσων έχουμε μία έξαρση πληροφοριακών επιχειρήσεων, στα πλαίσια ενός υβριδικού πολέμου που επισημαίνεται ότι ποτέ δεν σταμάτησε αυξομειούμενος από το 2014. Ο Ντμίτρι Νικολάγιεβιτς Κοζάκ, από τη γνωστή «Ομάδα της Πετρούπολης», για χρόνια αξιωματικός ειδικών επιχειρήσεων της GRU και πρώην αναπληρωτής πρωθυπουργός (2008-2020) είναι ο άνθρωπος του Πούτιν που κατευθύνει την «εκστρατεία» κατά της Ουκρανίας (παρεμπιπτόντως έχει γεννηθεί στην Ουκρανία). Γίνεται αντιληπτό ότι τώρα ρίχνει το βάρος της προσπάθειας στις αποσχισθείσες περιοχές δημιουργώντας εικόνα επικείμενης ουκρανικής επίθεσης προκειμένου να επανακτηθούν από το Κίεβο αυτές τις περιοχές και ότι γίνεται γενοκτονία εκεί όπως είπε ο ίδιος ο Ρώσος Πρόεδρος στον Γερμανό Καγκελάριο Όλαφ Σόλτσς, ισχυρισμούς που αργότερα ο Σόλτς χαρακτήρισε γελοίους.
Για να υποστηριχθεί αυτή η «πληροφοριακή επιχείρηση» είδαμε στις τηλεοράσεις μας το βράδυ της Παρασκευής να επιβιβάζονται παιδάκια σε λεωφορείο για να φύγουν για τη Ρωσία και να ανακοινώνεται ότι πολλοί κάτοικοι να μετακινούνται προς ρωσικές περιοχές. Πολλοί ανησύχησαν από την κήρυξη επιστράτευσης στο Ντόνετσκ και το Λουγκάνσκ χωρίς να σκεφθούν ότι η επανάκτηση αυτών των περιοχών με στρατιωτική επιχείρηση έχει αποκλειστεί από την Ουκρανία. Θα ήταν καθαρή τρέλα να δώσει την αφορμή στη Ρωσία να επαναλάβει ότι έπραξε τον Αύγουστο του 2008 στη Γεωργία αφήστε που δεν θα επιτρεπόταν ποτέ κάτι τέτοιο από την Ουάσιγκτον. Ο Αρχηγός των Ουκρανικών ΕΔ, στρατηγός Ρουσλάν Κομτσάκ έχει δηλώσει ότι «η απελευθέρωση με στρατιωτική επιχείρηση των κατεχομένων από τους Ρώσους περιοχών θα οδηγούσε σε μεγάλη αιματοχυσία». Οι διαταγές των Διοικήσεων είναι να ανταποδίδουν πυρά μόνον όταν προκαλούνται και για την άμυνα και την ασφάλειας τους
Αφού κατά την εκτίμηση μας η Μόσχα έχει αποτρέψει οριστικά ένα τέτοιο ενδεχόμενο (κάτι που πολλές φορές έχουμε τονίσει στη σχετική αρθρογραφία), τώρα σύμφωνα με τον Ντμίτρι Τρένιν, επικεφαλής του Carnegie Moscow Center επιχειρεί να εξαναγκάσει το Κίεβο να συνομιλήσει απευθείας με την ηγεσία των αυτονομιστών εφαρμόζοντας τελικά τη συμφωνία του Μινσκ σύμφωνα με τη ρωσική ερμηνεία. Οι σκηνές που είδαμε στις τηλεοράσεις μας την Παρασκευή το βράδυ με παιδάκια να επιβιβάζονται σε λεωφορεία για να εγκαταλείψουν το Λούγκανσκ, οι πληροφορίες για ουρές προσφύγων που προσπαθούν να περάσουν στη Ρωσία και οι πληροφορίες για επιστράτευση στο Ντόνμπας τολμούμε να πούμε ότι εντάσσονται σε αυτό που χαρακτηρίσαμε παραπάνω πληροφοριακές επιχειρήσεις. Εδώ κρίνεται σκόπιμο να επισημανθεί ότι το Κίεβο βλέπει τη Συμφωνία (Πρωτόκολλο) Μινσκ 2 ως μέσο για να επανακτήσει την κυριαρχία της στο Ντόνμπας ενώ για τη Μόσχα είναι εκείνο το εργαλείο που θα την ακρωτηριάσει.
Είναι παραπάνω από βέβαιο ότι η κρίση θα διαρκέσει πολύ και η κάθε πλευρά θα επιχειρήσει να εξαντλήσει την άλλη. Η Ρωσία έχει πλέον την πρωτοβουλία, κλιμακώνει και αποκλιμακώνει κατά το δοκούν και διαθέτει ένα ευρύ φάσμα πολιτικών και στρατιωτικών επιλογών, η «Δύση» όμως όχι. Στο ΝΑΤΟ πέρα από τα λεκτικά ευφυολογήματα υπάρχει μία υποβόσκουσα κρίση συνοχής καθόσον αρκετά κράτη - μέλη (έθνη κατά την νατοϊκή ορολογία) και αυτό το γνωρίζει και το καλλιεργεί η Ρωσία. Στην ΕΕ η οποία φαίνεται έχει αποδεχτεί δυστυχώς τον ρόλο του κομπάρσου, η ίδια κατάσταση.
Συμπερασματικά, θα λέγαμε ότι ο ιδιότυπος διάλογος για τα ζητήματα της Ευρωατλαντικής Αρχιτεκτονικής Ασφαλείας, το οποίο είναι το βασικό ζήτημα για τον Πούτιν, με την ανταλλαγή επιστολών (που αλληλοαπορρίπτονται επί του παρόντος) μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, έστω και σε ένα ψυχροπολεμικό κλίμα θα συνεχιστεί. Παράλληλα βέβαια με αυτή διαδικασία θα συνεχιστεί και η «πολιορκία» της Ουκρανίας και η συνέχιση των προσπαθειών αποσταθεροποίησης της αν και τη «μισή δουλειά» την έχουν κάνει οι Αμερικανοί με τις υπερβολές τους με σκοπό να μπει αυτή σε ένα τουλάχιστον καθεστώς ουδετεροποίησης. Κάποιες χώρες στη «Δύση» έχουν αρχίσει να το αποδέχονται και φωναχτά. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αν αυτή η κρίση εξελιχθεί λόγω της εκτιμώμενης μεγάλης διάρκειας της σε μία «κανονικότητα» για την Ευρώπη όπως είπε ο ΓΓ/ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, όπως δεν γνωρίζουμε και την έκταση της κερδοσκοπικής διάστασης αυτής της αντιπαράθεσης που αναμφίβολα υφίσταται.
* Ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Λουκόπουλος είναι Γεωστρατηγικός Αναλυτής και Εκτελεστικός Διευθυντής στο «Παρατηρητήριο Ευρωμεσογειακής Ασφάλειας και Συνεργασίας»