Τα ειδικά διαβατήρια που χορηγεί η Βρετανία σε ορισμένους πολίτες του Χονγκ Κονγκ δε θα αναγνωρίζονται πλέον από την Κίνα, ως απάντηση στην απόφαση της βρετανικής κυβέρνησης να επιτρέψει στους κατόχους τους να ζουν και να εργάζονται στη χώρα για πέντε έτη και μετά να αιτούνται τη βρετανική υπηκοότητα.
Η συγκεκριμένη απόφαση του Πεκίνου έρχεται μετά την ανακοίνωση του Λονδίνου ότι τίθεται σε ισχύ από μεθαύριο, Κυριακή, μια παράταση της άδειας διαμονής που συνδέεται με το διαβατήριο αυτό, αντιδρώντας στην επιβολή πέρυσι από την Κίνα ενός νόμου για την εθνική ασφάλεια που περιορίζει τις ελευθερίες στην πρώην βρετανική αποικία.
Οι κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ που είναι κάτοχοι βρετανικού εξωχώριου διαβατηρίου ("BNO"), ενός εγγράφου που κληρονομήθηκε κατά την επαναφορά της περιοχής στην κυριαρχία της Κίνας το 1997, θα μπορούν στο εξής να ζουν και να εργάζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο για πέντε έτη και μετά να αιτούνται τη βρετανική υπηκοότητα.
Μέχρι τώρα δεν είχαν το δικαίωμα να επισκέπτονται τη Βρετανία παρά μόνο για έξι μήνες χωρίς να μπορούν να εργάζονται στη χώρα αυτή.
Σε απάντηση των παραπάνω η Κίνα αντέδρασε ανακοινώνοντας ότι «από τις 21 Ιανουαρίου, η Κίνα δε θα αναγνωρίζει πλέον τα λεγόμενα βρετανικά εξωχώρια διαβατήρια ως ταξιδιωτικά έγγραφα ή ως έγγραφα ταυτότητας». Επιπλέον, το Πεκίνο «επιφυλάσσεται του δικαιώματος να λάβει συμπληρωματικά μέτρα».
Παρόλα αυτά θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι πρακτικές συνέπειες της ανακοίνωσης του Πεκίνου δεν είναι σαφείς. Μπορεί να σημαίνει πως οι κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ που είναι κάτοχοι ενός διαβατηρίου BNO δε θα μπορούν πλέον να εισέρχονται στην ηπειρωτική Κίνα. Όμως οι κινεζικές αρχές δε γνωρίζουν απαραίτητα ποιος είναι κάτοχος ενός τέτοιου διαβατηρίου. Άλλωστε, όταν μεταβαίνουν στην ηπειρωτική Κίνα, οι κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ δεν μπορούν να χρησιμοποιούν άλλο διαβατήριο από αυτό του Χονγκ Κονγκ.
Σύμφωνα με τη βρετανική κυβέρνηση υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 350.000 κάτοχοι διαβατηρίου BNO, αριθμός που έχει σχεδόν διπλασιαστεί αφότου ξεκίνησε το κίνημα αμφισβήτησης στο Χονγκ Κονγκ πριν από ενάμιση χρόνο. Ωστόσο, όσοι κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ έχουν γεννηθεί πριν από το 1997, δηλαδή περίπου 2,9 εκατομμύρια άνθρωποι, μπορούν να αποκτήσουν το έγγραφο αυτό.
Το βρετανικό υπουργείο Εσωτερικών υπολογίζει ότι 7.000 κάτοχοι ενός διαβατηρίου BNO έχουν έρθει ήδη στο Ηνωμένο Βασίλειο από τον Ιούλιο έως τα μέσα Ιανουαρίου, χάρη σε μια διαδικασία εξαίρεσης. Το Λονδίνο εκτιμά πως το νέο σύστημα μπορεί να προσελκύσει έως 322.400 συμπατριώτες τους μέσα σε πέντε χρόνια.
