Με την απόφασή της να εισβάλει στην Ουκρανία, η Ρωσία επιδιώκει την αναβίωση του αυτοκρατορικού ρόλου που διαδραμάτιζε τόσο επί ΕΣΣΔ, όσο και επί τσαρισμού.
Πρόκειται για έναν ευρύτερο αναθεωρητισμό. Η υποχώρηση της πλανητικής πρωτοκαθεδρίας της Δύσης, έχει κινητοποιήσει τις λεγόμενες «παλαιές αυτοκρατορίες», την Ρωσία, την Κίνα, την Τουρκία, ακόμα και το Ιράν, ώστε να ανασυστήσουν τις ηγεμονικές τους σφαίρες επιρροής. Άλλωστε μοιράζονται τα ίδια χαρακτηριστικά: αδιαφορούν για δικαιώματα και δημοκρατικές αρχές, ενώ πιστεύουν ότι η ισχύς τους δεν θα έπρεπε να περιορίζεται από τα εθνικά κράτη που βρίσκονται στον περίγυρό τους. Γι’ αυτό η Ρωσία δηλώνει ότι «απειλείται» από την αυτοδιάθεση της Ουκρανίας· με τον ίδιο τρόπο η Τουρκία ισχυρίζεται ότι «κινδυνεύει» από την ελληνική ανεξαρτησία ή την παρουσία των Κούρδων στη Συρία και το Ιράκ.
Πάντως η ρωσική εισβολή αν μη τι άλλο κατάφερε να ξυπνήσει την Ευρώπη από τις αυταπάτες της και να δει πως πρέπει να υπερβεί την εμποροκρατική λογική της Γερμανικής Ευρώπης, που οδήγησε στην ενεργειακή εξάρτηση από την Ρωσία με τεράστιες γεωπολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ή θα αλλάξει πολιτική και τρόπο αντιμετώπισής των προβλημάτων, ώστε να μετεξελιχθεί, σε μια αυθεντική ένωση των ευρωπαϊκών εθνών, με κοινή ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική και άμυνα και όχι απλώς μια «ζώνη του Ευρώ»– διαφορετικά το μέλλον της προβλέπεται δυσοίωνο.
Η Αμερική βρίσκεται σε άλλη ήπειρο και διαθέτει ενεργειακή ανεξαρτησία. Βλέπει αυτόν τον πόλεμο που δε συμβαίνει στο εσωτερικό της με διαφορετικό μάτι καθώς πιο πολύ την ενδιαφέρει να αποτρέψει μια σύγκλιση Ρωσίας-Κίνας, οδηγώντας σε κατάρρευση τον Πούτιν. Αλλά σε αυτή τη φάση τα συμφέροντα της ταυτίζονται με τα ευρωπαϊκά. Διότι εάν η Ρωσία πετύχει τον εκβιασμό της με την εισβολή στην Ουκρανία, θα προχωρήσει στη Μολδαβία, ή τη Γεωργία, θα επιχειρήσει να επιβληθεί στη Σκανδιναβία, να προκαλέσει εκ νέου αποσταθεροποίηση στα Βαλκάνια, κ.ο.κ.
Η Ευρώπη έχει λοιπόν στρατηγικό συμφέρον να δει τον Πούτιν να ηττάται. Άλλωστε μια Ρωσία που θα φερόταν ως ένα ευρωπαϊκό δημοκρατικό εθνικό κράτος εγκαταλείποντας τις αυτοκρατορικές ονειρώξεις της θα μπορούσε σε βάθος χρόνου να συγκλίνει με την Ε.Ε. Όμως αυτό προϋποθέτει την πτώση του Πούτιν και την άνοδο δημοκρατικών δυνάμεων, όπως εκείνων του Ναβάλνυ – κάτι που αναγγέλλεται από τον… 19ο αιώνα, αλλά ακόμα φαντάζει τόσο μακρινό.
Όσο για μας δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το ρωσικό καθεστώς βοηθάει την Τουρκία εκτός των όλων για να χτίσει πυρηνικά εργοστάσια –αποφασιστικό βήμα για την απόκτηση πυρηνικών όπλων …
Όσο για την ίδια τη Ρωσία ο Ευρασιατισμός του Πούτιν, απειλεί να την καταστήσει δορυφόρο της Κίνας – επειδή ούτε η οικονομία της είναι σε καλή κατάσταση, ούτε η δημογραφία της. Το να προχωρήσει υπ’ αυτή την κατάσταση σε ρήξη με την Δύση, σημαίνει μεγαλύτερη ανέχεια, σκληρότερη δικτατορία, αλλά και προβλήματα όχι μόνο στα Δυτικά αλλά και στα Ανατολικά και τα Νότια. Ας μην ξεχνάμε ότι η Σιβηρία δίπλα στην Κίνα είναι σχεδόν άδεια, όσο για τον μουσουλμανικό κόσμο, κερδίζει διαρκώς έδαφος όπως καταδεικνύει και η παρουσία των Τσετσένων στα πεδία των μαχών. Στο εσωτερικό της Ρωσικής Ομοσπονδίας από τα 145 εκατομμύρια πληθυσμό τα 20 εκατομμύρια είναι μουσουλμάνοι, ενώ άλλα εκατό βρίσκονται στον Καύκασο και την Κεντρική Ασία. Και παρακάτω τα 450 εκατομμύρια της Τουρκίας, του Ιράν, του Αφγανιστάν και του Πακιστάν. Σύντομα, θα αποδειχθεί ότι ο πολεμικός τυχοδιωκτισμός του Πούτιν υποθηκεύει το ίδιο το μέλλον της Ρωσίας…
Στην Ελλάδα, αρκετοί ρωσόφιλοι πλέκουν το… εγκώμιο του Ερντογάν για την «ουδέτερή» του στάση. Βεβαίως, η Τουρκία έχει τα μεγέθη και την ισχύ, να προσπαθεί να… τετραγωνίσει τον κύκλο, να τα έχει καλά και με τον εισβολέα, και με τον αμυνόμενο. Ωστόσο, αυτό το προσέχουν όλες οι πλευρές, όπως το επεσήμανε και ο Ζελένσκι στην πρόσφατη συνέντευξη του στην ΕΡΤ.
Η Τουρκία αυτή τη στιγμή βαδίζει σε τεντωμένο σχοινί. Προσπαθεί να αποφύγει να επιλέξει μεταξύ της Ευρασίας ή της Δύσης. Μοιάζει με την «πολιτική μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες» που διακήρυττε κάποτε ο νέο-οθωμανισμός, προτού καταλήξει στο να έχει προβλήματα με όλους.
Μόνο μια Τουρκία που θα έχει αναγνωρίσει κουρδικό κράτος, μεταξύ άλλων και στις δικές της κουρδικές περιοχές, θα έχει αποδεχθεί τη διαφορετικότητα των Αλεβιτών, και θα έχει εγκαταλείψει τον δικό της αυτοκρατορικό παρελθόν –πράγμα που σημαίνει την αναγνώριση της γενοκτονίας των Ελλήνων, των Αρμενίων, και των Ασσυρίων από τους Νεότουρκους– μπορεί να γίνει κάποτε δημοκρατική, και άρα, να αποκτήσει καλές σχέσεις και με την Ελλάδα.
Η Ελλάδα απειλείται από την Τουρκία είτε αυτήν καθοδηγείται από τον Ερντογάν, είτε από τον συνασπισμό της αντιπολίτευσης, όπου τον τόνο δίνουν πρώην Γκρίζοι Λύκοι, –όπως η Ακσενέρ, πρώην υπαρχηγός του Μπαχτσελί–, ή οι σκληροί κεμαλιστές. Εξ άλλου σε σχέση με την Ελλάδα, η μόνη διαφωνία που υπάρχει μεταξύ τους είναι το πώς θα γίνει πράξη το όραμα της «Γαλάζιας Πατρίδας», σε συμμαχία με τη Δύση ή την Ευρασία;
Και μάλιστα επειδή η Τουρκία βλέπει την Ελλάδα επί τέλους να εξοπλίζεται, και να ενεργοποιείται, ξέρει, ότι με βάση το εξοπλιστικό της πρόγραμμα οι συσχετισμοί πρόκειται να εξελιχθούν δυσμενώς γι’ αυτήν τα επόμενα χρόνια. Άρα είναι καιρός «να βιαστούν», γι’ αυτό και παρά τον πόλεμο, και τις εκκλήσεις του ΝΑΤΟ δεν είναι διατεθειμένοι να εγκαταλείψουν προκλήσεις τους. Είναι κι ένα μήνυμα στο ίδιο το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ: «Για να μείνουμε ήσυχοι, θέλουμε σημαντικά ανταλλάγματα». Αυτά αφορούν την αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών, την ισχύ του τουρκολυβικού μνημονίου, καθώς και την άρση των κυρώσεων προς την Τουρκία, ώστε να της επιτραπεί να εξοπλιστεί.
Πάντως όπως είδαμε και το καλοκαίρι του 2020, οι στρατιωτικές προκλήσεις, θεωρούνται από την τουρκική πολιτική, ως το σημαντικότερο όπλο της… διπλωματίας της! Πρόσφατα ο Ερντογάν δήλωσε πως «τα βιβλία ιστορίας μας περιγράφουν ως στρατιωτικό έθνος»· αυτό σημαίνει ότι για τον τουρκικό επεκτατισμό δεν είναι «ο πόλεμος, η συνέχεια της πολιτικής με άλλα μέσα» αλλά η πολιτική, συνέχεια του πολέμου…
Αυτά τα ζητήματα αποτελούν αντικείμενο μιας σημαντικής ημερίδας που διοργανώνει το Κίνημα Άρδην οργανώνει το Σάββατο 7 Μαΐου 2022 ημερίδα με θέμα: «O πόλεμος στην Ουκρανία και οι γεωπολιτικές επιπτώσεις σε Ελλάδα – Ευρώπη – Τουρκία».
