Όλοι οι Ισπανοί πολίτες ηλικίας τουλάχιστον 16 ετών –σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και στα 14– θα μπορούν στο εξής με μια απλή αίτηση να αλλάζουν το γένος τους στα ληξιαρχικά έγγραφα, εφόσον το νομοσχέδιο που εγκρίθηκε σήμερα από την κυβέρνηση του Πέδρο Σάντσεθ ψηφιστεί και από το Κοινοβούλιο.
Με το νομοσχέδιο αυτό, που προκάλεσε ένταση στις σχέσεις των Σοσιαλιστών με το Podemos της ριζοσπαστικής αριστεράς, τον σύμμαχό τους στην κυβέρνηση μειοψηφίας, η Ισπανία θα γίνει μια από τις ελάχιστες χώρες της Ευρώπης που επιτρέπουν τον αυτοπροσδιορισμό του φύλου. Η υπουργός Ισότητας Ιρένε Μοντέρο, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά τη λήξη του υπουργικού συμβουλίου, είπε ότι ο νόμος αυτός «θα εγγυηθεί την πραγματική και αποτελεσματική ισότητα των διεμφυλικών ατόμων».
Σύμφωνα με ένα προσχέδιο, που περιήλθε στην κατοχή του Γαλλικού Πρακτορείου, το κείμενο προβλέπει ότι «κάθε άτομο που έχει την ισπανική υπηκοότητα και είναι 16 ετών και άνω θα μπορεί να ζητήσει τη διόρθωση του φύλου του που έχει καταγραφεί στο ληξιαρχείο». Επί της ουσίας, όποιος το επιθυμεί θα μπορεί να αλλάξει το όνομα και το γένος του στην ταυτότητά του, χωρίς να χρειάζεται να υποβάλει ιατρικές εκθέσεις ή να υποβληθεί σε ορμονοθεραπεία.
«Αναγνωρίζουμε κατά τον τρόπο αυτό το δικαίωμα στον ελεύθερο προσδιορισμό της ταυτότητας φύλου, δεσμευόμαστε για την αποπαθολογικοποίηση, δηλαδή τα τρανς άτομα δεν θα θεωρούνται πλέον ασθενείς στη χώρα μας», εξήγησε η Μοντέρο, που είναι μέλος των Podemos και είχε ταχθεί υπέρ του αυτοπροσδιορισμού της ταυτότητας φύλου.
Αυτό το σημείο υπήρξε η αιτία διαφωνιών στους κόλπους της κυβέρνησης: Η Κάρμεν Κάλβο, η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, που προέρχεται από το Σοσιαλιστικό κόμμα, είχε δηλώσει τον Φεβρουάριο ότι «την ανησυχεί βαθύτατα η ιδέα ότι το φύλο θα επιλέγεται απλώς με βάση τη βούληση ή την επιθυμία» του καθενός.
Τα δύο κόμματα τελικά συμφώνησαν να περιληφθεί στο νομοσχέδιο ένα άρθρο που ορίζει ένα διάστημα τριών μηνών από την ημέρα που κάποιος θα υποβάλει το αίτημα μέχρι την οριστικοποίησή του. Το πολύ τρεις μήνες μετά την υποβολή του αιτήματος, ο ληξίαρχος θα πρέπει να καλέσει τον ενδιαφερόμενο ώστε να το επιβεβαιώσει και να επικυρώσει. Η ίδια δυνατότητα θα δίνεται και σε άτομα ηλικίας 14-16 ετών, υπό την προϋπόθεση ότι θα συνοδεύονται καθ’ όλη τη διαδικασία από τους νομίμους εκπροσώπους τους.
Με τον νόμο αυτό «δεν θα χρειαζόταν να δώσω τόσες εξηγήσεις, ούτε να ντροπιαστώ όταν ένας αστυνομικός χλεύαζε την ταυτότητά μου.. και τόσα άλλα πράγματα που έζησα», είπε η Σάντρα Ερέρο Βεντούρα, 23 ετών. Η Σάντρα, που γεννήθηκε έχοντας αντρικά σεξουαλικά όργανα και ονομαζόταν Μάριο, αναγκάστηκε να υποβληθεί σε ψυχοθεραπεία, κατόπιν σε ορμονοθεραπεία στα 17 της, σε αιδοιοπλαστική στα 19 και κατάφερε να αλλάξει όνομα στα 20, χάρη σε μια ιατρική βεβαίωση που ανέφερε ότι πάσχει από «δυσφορία φύλου».
