Του Γιάννη Μαντζίκου
Στις αρχές της δεκαετίας του 90'' η Λατινική Αμερική θεωρούνταν ως μια από τις ανερχόμενες οικονομίες του πλανήτη, αφού μεταξύ άλλων, η Χιλή είχε μόλις τελειώσει με τον εφιάλτη της δικτατορίας του Αουγκούστο Πινοσέτ, η Βενεζουέλα έμπαινε σε περίοδο σταθερότητας υπό τον Πρόεδρο Ραφαέλ Καλδέρα και η Βραζιλία έθετε τις βάσεις της οικονομικής της ανάπτυξης υπό τον Ενρίκε Καρντοσο.
Απο 2010 και μετά όμως το «θανατηφορο μείγμα κρατισμού και σοσιαλισμου» έχει ψαλιδισει τις ελπίδες των κατοίκων της Ηπείρου να θεωρούν τους εαυτούς τους μέλη της λεγόμενης «παγκόσμιας μεσαιας τάξης».
Την περίοδο 2000-2016 λοιπόν, οι οικονομίες της Λατινικής Αμερικής είχαν ουσιαστικά μια «αναιμικη ανάπτυξη» της τάξης του 2,8%, την ώρα που, 56 άλλες «ανερχομενες» οικονομίες είχαν τουλάχιστον ανάπτυξη της ταξης του 4,6% σύμφωνα με έρευνα της McKinsey.
Την ιδια περιοδο, τα προγράμματα «καταπολεμησης της φτώχειας» όπως το BolsaFamilia στη Βραζιλια και τα κουπόνια των Τσάβες-Μαδουρο στη Βενεζουέλα προσέφεραν μόνο προσωρινή ανακούφιση σε εκατομμύρια πολίτες, αφού στηρίχθηκαν στα έσοδα από την άνοδο των τιμών του πετρελαίου. Η έρευνα της McKinsey δείχνει παράλληλα ότι η «μεσαια ταξη» της Λατινικής Αμερικής έχει την χαμηλότερη καταναλωτική ισχύ σε σχέση με τις υπόλοιπες ηπείρους του πλανήτη, αφήνοντας πίσω μόνο την Υποσαχάρια Αφρική.
Ενας βασικός λόγος σύμφωνα με τους ειδικούς για το γεγονός ότι η Λατινική Αμερική «χάνει το τρενο» των εξελίξεων παγκοσμιως, είναι η έλλειψη στήριξης των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, η υπερβολική φορολογία, η παρέμβαση του κράτους και φυσικά η διαφθορά. Η λίστα «Doing Business» της Παγκοσμιας Τράπεζας φέρνει την Βραζιλία στο νούμερο 109 και την Αργεντινή στο νούμερο 119 ως προς την «ευκολια» να ανοίξει κάποιος μια επιχείρηση.
Πέραν αυτών, τα σημάδια για το μέλλον δεν φαίνονται ενθαρρυντικά δεδομένου ότι στο Μεξικό, ο αριστερος πρόεδρος Εμμάνουελ Λόπεζ Ομπραδορ φαίνεται για την ώρα προσκολλημένος σε ιδεοληψίες του «παρελθοντος», στη Βραζιλία ο λαϊκιστής Ζαιχ Μπολσοναρου δεν έχει καταφέρει να δείξει μέχρι στιγμής το «φιλοεπιχειρηματικο» του πρόσωπο, ενώ η Αργεντινή υπό τον Μαουρίτσιο Μακρι προσπαθεί να ξεφύγει από την κληρονομιά του λαϊκισμού και των επεκτατικών πολιτικών της Κριστίνα Φερνάντες Κιρσχνερ την περίοδο 2007-2015. Όσο για την άλλοτε μεγαλύτερη οικονομία της περιοχής τη Βενεζουέλα, αυτή είναι πια μια χώρα «ζομπι», αφού έχει καταστραφεί από τα σοσιαλιστικά πειράματα του Ούγκο Τσάβες και στη συνέχεια του Νίκολας Μαδουρο.
Μοναδική φωτεινή εξαίρεση στο αβέβαιο τοπίο της περιοχής αποτελεί σταθερά η Χιλή, η οποία όχι μόνο είναι μια από τις σταθερότερες δημοκρατίες αλλά υπό την προεδρία του Σεμπάστιαν Πινιερα έχει αφήσει πίσω τις χώρες που στο παρελθόν «εβλεπε με τα κυαλια».
