Δύο νέες αποφάσεις δικαστηρίων της Ιταλίας και του Βελγίου έρχονται να αναδείξουν τη φάμπρικα έκδοσης ενταλμάτων σύλληψης στην οποία επιδίδεται εδώ και χρόνια η Ρουμανία, ένα από τα κράτη - μέλη της ΕΕ με τη μεγαλύτερη διαφθορά στη Δικαιοσύνη, σύμφωνα με τη Διεθνή Διαφάνεια.
Στις αποφάσεις τους, το ιταλικό και το βελγικό δικαστήριο αρνήθηκαν να εκτελέσουν τα ευρωπαϊκά εντάλματα σύλληψης δύο προσώπων, τα οποία είχαν εκδώσει οι ρουμανικές αρχές, ζητώντας την έκδοσή τους στη Ρουμανία, με τους δικαστές να μιλούν για κίνδυνο παραβίασης των δικαιωμάτων τους και την κατάσταση να θυμίζει την πρόσφατη περιπέτεια του ισραηλινού επιχειρηματία Μπένι Στάινμετζ.
Στις αρχές Δεκεμβρίου, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην Ελλάδα, οι ελληνικές αρχές είχαν συλλάβει τον επιχειρηματία επειδή εκκρεμούσε σε βάρος του ένταλμα σύλληψης από την Interpol. Τελικά, ο Στάινμετζ αφέθηκε ελεύθερος έπειτα από άρση της «ερυθράς αγγελίας» που είχε εκδοθεί κατόπιν αιτήματος των ρουμανικών αρχών, με την Interpol να δημοσιεύει στη συνέχεια ένα πολύ σκληρό πόρισμα για την κατάσταση της Δικαιοσύνης στη Ρουμανία.
Σε αυτό αναφέρονται στοιχεία και ενδείξεις που κατατείνουν στο συμπέρασμα ότι η καταδίκη του Στάινμετζ ήταν πολιτικά υποκινούμενη και ότι καταπατήθηκαν τα δικαιώματά υπεράσπισής του.
Ανάλογη εικόνα και για την υπόθεση γυναίκας την οποία κλήθηκε να δικάσει πρόσφατα δικαστήριο στην πόλη Leuven στο Βέλγιο, όπως και αντίστοιχη περίπτωση με την οποία ασχολήθηκε Εφετείο της Μπολόνια στην Ιταλία. Σε αμφότερες τις περιπτώσεις, τα δικαστήρια αρνήθηκαν την έκδοση των καταζητουμένων στη Ρουμανία.
Τα παραπάνω έρχονται να προστεθούν σε μια σειρά απορριπτικών αποφάσεων ευρωπαϊκών δικαστηρίων απέναντι στη «φάμπρικα» ενταλμάτων σύλληψης που λειτουργεί εδώ και πολύ καιρό στη Ρουμανία. Είναι χαρακτηριστικό πως μόνο το 2019 η χώρα εξέδωσε 1.373 τέτοια εντάλματα, επίδοση που την κατατάσσει στην δεύτερη θέση ανάμεσα στα κράτη μέλη της Ε.Ε.
Η υπόθεση Ignatenko και τα ανθρώπινα δικαιώματα
Χαρακτηριστική είναι η υπόθεση του Βελγίου που αφορούσε τη Nela Ignatenko, η οποία είχε κατηγορηθεί από τις ρουμανικές αρχές για διαφθορά και ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, εκδίδοντας εναντίον της ευρωπαϊκό ένταλμα. Η βελγική Δικαιοσύνη, αφού επανειλημμένως είχε ζητήσει πληροφορίες από τις ρουμανικές Αρχές, έκρινε πως το αίτημα για την Ignatenko είναι αβάσιμο, δίνοντας ακόμη ένα χτύπημα στη ρουμανική Δικαιοσύνη.
Σύμφωνα με το δικαστήριο που έλαβε χώρα στην πόλη Leuven, οι λόγοι για την άρνηση εκτέλεσης του εντάλματος βασίζονται σε αντικειμενικές, αξιόπιστες και ακριβείς πληροφορίες, καθώς παρουσιάζεται κίνδυνος τόσο για τη μεταχείριση της εκζητουμένης στη Ρουμανία, όσο και για τη παραβίαση του δικαιώματός της σε δίκαιη δίκη, κατά παράβαση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).
Η ίδια απόφαση υπογραμμίζει την ανεπάρκεια των ρουμανικών αρχών να παράσχουν σαφή ενημέρωση γύρω από μια σειρά ζητημάτων που αφορούν τον σεβασμό των δικαιωμάτων της Ignatenko, με το δικαστήριο να διαπιστώνει πως εκκρεμούσαν διάφορα ένδικα μέσα κατά της καταδικαστικής απόφασης.
Φυλάκιση σε κελί μικρότερο από 3 τ.μ.
Στην περίπτωση του Εφετείου της Μπολόνια, το αίτημα του καταζητούμενου στη Ρουμανία απορρίφθηκε (υπόθεση υπ. Αριθμ. 10003/2022 - 24/01/2022), με το σκεπτικό ότι οι συνθήκες διαβίωσής του στις ρουμανικές φυλακές είναι απαράδεκτες. Αν και η Ρουμανία είναι μέλος της Ε.Ε., οι συνθήκες στις φυλακές λέγεται ότι θυμίζουν σκηνές από το «Εξπρές του μεσονυκτίου».
Στις διευκρινίσεις που απέστειλαν οι ίδιες οι αρχές της χώρας στο ιταλικό Δικαστήριο, παραδέχτηκαν πως ο εκζητούμενος επρόκειτο να εκτίσει την ποινή του σε κελί μικρότερο των... 3 τετραγωνικών μέτρων, κατά παράβαση του άρθρου 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).
Η υπόθεση Savulescu
Αλλη υπόθεση που είχε συζητηθεί στο πρόσφατο παρελθόν είναι αυτή του ηθοποιού και επιχειρηματία Dragos Savulescu, εναντίον του οποίου οι ρουμανικές αρχές είχαν επίσης εκδώσει ευρωπαϊκό ένταλμα.
Ο Savulescu βρέθηκε στην Ιταλία, όπου το Εφετείο της Νάπολης απέρριψε το αίτημα έκδοσής του. Όμως και στη χώρα μας υπήρξε αντίστοιχη απάντηση από τη Δικαιοσύνη, όταν τον περασμένο Αύγουστο ο Savulescu, μαζί με τη σύντροφό του, βρέθηκαν στη Μύκονο για διακοπές. Βασισμένη στο παλαιό ένταλμα που είχε εκδώσει η Ρουμανία, η ελληνική αστυνομία τον συνέλαβε, ωστόσο το Συμβούλιο Εφετών Αιγαίου Εφετείο Αιγαίου αποφάσισε την απόρριψη του αιτήματος έκδοσής του στη Ρουμανία.
Στο Top 3 των πιο διεφθαρμένων κρατών
Το μόνο βέβαιο είναι ότι η βελγική και η ιταλική Δικαιοσύνη χτύπησαν για μια ακόμη φορά το καμπανάκι ως προς τον σεβασμό των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην πρώην κομμουνιστική χώρα, η οποία κατατάσσεται μεταξύ των τριών πιο διεφθαρμένων κρατών στην Ε.Ε. (Έκθεση Διεθνούς Διαφάνειας 2021).
Χαρακτηριστικό είναι ότι το 2019, έπειτα από ασφυκτική πίεση των ευρωπαϊκών οργάνων προς τη Ρουμανία για τη συμμόρφωση της χώρας σε θέματα απονομής Δικαιοσύνης, κατατέθηκε στο Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο της χώρας έκθεση αναφορικά με δικαστικές υποθέσεις διαφθοράς.
Η ολομέλεια του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου, μετά από εξέταση της έκθεσης κατέληξε σε συμπεράσματα που αποτελούν ευθεία ομολογία ήττας του κράτους Δικαίου. Σύμφωνα με το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, υπάρχουν μεταξύ άλλων σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με την αμεροληψία των εισαγγελικών οργάνων κατά τη διεξαγωγή της ποινικής διαδικασίας.
Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι περισσότεροι από 1.900 ρουμάνοι δικαστές έχουν τεθεί στο στόχαστρο της Εθνικής Διεύθυνσης Καταπολέμησης της Διαφθοράς, προκειμένου να τους ασκηθεί πίεση και να χειραγωγηθεί η Δικαιοσύνη.
Στα συμπεράσματα του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου περιγράφεται ένας καλά σχεδιασμένος μηχανισμός, ο οποίος στην ουσία κατηύθυνε την πορεία των δικαστικών υποθέσεων, με στόχο την κατάλυση της ανεξαρτησίας των δικαστών και των εισαγγελέων, και τη στέρηση των διαδίκων από το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη.
Αξίζει να σημειωθεί πως αν και το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο της Ρουμανίας υιοθέτησε την έκθεση στις 15.10.2019, εντέλει δόθηκε στη δημοσιότητα μόλις πριν από μερικές εβδομάδες, παρά τις προσπάθειες να μείνει στην αφάνεια.
