Του Γιάννη Μαντζίκου
Η επικείμενη συνάντηση του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών Μάικ Πομπέο και του Ρώσου ομόλογου του Σεργκέι Λαβρόφ στο σχεδόν-πάντα-παγωμένο Ροβανιέμι της Φινλανδία στο πλαίσιο της Αρκτικής Συνόδου δεν αναμένεται να περιοριστεί σε συζητήσεις για τα συμφέροντα που διακυβεύονται σε αυτή την περιοχή του πλανήτη. Αυτό γιατί το «καυτό» θέμα στην ατζέντα και των δυο Υπουργών είναι αυτή τη στιγμή μια άλλη περιοχή και δη αρκετά πιο ζεστή από τον Αρκτικό, η Βενεζουέλα.
Ως γνωστόν, η χώρα της Λατινικής Αμερικής έχει γίνει αφορμή για να υψωθούν πολλές φορές επικίνδυνα οι τόνοι ανάμεσα σε Κρεμλίνο και Λευκό Οίκο, πολλώ μάλλον μετά την νέα εξέγερση της αντιπολίτευσης εναντίον του καθεστώτος Μαδούρο που ξεκίνησε την περασμένη τη Τρίτη.
Λίγες ώρες μετά την πρώτη φάση των κινητοποιήσεων, σύμφωνα με την ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, υπήρξε η πρώτη επικοινωνία ΗΠΑ-Ρωσίας η οποία ήταν έντονη. Συγκεκριμένα, ο Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε ότι «η ανάμειξη της Ουάσινγκτον στις υποθέσεις της Βενεζουέλας αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου» και ότι «αυτή η καταστροφική επιρροή δεν έχει καμία σχέση με τη δημοκρατία». Από την πλευρά του, ο Μάικ Πομπέο είπε στον Λαβρόφ ότι η Μόσχα «αποσταθεροποιεί» τη Βενεζουέλα και ζήτησε από τη Ρωσία να σταματήσει να υποστηρίζει τον Νικολάς Μαδούρο. Νωρίτερα ο Πομπέο είχε υποστηρίξει ότι ο Μαδούρο ήταν έτοιμος να μπει σε αεροπλάνο με προορισμό, πιθανώς, την Κούβα, όμως τον μετέπεισε τελευταία στιγμή ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν.
Με φόντο την εκδοχή του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών αξίζει να σημειωθεί ότι προ μηνός, στο Καράκας βρέθηκαν δύο αεροσκάφη τύπου Ilyushin-62 και Antonov-124 τα οποία μετέφεραν 100 στρατιώτες, 35 τόνους υλικό και φορτηγά. Λέγεται μάλιστα ότι σε ένα από τα αεροπλάνα επέβαινε και ο αρχηγός των ρωσικών χερσαίων δυνάμεων στρατηγός Βασίλι Τονκοσκούροφ. Εξάλλου, μιλώντας για το ζήτημα αυτό στην Deutsche Welle, o Ρώσος ειδικός στρατιωτικών ζητημάτων Αλεξάντερ Γκολτς είχε πει χαρακτηριστικά: «Ίσως οι ρωσικές δυνάμεις προετοιμάζουν την φυγάδευση ή την στρατιωτική υπεράσπιση του προέδρου Μαδούρο ή τη μεταφορά χρυσού στο εξωτερικό. Δεν αποκλείεται κανένα σενάριο».
Όπως πάντως έχει σημειωθεί εκτενώς σε διεθνή μέσα, η αποχώρησή του Μαδούρο από την εξουσία θα είχε οικονομικές κυρίως επιπτώσεις για τη Ρωσία εξαιτίας πολλών παραγόντων. Πρώτα, ο ρωσικός κολοσσός ενέργειας, η Rosneft, συμμετέχει συνολικά σε πέντε πρότζεκτ της Petroleos de Venezuela SA (PDVSA), της κρατικής δηλαδή εταιρείας διαχείρισης πετρελαϊκών πόρων και φυσικού αερίου. Σύμφωνα με στοιχεία, το 2017 η Rosneft είχε χορηγήσει στη Βενεζουέλα δάνειο ύψους 6 δισ. δολαρίων. Το δάνειο αυτό πρόκειται να εξοφληθεί εν μέρει μέσω εκχώρησης μετοχικού κεφαλαίου στη Rosneft στα μεγάλα πρότζεκτ της PDVSA και εν μέρει μέσω μεταφοράς πετρελαίου. Πρόσφατα όμως καταγράφηκαν καθυστερήσεις στην παράδοση πετρελαίου κι έτσι ο επικεφαλής της Rosneft Ιγκόρ Σέτσιν αναγκάστηκε να πετάξει στο Καράκας τον Νοέμβριο του 2018. Επίσης, σύμφωνα με ρωσικά ΜΜΕ είναι πιθανό η Μόσχα να έχει χορηγήσει στο Καράκας την τελευταία εικοσαετία δάνεια ύψους 11 δισ. δολαρίων για αμυντικούς εξοπλισμούς.
Όπως αντιλαμβάνεται κανείς, σε περίπτωση πολιτικής αλλαγής στη Βενεζουέλα η Ρωσία θα χάσει αρκετά δις δολάρια, τα οποία δεδομένης της κατάστασης της οικονομίας της δεν φαίνεται να.. περισσεύουν. Για τον λόγο αυτό αναλυτές εκτιμούν ότι εν τέλει το Κρεμλίνο θα μπορούσε να κάνει «πίσω» ως προς την υποστήριξη του Μαδούρο, εξασφαλίζοντας τις απαραίτητες εγγυήσεις από τον μεταβατικό πρόεδρο της χώρας Χούαν Γκουαιδό.