Οι δύο ανθρώπινες ζωές που πλέον βρίσκονται στο έλεος των δυνάμεων ασφαλείας στις φυλακές του Μινσκ είναι απλά η κορυφή του παγόβουνου.
Στις παρυφές της Ευρωπαϊκής Ένωσης πραγματοποιούνται εκτελέσεις με τον παλιό, παραδοσιακό και αποκρουστικό, τρόπο εκτελέσεις ανθρώπων. Συγκροτείται ένα εκτελεστικό απόσπασμα και μετά ακολουθεί ο πυροβολισμός.
Την τελευταία εικοσαετία εκτιμάται ότι έχουν γίνει παραπάνω από 300 εκτελέσεις της θανατικής ποινής, ενώ, σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία, το 2019 πραγματοποιήθηκαν τουλάχιστον δύο, δίχως καν να ειδοποιηθούν οι οικογένειες των κατηγορουμένων. Οι πληροφορίες για τη θανατική ποινή άλλωστε θεωρούνται ως ζήτημα εθνικής ασφάλειας, ώστε να μην δημοσιοποιούνται.
Μπορεί να φτάσει σε μία τέτοια πράξη το καθεστώς για τους νεαρούς επειδή συμμετείχαν ενεργά στις διαδηλώσεις εναντίον του Λουκασένκο; Η Σοφία Σαπέγκα, ούτως ή άλλως έχει ρωσική υπηκοότητα. Στις γυναίκες δεν εφαρμόζεται η θανατική ποινή, όπως ούτε στους ανηλίκους και στους άνω των 65.
Μπορούν να φτάσουν τα βασανιστήρια για όσους αντιστάθηκαν στο αυταρχικό καθεστώς του Λουκασένκο στο εκτελεστικό απόσπασμα; Η βίαιη μεταχείριση και η καταπάτηση κάθε έννοιας ανθρώπινου δικαιώματος είναι προς το παρόν μάλλον το πιθανότερο σενάριο. Δυστυχώς, οι λέξεις δεν φτάνουν για τις καταγγελίες που έχουν γίνει από τους γονείς των θυμάτων, για τις κρύες φυλακές του λευκορωσικού χειμώνα. Βέβαια, η αντίσταση που εκφραζόταν απέναντι του, έχει θορυβήσει ιδιαίτερα τον Λουκασένκο.
Οι ενέργειες ακτιβιστών είχαν πολλαπλασιαστεί το τελευταίο διάστημα μέχρι τις διαβόητες εκλογές του Αυγούστου, τις βάσιμες καταγγελίες για τη νοθεία κι έπειτα. Το καθεστώς επέδειξε ιδιαίτερη βιαιότητα, αν και φρόντισε να απομακρύνει πολλούς διεθνείς ανταποκριτές. Για τα εγχώρια μέσα ενημέρωσης είχε άλλους τρόπους για να τους πειθαναγκάσει.
Το καθεστώς έχει αποφασίσει πλέον να κάνει βαρύ το τίμημα για όσους κατάφεραν να ανησυχήσουν τον Λουκασένκο, συμμετέχοντας στις πρόσφατες μαζικές διαδηλώσεις.
Τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε προσπαθήσει να διαχειριστεί την δύσκολη περίπτωση της Λευκορωσίας, ελαστικοποιώντας τη στάση της, αναφορικά με τις κυρώσεις για παράδειγμα. Ωστόσο, ο δρόμος της προσέγγισης αποδείχθηκε δύσβατος.
Όταν το 2019 ο Λουκασένκο προσπαθούσε να εκμεταλλευτεί τους Ευρωπαίους, ώστε να αυξήσει τη διαπραγματευτική του δύναμη απέναντι στη Μόσχα, ένα ντοκιμαντέρ της Deutsche Welle αποκάλυψε την απαγωγή και δολοφονία ενός πολιτικού αντιπάλου του καθεστώτος το 1999.
Το ζήτημα δεν είναι μόνο πως μπορεί να συνδιαλλαγεί κάποιος με ένα τέτοιο καθεστώς. Το θέμα είναι πως συμβαίνουν μέχρι σήμερα αντίστοιχες περιπτώσεις.
Η Διεθνής Αμνηστία έφερε στην επιφάνεια τις καταγγελίες ενός ακτιβιστή που απειλήθηκε με σύλληψη των παιδιών του και μίας ακτιβίστριας που απειλήθηκε με βιασμό σε ένα αστυνομικό τμήμα, μεταξύ πολλών άλλων.
Η Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια, επικεφαλής της αντιπολίτευσης, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα, ενώ προφανώς ήθελε να παραμείνει, ώστε να αυξήσει τη μικρή αλλά σημαντική επίδραση που έχει προσωπικά, μην έχοντας ασχοληθεί με την πολιτική στο παρελθόν. Κι εκείνη επικαλέστηκε απειλές για τη ζωή των παιδιών της και της οικογένειας, που δεν της επέτρεπαν να παραμείνει στη Λευκορωσία, για να συνεχίσει το θαρραλέο βήμα να βγει μπροστά.
Η ζωή των δύο ανθρώπων που βρίσκονταν επί ευρωπαϊκού εδάφους πριν συλληφθούν, όπως και πολλών άλλων στη Λευκορωσία που απλά δεν δέχονται ένα τέτοιο καθεστώς, είναι στα χεριά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όσο κι αν οι δυνατότητες και τα περιθώρια που έχει είναι περιορισμένα, κάθε μέρα που περνάει στα κρατητήρια της Λευκορωσίας είναι μία κηλίδα στην ευρωπαϊκή ιστορία.
