Ο Πούτιν μέχρι στιγμής δεν έχει καμία πραγματική διάθεση να συζητήσει με την ουκρανική κυβέρνηση. Θεωρεί πως οτιδήποτε καταφέρει να πετύχει, θα προέλθει έπειτα από στρατιωτική επικράτηση στο πεδίο. Ίσως να πιστεύει ότι αν καθίσει στο τραπέζι, χωρίς να έχει επικρατήσει πλήρως επιχειρησιακά, θα αναγκαστεί σε κάποιο συμβιβασμό τον οποίο δεν επιθυμεί, αφού οι επιδιώξεις του είναι μαξιμαλιστικές.
Το επιβεβαιώνει και το αποτέλεσμα των επαφών, είτε με Ευρωπαίους ηγέτες, είτε με τους ίδιους τους Ουκρανούς σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών, οι οποίες είναι καθαρά προσχηματικές.
Ο Ρώσος πρόεδρος δείχνει με τη στάση του πως οτιδήποτε άλλο, πέραν της απόλυτης επικράτησης του ρωσικού στρατού θα είναι ήττα για τη Μόσχα. Η επιβίωση του καθεστώτος Ζελένσκι, ακόμη και σε μια ακρωτηριασμένη Ουκρανία, θα είναι αγκάθι που θα τον παρενοχλεί συνεχώς και μια χώρα, εκτός ελέγχου της Μόσχας θα είναι πάντα προστατευόμενη της Δύσης.
Ήδη, οι ΗΠΑ έχουν δεσμευθεί για ενίσχυση δισεκατομμυρίων προς την Ουκρανία, άρα το «πρόβλημα» της Μόσχας δεν πρόκειται να επιλυθεί, σύμφωνα με τα μηνύματα που στέλνει το Κρεμλίνο, δίχως την πλήρη υποταγή ολόκληρης της χώρας. Κατά πόσο αυτό θα σημαίνει κατοχή της χώρας για κάποιο διάστημα, αυτό προς ώρας είναι δευτερεύων ζήτημα. Τι μπορεί να σημαίνει αυτό στην πράξη ;
Επειδή ο χρόνος δεν είναι με το μέρος του Πούτιν, επειδή κάθε επιπλέον μέρα πολέμου μεταφράζεται σε επιπλέον οικονομικό, στρατιωτικό, οικονομικό και πολιτικό κόστος για τον ίδιο και η Ρωσία καθίσταται παρίας της διεθνούς κοινότητας, είναι βέβαιο ότι θα δούμε μεγάλη κλιμάκωση των βομβαρδισμών. Το σενάριο δηλαδή που βλέπουμε ήδη να επιβεβαιώνεται. Εδώ που έχει φτάσει ο Πούτιν, εφόσον δεν θέλει να διαπραγματευθεί, δεν έχει άλλα περιθώρια παρά να επικρατήσει με κάθε κόστος.
Σίγουρα στο παρασκήνιο, υπάρχουν αρκετές διαβουλεύσεις με σκοπό την επίτευξη κάποιου τύπου συμφωνίας. Και σίγουρα η ουκρανική πλευρά θα δεχτεί τον οποιονδήποτε είναι σε θέση διαμεσολαβήσει. Το ζήτημα είναι κατά πόσο θα πρόκειται για κάποιον που θα δεχθεί να ακούσει και η Μόσχα. Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως Μακρόν και Σολτς, δεν φαίνεται να μπορούν να αναγκάσουν το Πούτιν να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ενώ μένει να φανεί τι θα καταφέρει το Ισραήλ.
Ακριβώς επειδή μιλάει με την Ουάσινγκτον, όσο και με τη Μόσχα, είναι ένας παράγοντας που μπορεί να μεσολαβήσει έντιμα, και να μεταφέρει απόψεις και θέσεις με έναν αποδεκτό τρόπο από όλους. Αλλά τα πάντα εξαρτώνται από τη βούληση της Μόσχας. Αν αυτή δεν έχει καμία διάθεση να διαπραγματευτεί προτού επικρατήσει στο πεδίο, δεν έχει καμία σημασία αν ο διαμεσολαβητής θα είναι το Ισραήλ ή κάποιος άλλος.
Το «πρόβλημα» του Πούτιν δεν είναι ο διαμεσολαβητής. Το «πρόβλημά» του είναι ότι θέλει να συζητήσει την άνευ όρων παράδοση του Ζελένσκι και της Ουκρανίας. Όποιος μπορέσει να του το δώσει, έχει καλώς.
* O Κώστας Υφαντής είναι Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και Διευθυντής του ΙΔΙΣ
