Τα ξημερώματα της 24ης Φεβρουαρίου ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν στο διάγγελμά του προς τον ρωσικό λαό επιχείρησε να δικαιολογήσει την «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», όπως ονομάζει η Μόσχα την εισβολή της στην Ουκρανία, ξεκαθαρίζοντας πως βασικός στόχος του είναι η «αποναζιστικοποίηση» της γειτονικής χώρας.
Εκείνες τις πρώτες ώρες της ρωσικής εισβολής, Ρώσος πρώην διπλωμάτης φέρεται να έστειλε στο WhatsApp μήνυμα στο οποίο έγραφε: «Ετοιμαστείτε για μια Νυρεμβέργη 2.0». Πλέον, όπως επισημαίνει σε δημοσίευμά της η βρετανική εφημερίδα «Guardian», η Μόσχα ετοιμάζεται να κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση.
Καθώς εκατοντάδες Ουκρανοί στρατιωτικοί που είχαν υπερασπιστεί το Αζοφστάλ στη Μαριούπολη βρίσκονται αιχμάλωτοι των Ρώσων, οι Ρωσόφωνοι αυτονομιστές της ανατολικής Ουκρανίας επιθυμούν να διεξαχθούν «στρατιωτικές δίκες», όπως είχε συμβεί με το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Μια τέτοια ενέργεια, σύμφωνα με τους αναλυτές, θα αποτελούσε μια επικοινωνιακή επίδειξη δύναμης από πλευράς Μόσχας με στόχο να δικαιολογηθεί η εισβολή στην Ουκρανία.
«Σχεδιάζουμε να οργανώσουμε ένα διεθνές δικαστήριο στο έδαφος της δημοκρατίας», δήλωσε ο Ντένις Πουσίλιν, επικεφαλής της περιοχής που ελέγχεται από τους αυτονομιστές στην περιφέρεια του Ντονέτσκ. Ως παράδειγμα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί η δίκη που είχε γίνει στο Χάρκοβο το 1943, όταν ο Κόκκινος Στρατός δίκασε, καταδίκασε και εκτέλεσε δια απαγχονισμού τρεις Γερμανούς ναζί και έναν Ουκρανό.
Μέχρι στιγμής δεν είναι ξεκάθαρο εάν το Κρεμλίνο έχει αποφασίσει τη διεξαγωγή τέτοιων δικών στην Ουκρανία, αλλά η ιδέα φαίνεται ότι έχει βρει υποστηρικτές τόσο στο ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών όσο και στη ρωσική Δούμα, με κάποιους βουλευτές να έχουν τεθεί κατά της ανταλλαγής αιχμαλώτων με την Ουκρανία. Σύμφωνα με τον επικεφαλής της προσαρτημένης στη Ρωσική Ομοσπονδία Κριμαίας, ένα δικαστήριο στην κατεχόμενη από τους Ρώσους ανατολική Ουκρανία, όπου οι τοπικές αρχές υποστηρίζουν τη θανατική ποινή, θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως «μάθημα για όλους όσους ξέχασαν τα μαθήματα της Νυρεμβέργης».
Αναλυτές επισημαίνουν ότι λόγω της συζήτησης που έχει ανοίξει στη Δύση για διενέργεια έρευνας για τις εκτελέσεις αμάχων στη Μπούτσα και για άλλα εγκλήματα πολέμου, για τα οποία το Κίεβο κατηγορεί τη Μόσχα, το Κρεμλίνο θέλει να χρησιμοποιήσει ως επικοινωνιακή «ρελάνς», μια δικαστική διαδικασία που να δικαιολογεί τα όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία τους τελευταίους τρεις μήνες.
