Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Όταν πριν από περίπου 20 ημέρες η Corriere della Sera αποκάλυπτε ότι ο Αλέξης Τσίπρας συμβούλεψε την ιταλική κυβέρνηση να μην επαναλάβει τα δικά του λάθη και να δεχθεί τους κανόνες του παιχνιδιού, λίγοι περίμεναν ότι οι Ματέο Σαλβίνι και Λουίτζι Ντι Μάιο θα έκαναν τόσο γρήγορα kolotoumba.
Όμως ανεξάρτητα από το αν ο Έλληνας πρωθυπουργός επηρέασε έστω και στο παραμικρό την στροφή των Ιταλών, η είδηση ότι οι Τζουζέπε Κόντε και Τζοβάνι Τρία κατέληξαν από το «δεν πειράζουμε ούτε κόμμα στον προϋπολογισμό» να ψαλιδίσουν, και μάλιστα με… συνοπτικές διαδικασίες, το έλλειμμα κατά περίπου 6 δισ. ευρώ, έχει προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις στους υποστηρικτές των δύο κομμάτων της συγκυβέρνησης ενώ παράλληλα διχάζει την Ευρώπη.
Στην Ιταλία, ο επιχειρηματικός κόσμος βλέπει με καλό μάτι τη μείωση του στόχου για το έλλειμμα στο 2,04% από 2,4%, ωστόσο πολλοί εκτιμούν ότι πρόκειται για «οφθαλμαπάτη». Και αυτό γιατί ο Κόντε δηλώνει ότι η μείωση θα επιτευχθεί κατά κύριο λόγο από την αύξηση των εσόδων κρατικών περιουσιακών στοιχείων και όχι από τη δραματική αλλαγή των αμφιλεγόμενων μέτρων για τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση και το «εισόδημα του πολίτη».
Αποτέλεσμα είναι οι επικριτές των Σαλβίνι και Ντι Μάιο να υποστηρίζουν ότι εσκεμμένα το έλλειμμα μειώνεται στο 2,04% και όχι στο 2%. Με άλλα λόγια, ότι οι Ιταλοί δεν κάνουν σοβαρή προσπάθεια να συμβιβαστούν αλλά παίζουν με… τους αριθμούς και τις λέξεις, προσπαθώντας να παραπλανήσουν τον κόσμο.
Την ίδια ώρα, οι αντιδράσεις των οπαδών της Λέγκας και του Κινήματος Πέντε Αστέρων βάλλουν, με αναρτήσεις τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κατά των ηγετών των δύο κομμάτων. Οι υποστηρικτές της κυβέρνησης καλούν τους δύο πολιτικούς να μην μιμηθούν τον Αλέξη Τσίπρα και να μην σκύψουν το κεφάλι στην Ευρώπη. Το παράδειγμα του Εμμανουέλ Μακρόν, ο οποίος για να κατευνάσει τις αντιδράσεις των κίτρινων γιλέκων προχώρησε σε μέτρα που αυξάνουν το έλλειμμα πάνω από το 3%, παραβιάζοντας πολύ περισσότερο από την Ιταλία τους ευρωπαϊκούς κανόνες, κάνει ακόμη πιο δύσκολα τα πράγματα.
Μάλιστα, οι ψηφοφόροι του Κινήματος Πέντε Αστέρων προειδοποιούν τον Ντι Μάιο ότι θα «μαυρίσουν» το κόμμα που άλλοτε εξέφραζε όσους ήθελαν να αλλάξουν την πολιτική της λιτότητας και να εναντιωθούν στις απαιτήσεις των Βρυξελλών.
Στις Βρυξέλλες το κλίμα δεν είναι ακόμη πανηγυρικό καθώς εκτιμάται ότι η μείωση του στόχου για το έλλειμμα είναι μία καλή αρχή αλλά όχι το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Οι Γερμανοί φέρονται να ασκούν πιέσεις για να επιβληθούν κυρώσεις στην Ιταλία αν δεν υποχωρήσει ο στόχος κάτω από το 2%, ενώ άλλοι, όπως ο Πιερ Μοσκοβισί, βλέπουν στις ευρωεκλογές και εμφανίζονται πιο διαλλακτικοί υποστηρίζοντας ότι με δεδομένη τη μείωση στο 2,04%, μπορεί να βρεθεί λύση αρκεί και οι δύο πλευρές να κάνουν υποχωρήσεις.
Στο μέτωπο της οικονομίας, εκτιμάται ότι ακόμη και αν η Ευρώπη αποφασίσει να μην επιβάλει κυρώσεις, τα δημοσιονομικά προβλήματα για την Ιταλία δεν τελειώνουν εδώ. Διότι το βασικό πρόβλημα δεν είναι αν το έλλειμμα θα διαμορφωθεί στο 2,04% ή στο 2,4% αλλά το γεγονός ότι στα τελευταία 20 χρόνια η ιταλική οικονομία μετά βίας αναπτύσσεται. Όπως είπε χθες και ο Μάριο Ντράγκι, κάποιες χώρες δεν συμμετείχαν στο… πάρτι της Ευρωζώνης και ωφελήθηκαν λιγότερο από τις υπόλοιπες. Για του λόγου το αληθές, η Ιταλία μπήκε στο ευρώ με πολύ υψηλό δημόσιο χρέος και μέχρι σήμερα έχει εμφανίσει μέσο ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 0,4%, όταν η Ευρωζώνη κατά την ίδια περίοδο αναπτύχθηκε κατά μέσο όρο κατά 1,3%.
Σήμερα, οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι η ιταλική οικονομία ενδεχομένως υποχώρησε σε ύφεση στο β' εξάμηνο του 2018 με αποτέλεσμα οι προσδοκίες για ανάπτυξη το 2019 να είναι για μία ακόμη χρονιά χαμηλές, παρά την εκτίμηση του Κόντε για 1,9%. Αναλυτές εκτιμούν ότι ακόμη και ο πιο φουσκωμένος προϋπολογισμός δεν αντιμετωπίζει τα προβλήματα αυτά, ενώ σε πολιτικό επίπεδο οι Σαλβίνι και Ντι Μάιο θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της αλά Τσίπρα «kolotoumba», αν φυσικά την ολοκληρώσουν.
Φωτογραφία: ΑΡ