Η Τουρκία συμφώνησε να υποστηρίξει την κοινή ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, την πρώτη ημέρα της συνόδου κορυφής της συμμαχίας στη Μαδρίτη.
Οι τρεις χώρες υπέγραψαν μνημόνιο που καλύπτει «τις ανησυχίες της Άγκυρας», σχετικά, μεταξύ άλλων, με τις εξαγωγές όπλων και την τρομοκρατία, ανέφερε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, ο οποίος τόνισε επίσης ότι «ο πρόεδρος Πούτιν θα έχει περισσότερο ΝΑΤΟ στα σύνορά του».
Για ιστορική συμφωνία για το ΝΑΤΟ και την ενότητα της συμμαχίας κάνει λόγο η Ουάσιγκτον. Επίσης, αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης ανέφερε, σύμφωνα με το Reuters, ότι «τα αιτήματα της Τουρκίας προς τις ΗΠΑ σχετικά με πολεμικά αεροσκάφη δεν αποτελούν μέρος της συμφωνίας του ΝΑΤΟ».
Ο ίδιος επιβεβαίωσε ότι Ερντογάν και Μπάιντεν θα έχουν συνάντηση στη διάρκεια της συνόδου του ΝΑΤΟ, κατά την οποία θα συζητήσουν άλλα σημαντικά ζητήματα.
Tι αναφέρει το μνημόνιο
- Η Σουηδία και η Φινλανδία δεσμεύονται ότι θα παράσχουν πλήρη υποστήριξη στην Τουρκία έναντι απειλών κατά της εθνικής ασφάλειας της Τουρκίας. Η Φινλανδία και η Σουηδία δεσμεύσονται ότι δεν θα παράσχουν στήριξη στο YPG/PYD, καθώς και την οργάνωση που περιγράφεται από την Τουρκία ως FETO. Η Φινλανδία και η Σουηδία απορρίπτουν και καταδικάζουν κάθε μορφής τρομοκρατία και παρόμοιες εκδηλώσεις. Καταδικάζουν αναμφίβολα όλες τις τρομοκρατικές οργανώσεις που πραγματοποιούν επιθέσεις κατά της Τουρκίας και εκφράζουν την πιο βαθιά τους αλληλεγγύη προς την Τουρκία, τις οικογένειες και τα θύματα τρομοκρατικών επιθέσεων.
- Η Σουηδία και η Φινλανδία επιβεβαιώνουν ότι το PKK είναι μια τρομοκρατική οργάνωση. Δεσμεύονται ότι θα εμποδίζουν δραστηριότητες του PKK και άλλων τρομοκρατικών οργανώσεων, καθώς και φυσικών προσώπων που συνδέονται με αυτές τις οργανώσεις. Η Τουρκία, η Σουηδία και η Φινλανδία συμφωνούν να κάνουν ό,τι χρειάζεται για να εμποδίσουν αυτές τις οργανώσεις.
- Η Φινλανδία αναφέρθηκε σε μια σειρά από ρυθμίσεις του Ποινικού της Κώδικα, βάσει του οποίου μια σειρά από πράξεις και ενέργειες χαρακτηρίζονται ως εγκλήματα τρομοκρατίας. Βάσει αυτών, από την 1η Ιανουαρίου 2022 ο σκοπός συμμετοχής στη δράση τρομοκρατικής οργάνωσης διευρύνεται. Επίσης, η Σουηδία, επιβεβαιώνει ότι ένας νέος, αυστηρότερος αντιτρομοκρατικός νόμος, τίθεται σε εφαρμογή από την 1η Ιουλίου.
- Η Τουρκία, η Φινλανδία και η Σουηδία επιβεβαιώνουν ότι παύουν να ισχύουν εθνικά εμπάργκο όπλων μεταξύ τους. Η Σουηδία αλλάζει το εθνικό κανονιστικό της πλαίσιο σχετικά με εξαγωγές όπλων όσον αφορά τους Συμμάχους στο ΝΑΤΟ. Στο μέλλον, οι εξαγωγές αμυντικών οπλικών συστημάτων από Φινλανδία και Σουηδία, θα διεξάγονται με βάση τη συμμαχική αλληλεγγύη και σύμφωνα με το γράμμα και το πνεύμα του άρθρου 3 της Συμφωνίας της Ουάσινγκτον.
Η Τουρκία, η Σουηδία και η Φινλανδία συμφωνούν στα παρακάτω βήματα:
- Δημιουργούν μηχανισμό διαλόγου και συνεργασίας σε όλα τα επίπεδα της κυβέρνησης, της επιβολής του νόμου, και των μυστικών υπηρεσιών, προκειμένου να ενισχύσουν την αντιτρομοκρατική συνεργασία και κατά άλλων παρόμοιων προκλήσεων
- Η Φινλανδία και η Σουηδία θα διεξάγουν τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας με αποφασιστικότητα και με βάση τις προβλέψεις των πολιτικών του ΝΑΤΟ, καθώς επίσης θα πάρει όλα τα απαραίτητα βήματα για να ενδυναμώσουν την σχετική νομοθεσία ως το τέλος του 2022
- Η Φινλανδία και η Σουηδία θα ικανοποιούν τα αιτήματα της Τουρκίας για έκδοση και απέλαση υπόπτων για τρομοκρατία γρήγορα και διεξοδικά, λαμβάνοντας υπόψιν πληροφορίες και στοιχεία τα οποία θα δίνει η Τουρκία. Επίσης, θα καθιερώσουν το απαραίτητο διμερές νομικό πλαίσιο προκειμένου να διευκολύνουν τις απελάσεις και τη συνεργασία σε θέματα ασφάλειας με την Τουρκία, με βάση την Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τις Απελάσεις
- Η Φινλανδία και η Σουηδία θα ερευνούν και θα απαγορεύουν κάθε χρηματοδότηση και στρατολόγηση που σχετίζεται με δραστηριότητες γύρω από το PKK και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις, μαζί με τα παρακλάδια τους, όπως και συνδεδεμένες με αυτά ομάδες
- Η Τουρκία, η Φινλανδία και η Σουηδία δεσμεύονται να πολεμήσουν την παραπληροφόρηση και να εμποδίσουν ώστε οι εθνικές τους νομοθεσίες να χρησιμοποιηθούν προς όφελος τρομοκρατικών οργανώσεων, συμπεριλαμβανομένων δραστηριοτήτων που ξεσκηκώνουν βία κατά της Τουρκίας
- Η Φινλανδία και η Σουηδία δεσμεύονται να υποστηρίξουν την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συμμετοχή της Τουρκίας στις υπάρχουσες και μελλοντικές πρωτοβουλίες της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας της ΕΕ, μεταξύ αυτών και στη Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία (PESCO)
- Για να γίνουν πράξη τα παραπάνω, οι τρεις χώρες δημιουργούν μόνιμο κοινό μηχανισμό με τη συμμετοχή φορέων από τους τομείς της Δικαιοσύνης, των Πληροφοριών και της Ασφάλειας για την επίβλεψη της υλοποίησης όλων αυτών των βημάτων.
Πρόσκληση για ένταξη
«Είμαι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω ότι έχουμε τώρα μια συμφωνία που ανοίγει το δρόμο για την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ», είπε στους δημοσιογράφους, αμέσως μετά την υπογραφή του μνημονίου ο Στόλτενμπεργκ.
«Η Τουρκία, η Φινλανδία και η Σουηδία υπέγραψαν μνημόνιο που καλύπτει τις ανησυχίες της Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένων των εξαγωγών όπλων και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας», πρόσθεσε.
Οι χώρες του ΝΑΤΟ ήταν ανέκαθεν σε θέση να βρίσκουν «κοινό έδαφος» και να επιλύουν τις διαφορές τους, τόνισε ο Στόλτενμπεργκ. Μετά τη συμφωνία αυτή, το ΝΑΤΟ «θα προσκαλέσει» τη Σουηδία και τη Φινλανδία να ενταχθούν, πρόσθεσε.
«Ο πρόεδρος Πούτιν θα έχει περισσότερο ΝΑΤΟ στα σύνορά του», διαμήνυσε ακόμη ο Στόλτενμπεργκ.
Αντιτρομοκρατικός μηχανισμός πληροφοριών
Η τουρκική προεδρία στην ανακοίνωσή της αναφέρει ότι οι τρεις χώρες συμφώνησαν να εντείνουν τη συνεργασία τους στην αμυντική βιομηχανία και να άρουν τυχόν περιορισμούς. Θα συγκροτήσουν επίσης μηχανισμό διαμοιρασμού πληροφοριών για να καταπολεμήσουν την τρομοκρατία.
Η Τουρκία εξασφάλισε «την πλήρη συνεργασία» της Φινλανδίας και της Σουηδίας κατά του PKK και των συμμάχων του, καθώς και τη δέσμευση ότι θα ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα για την έκδοση εκείνων που κατηγορούνται για τρομοκρατικές ενέργειες, σημειώνει η Άγκυρα.
Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε για αύριο Τετάρτη συναντήσεις αξιωματούχων της Τουρκίας και της Σουηδίας.
Τετραμερής συνάντηση
Λίγη ώρα νωρίτερα, ο πρόεδρος της Φινλανδίας Νιινίστο είχε γνωστοποιήσει ότι η Τουρκία συμφώνησε να υποστηρίξει την κοινή ένταξη των δύο χωρών, ενώ διευκίρνισε ότι η κοινή δήλωση με την Τουρκία περιγράφει αρχές.
Προηγήθηκε τετραμερής συνάντηση στην οποία μετείχαν ο Στόλτενμπεργκ, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Φινλανδός πρόεδρος Σάουλι Νιινίστο και η Σουηδή πρωθυπουργός Μαγκνταλένα Άντερσον.
BREAKING
— Oana Lungescu (@NATOpress) June 28, 2022
[LIVE] 🎥 Signature ceremony with Türkiye 🇹🇷, Finland 🇫🇮 & Sweden 🇸🇪, followed by #NATO Secretary General @jensstoltenberg's press conference. https://t.co/rMZDTFH13p
Βρετανία: Πιο ισχυρό και πιο ασφαλές ΝΑΤΟ
Η ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, η οποία κατέστη δυνατή με την άρση του τουρκικού βέτο, θα κάνει τη Συμμαχία «πιο ισχυρή και πιο ασφαλή», δήλωσε ο Βρετανός πρωθυπουργός.
Είναι «μια φανταστική είδηση την ώρα που αρχίζουμε τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ», έγραψε ο Μπόρις Τζόνσον στο Twitter.
«Η συμμετοχή της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ θα κάνει τη λαμπρή συμμαχία μας πιο ισχυρή και πιο ασφαλή», δήλωσε ο Βρετανός πρωθυπουργός.
Ιστορική αλλαγή στην ευρωπαϊκή ασφάλεια
Η Τουρκία έθετε εμπόδια στις προσπάθειες της Σουηδίας και της Φινλανδίας να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ επειδή τις κατηγορούσε ότι φιλοξενούν μαχητές της κουρδικής οργάνωσης PKK, την οποία θεωρεί «τρομοκρατική».
Οι απροσδόκητες αντιρρήσεις της Άγκυρας ως προς την προσπάθεια ένταξης των δύο σκανδιναβικών χωρών, η οποία αποτελεί τη μεγαλύτερη αλλαγή στην ευρωπαϊκή ασφάλεια εδώ και δεκαετίες, απειλούσε να επισκιάσει τη σύνοδο κορυφής, η οποία επιδιώκεται να στείλει μήνυμα ενότητας, την ώρα που η Ρωσία διεξάγει πόλεμο στην Ουκρανία.
Μπάιντεν: Το ΝΑΤΟ πιο ενωμένο από ποτέ
Ο Λευκός Οίκος επιβεβαίωσε νωρίτερα ότι ο Μπάιντεν θα συναντηθεί με τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής, ενώ διπλωμάτες του ΝΑΤΟ είχαν δηλώσει ότι ανέμεναν η Ουάσιγκτον να επιδιώξει να δώσει τέλος στο αδιέξοδο.
Ο Μπάιντεν, ο οποίος έφτασε επίσης στη Μαδρίτη για δείπνο με τους ηγέτες του ΝΑΤΟ, δεν αναφέρθηκε άμεσα στο θέμα στα δημόσια σχόλιά του με τον Ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσες και τον βασιλιά Φελίπε της Ισπανίας. Ωστόσο, υπογράμμισε ότι το ΝΑΤΟ είναι πιο ενωμένο από ποτέ.
