Η Μόσχα ανέλαβε τον προσωρινό έλεγχο των περιουσιακών στοιχείων του φινλανδικού ενεργειακού ομίλου Fortum και της πρώην γερμανικής θυγατρικής της Uniper, αυξάνοντας τη σύγχυση σχετικά με το μέλλον των δυτικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στη Ρωσία.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν υπέγραψε αργά την Τρίτη διάταγμα με το οποίο καθιερώνεται προσωρινός έλεγχος των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων των δύο ευρωπαϊκών κρατικών ενεργειακών εταιρειών.
Η Fortum ανακοίνωσε ότι «διερευνά» την υπόθεση, ενώ η Uniper και το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών δεν προέβησαν σε άμεσο σχόλιο.
«Αντίποινα» σε κυρώσεις
Όπως προκύπτει από το διάταγμα - που περιγράφει πιθανά αντίποινα σε περίπτωση κατάσχεσης ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στο εξωτερικό -ι η Μόσχα είχε ήδη λάβει μέτρα κατά του ρωσικού τμήματος της Uniper και των περιουσιακών στοιχείων της Fortum. Η Ρωσία κατέστησε σαφές ότι η κίνηση αυτή μπορεί να ανατραπεί.
Η Μόσχα αντέδρασε οργισμένα στις αναφορές ότι η G7 εξετάζει το ενδεχόμενο σχεδόν πλήρους απαγόρευσης των εξαγωγών προς τη Ρωσία, ενώ πολλοί έχουν ζητήσει πολύ αυστηρότερες κυρώσεις για να περιορίσουν τη δυνατότητα της Ρωσίας να χρηματοδοτήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
Η Uniper κατέχει το 83,73% της Unipro, η οποία διαθέτει πέντε σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνολικής δυναμικότητας άνω των 11 γιγαβάτ στη Ρωσία και περίπου 4.300 υπαλλήλους.
Η Fortum ανήκει κατά πλειοψηφία στη Φινλανδία, η οποία προσχώρησε στη στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ στις αρχές του μήνα. Η Μόσχα ανακοίνωσε ότι η Φινλανδία έκανε επικίνδυνο λάθος.
Προσπάθειες «απεγκλωβισμού»
Ο τομέας της Fortum στη Ρωσία διαθέτει επτά θερμικές μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή των Ουραλίων και στη Δυτική Σιβηρία, ενώ κατέχει επίσης χαρτοφυλάκιο αιολικών και ηλιακών μονάδων στη χώρα, μαζί με τοπικούς εταίρους επιχειρηματικών συμμετοχών.
Η λογιστική αξία των εν λόγω περιουσιακών στοιχείων ανερχόταν σε 1,7 δισ. ευρώ στο τέλος του 2022.
Και οι δύο εταιρείες έχουν προσπαθήσει να αποχωρήσουν από τη Ρωσία. Τον Φεβρουάριο, η Uniper αποτίμησε το μερίδιο της Unipro στο συμβολικό 1 ευρώ.
«Έκτακτα» μέτρα
Το διάταγμα αναφέρει ότι η Ρωσία πρέπει να λάβει έκτακτα μέτρα για να απαντήσει σε απροσδιόριστες ενέργειες από τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες, τις οποίες χαρακτήρισε «μη φιλικές και αντίθετες προς το διεθνές δίκαιο». Οι μετοχές των δύο οντοτήτων τέθηκαν υπό τον προσωρινό έλεγχο της κυβερνητικής Rosimushchestvo.
Η κρατική ρωσική τράπεζα VTB ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα ότι η Ρωσία θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο να αναλάβει και να διαχειριστεί τα περιουσιακά στοιχεία ξένων εταιρειών όπως η Fortum, επιστρέφοντάς τα μόνο όταν αρθούν οι κυρώσεις. Η Fortum είχε προηγουμένως επισημάνει τον κίνδυνο απαλλοτρίωσης.
Η Rosimushchestvo ανακοίνωσε ότι τα περιουσιακά στοιχεία περισσότερων ξένων εταιρειών θα μπορούσαν να τεθούν υπό προσωρινό ρωσικό έλεγχο.
«Το διάταγμα δεν αφορά θέματα ιδιοκτησίας και δεν στερεί από τους ιδιοκτήτες τα περιουσιακά τους στοιχεία. Η εξωτερική διαχείριση έχει προσωρινό χαρακτήρα και σημαίνει ότι ο αρχικός ιδιοκτήτης δεν έχει πλέον το δικαίωμα να λαμβάνει αποφάσεις διαχείρισης», ανακοίνωσε ο ρωσικός οργανισμός.
Οι πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων από επενδυτές «μη φιλικών» χωρών -όπως χαρακτηρίζει η Μόσχα εκείνες που επέβαλαν κυρώσεις κατά της Ρωσίας- απαιτούν την έγκριση κυβερνητικής επιτροπής και, σε ορισμένες περιπτώσεις, του Ρώσου προέδρου.
