Του Γιάννη Μαντζίκου
Στον αείμνηστο Κορνήλιο Καστοριάδη άρεσε να αναφέρει συχνά το εξής: «Εμπιστευθείτε σε κομμουνιστές γραφειοκράτες την έρημο της Σαχάρας και κάποια στιγμή θα αρχίσουν να κάνουν εισαγωγές άμμου». Κάτι ανάλογο φαίνεται πως συμβαίνει με την άλλοτε πλουσιότερη χώρα της Λατινικής Αμερικής Βενεζουέλα, η οποία έχει τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στον πλανήτη (περίπου 300 δισ. βαρέλια).
Του λόγου το αληθές αποδεικνύει το πρόσφατο ταξίδι του επικεφαλής της εταιρείας ενέργειας Rosneft, Ιγκόρ Σέτσιν στο Καράκας. Ο ισχυρός άνδρας του ρωσικού κολοσσού φέρεται να διαμαρτυρήθηκε έντονα στους αξιωματούχους της κρατικής εταιρείας πετρελαίου της Βενεζουέλας (PDVSA) γιατί καθυστερούσαν την αποστολή φορτίων πετρελαίου τα οποία χρησιμοποιούνται ως αντάλλαγμα για τα δάνεια που παρέχει η Μόσχα στο καθεστώς Μαδούρο. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Reuters, η συμφωνία αφορά 300.000 βαρέλια πετρελαίου ανά μέρα από το τέλος του περασμένου Αυγούστου για χρέος που υπολογίζεται ότι αγγίζει τα 3,3 δισ. δολάρια.
Την ίδια ώρα, από μια κλωστή κρέμεται το μέλλον του παραρτήματος της PDVSA στις ΗΠΑ, της Citgo Petroleum καθώς η πιστώτρια εταιρεία Crystallex International έχει προσφύγει στην αμερικανική δικαιοσύνη λόγω της μη αποπληρωμής χρεών. Την Κυριακή, η Βενεζουέλα κατέβαλε μεν το ποσό των 500 εκατ. δολαρίων, σε μετρητά και εγγυήσεις, στο πλαίσιο της συμφωνίας που επιτεύχθηκε ώστε να αρθούν προσωρινά οι νομικές ενέργειες εναντίον της Citgo. Όμως η Crystallex δεσμεύτηκε ότι αν δεν ικανοποιηθεί πλήρως θα προχωρήσει στη διαδικασία δημοπράτησης των μετοχών της Citgo.
Η παραπάνω κατάσταση οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην κατάρρευση της PDVSA τα έσοδα της οποίας αντιστοιχούν περίπου στο 95% των συνολικών εσόδων του καθεστώτος του Καράκας. Τα διυλιστήριά της λειτουργούν πλέον περίπου στο 40%-50% της δυναμικότητας τους, ενώ η παραγωγή έχει πέσει 37% μέσα σε έναν χρόνο, αποδίδοντας περίπου 1,2 εκατ. βαρέλια τη μέρα. Υπολογίζεται ότι τα συνολικά χρέη της PDVSA ανέρχονται στα 56 δισ. δολάρια εκ των οποίων αρκετά οφείλονται σε εταιρείες που αναλαμβάνουν τις εργασίες εξόρυξης, όπως είναι η Αμερικανική Schlumberger. Τα μέσα ενημέρωσης που ειδικεύονται σε θέματα ενέργειας αναφέρουν ότι η ανάλογο ιστορικό χαμηλό είχε σημειωθεί την περίοδο 1948-49, όποτε τα ηνία της χώρας είχε το σοσιαλιστικό κόμμα Accion Democratica. Ο βασικότερος λόγος έγκειται στο γεγονός ότι οι εξορυκτικές υποδομές της χώρας βρίσκονται στην χείριστη δυνατή κατάσταση. Υπάλληλοι της εταιρείας που παραιτήθηκαν έλεγαν σε συνεντεύξεις ότι δεν είχαν κάνει εργασίες συντήρησης από το 1999. Εξάλλου, πρόσφατο δημοσίευμα του Bloomberg ανέφερε ότι η αδυναμία των αρχών να φροντίσουν τους αγωγούς πετρελαίου σε διάφορες περιοχές έχει ως αποτέλεσμα οι διαρροές να έχουν μολύνει τον υδροφόρο ορίζοντα, σχολεία να έχουν κλείσει και περιοχές να έχουν εκκενωθεί.
Τα παραπάνω, φαίνεται να εξηγούν γιατί η χώρα βρίσκεται μια ανάσα από το 150.000% πληθωρισμού, ενώ περίπου 3 εκατομμύρια Βενεζουελάνοι, δηλαδή ο ένας στους 12, έχουν διασχίσει τα σύνορα για μια καλύτερη ζωή.
Φωτογραφία: AP