Εγκλωβισμένος στη σκιά του Ταγίπ Ερντογάν καθ' όλη τη διάρκεια της καριέρας του, ο ηγέτης της τουρκικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου πιστεύει ότι ίσως έφτασε η ώρα του, μετά από τις επανειλημμένες εκλογικές ήττες κόντρα στον «Σουλτάνο».
Η συμμαχία της αντιπολίτευσης ανέδειξε σήμερα τον Κιλιτσντάρογλου, πρόεδρο του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), υποψήφιο της για να αναμετρηθεί με τον πρόεδρο Ερντογάν στις εκλογές της 14ης Μαΐου, οι οποίες θεωρούνται ίσως οι πιο σημαντικές στη σύγχρονη ιστορία της Τουρκίας.
Οι προοπτικές του μπορεί να ενισχύθηκαν από μια συμφωνία της τελευταίας στιγμής για την επανένωση του μπλοκ της αντιπολίτευσης που είχε διασπαστεί την Παρασκευή σχετικά με το αν θα έπρεπε να είναι υποψήφιος.
Μετά από ένα πολιτικό δράμα 72 ωρών, τα έξι κόμματα συμφώνησαν ότι οι δημοφιλείς δήμαρχοι της Κωνσταντινούπολης και της Άγκυρας θα είναι αντιπρόεδροί του σε περίπτωση που νικήσει τον Ερντογάν.
Οι επικριτές του Κιλιτσντάρογλου λένε ότι δεν έχει τη δύναμη του Ερντογάν να συσπειρώνει και να αιχμαλωτίζει το κοινό και δεν έχει σαφές ή πειστικό όραμα για το πώς θα είναι η μετά-Ερντογάν εποχή.
Οι υποστηρικτές του υπογραμμίζουν τη φήμη του ως ηθικού γραφειοκράτη, δήλωσε ο Γκονούλ Τολ, επικεφαλής του προγράμματος για την Τουρκία στη δεξαμενή σκέψης Middle East Institute με έδρα την Ουάσιγκτον.
«Δεν είναι διεφθαρμένος άνθρωπος. Δεν κλέβει. Θέλει να ολοκληρώσει την πολιτική του καριέρα ως το πρόσωπο που ανέστησε την τουρκική δημοκρατία, γι' αυτό είναι ο κατάλληλος άνθρωπος», εξήγησε.
Μετά τον σεισμό, ο Κιλιτσντάρογλου υιοθέτησε έναν πιο μαχητικό τόνο που τον βοήθησε να εδραιώσει τη δική του βάση, λέει από την πλευρά του ο δημοσκόπος Νεζίχ Ονούρ Κούρου. Αλλά τον εμπόδισε να απευθυνθεί σε αναποφάσιστους ψηφοφόρους.
"Σε περιόδους κρίσης, οι ψηφοφόροι του κέντρου και της δεξιάς -που αποτελούν πάνω από το 60% του εκλογικού σώματος- αναζητούν ενωτικά και προσανατολισμένα στο αποτέλεσμα μηνύματα από τους πολιτικούς. Ο Κιλιτσντάρογλου δεν το έκανε αυτό", δήλωσε ο Κούρου που δουλεύει για την εταιρεία δημοσκοπήσεων Toplumsal Etki Arastirmalari Merkezi (TEAM).
«Αυτό δεν βοήθησε την αντιπολίτευση γενικά ».
Ο πολέμιος της διαφθοράς
Ο Κιλιτσντάρογλου έγινε γνωστός για τις μάχες του κατά της δωροδοκίας, εμφανιζόμενος στην τηλεόραση για να παρουσιάσει φακέλους εναντίον αξιωματούχων που οδήγησαν σε παραιτήσεις υψηλού προφίλ. Το 2009 έχασε τις εκλογές ως υποψήφιος δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης με το CHP.
Την επόμενη χρονιά, εξελέγη χωρίς αντίπαλο ως ηγέτης του CHP μετά την παραίτηση του προκατόχου του λόγω σκανδάλων.
Σε εκείνο το συνέδριο του κόμματος, το προεκλογικό τραγούδι που δονούσε την κατάμεστη αίθουσα τον περιέγραφε ως «καθαρό και τίμιο» άνθρωπο.
Φορώντας ένα ριγέ πουκάμισο και ένα μαύρο σακάκι, ο Κιλιτσντάρογλου είπε στους υποστηρικτές του που ζητωκραύγαζαν: «Ερχόμαστε στην εξουσία. Ερχόμαστε για να προστατεύσουμε τα δικαιώματα των φτωχών, των καταπιεσμένων, των εργατών και των υπαλλήλων».
Η εκλογή του τροφοδότησε τις ελπίδες του κόμματος για ένα νέο ξεκίνημα, αλλά η υποστήριξη για το CHP δεν ξεπέρασε έκτοτε το 25% περίπου.
Παρόλα αυτά, ο Κιλιτσντάρογλου θεωρείται ότι μεταρρύθμισε αθόρυβα το κόμμα και παραμέρισε τους σκληροπυρηνικούς "κεμαλιστές" που υποστήριζαν μια άκαμπτη εκδοχή των ιδεών του Ατατούρκ, ενώ προώθησε μέλη που θεωρούνται πιο κοντά στις ευρωπαϊκές σοσιαλδημοκρατικές αξίες.
Ο πολιτικός σχολιαστής Μουράτ Γιετκίν εκτιμά ότι ο Κιλιτσντάρογλου δεν έχει καταφέρει μέχρι στιγμής να μετασχηματίσει πλήρως το CHP λόγω μιας "στατικής πολιτικής κουλτούρας".
«Κεμάλ...Γκάντι»
Πριν εισέλθει στην πολιτική, ο Κιλιτσντάρογλου, 74 ετών, εργάστηκε στο υπουργείο Οικονομικών και στη συνέχεια προήδρευσε του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων της Τουρκίας για το μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας του 1990. Σε ομιλίες του, ο Ερντογάν συχνά υποτιμά την απόδοσή του σε αυτόν τον ρόλο.
Ο γιος δημοσίου υπαλλήλου είναι Αλεβίτης, μέλος δηλαδή μιας θρησκευτικής ομάδας που αποτελεί το 15-20% του πληθυσμού της Τουρκίας των 85 εκατομμυρίων κατοίκων και η οποία ακολουθεί μια πίστη που αντλεί από σιίτες μουσουλμάνους, σούφι και λαϊκές παραδόσεις της Ανατολίας.
Ο Κιλιτσντάρογλου έχει αναγνωρίσει ότι είναι Αλεβίτης, αλλά γενικά αποφεύγει το θέμα. Οι πεποιθήσεις των Αλεβιτών τους φέρνουν σε αντίθεση με τη σουνιτική μουσουλμανική πλειοψηφία της χώρας.
Με το παρατσούκλι "Γκάντι Κεμάλ" από τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, λόγω μιας κάποιας ομοιότητας με τον Ινδό πολιτικό κατέκτησε τη φαντασία της κοινής γνώμης το 2017, όταν ξεκίνησε την «Πορεία για τη Δικαιοσύνη» 450 χιλιομέτρων από την Άγκυρα στην Κωνσταντινούπολη για τη σύλληψη ενός βουλευτή του CHP.
Ο Κιλτσντάρογλου ενορχήστρωσε τη συμμαχία του CHP με το IYI και το Κόμμα της Ευτυχίας στις γενικές εκλογές του 2018, ανοίγοντας το δρόμο για την επιτυχία στις τοπικές εκλογές την επόμενη χρονιά.
Στο πρώτο ουσιαστικό πλήγμα του Ερντογάν ως ηγέτη του ΑΚΡ, το CHP κέρδισε δημαρχίες στην Κωνσταντινούπολη, την Άγκυρα και άλλες πόλεις χάρη στη συμμαχία και την υποστήριξη των ψηφοφόρων ενός μεγάλου φιλοκουρδικού κόμματος.
Αλλά ο Κιλιτσντάρογλου μπορεί να δυσκολευτεί να επαναλάβει τη νίκη του 2019 σε εθνικό επίπεδο τονίζει ο Εμρέ Πεκέρ, διευθυντής Ευρώπης στο Eurasia Group.
«Ο Ερντογάν θα παρουσιάσει τον Κιλιτσντάρογλου ως αποτυχημένο», εκτιμά.
Διαβάστε επίσης:
Ο Κιλιτσντάρογλου θα ηγηθεί της «Συμμαχίας των Έξι» κόντρα στον Ερντογάν
