Ο Ναγίμπ Μπουκέλε οδεύει να γίνει ο έκτος πρόεδρος του Ελ Σαλβαδόρ μετά το τέλος, το 1992, του εμφυλίου πολέμου ο οποίος αιματοκύλισε τη χώρα αυτή της Κεντρικής Αμερικής για 12 χρόνια, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η εκλογική επιτροπή μετά τις 20:00 (02:00 ώρα Ελλάδας), περίπου τρεις ώρες αφού έκλεισαν τα εκλογικά τμήματα, στις 17:00 (τοπική ώρα· 23:00 ώρα Ελλάδας).
Με το 24,7% των ψηφοδελτίων να έχει καταμετρηθεί, ο Μπουκέλε, ο πρώην δήμαρχος του Σαν Σαλβαδόρ (2015-2018), που διεξήγαγε εκστρατεία αυτοπροβαλλόμενος ως αουτσάιντερ και πολέμιος της διαφθοράς, συγκέντρωνε το 52,2% των ψήφων.
Περίπου 5,2 εκατομμύρια πολίτες είχαν δικαίωμα συμμετοχής στη χθεσινή διαδικασία.
Η εκλογική επιτροπή δεν κατέστησε ακόμη σαφές πότε θα γίνει γνωστό το τελικό αποτέλεσμα.
Ο ίδιος ο Μπουκέλε πάντως ανακήρυξε πριν από λίγο τη νίκη του στην αναμέτρηση: «Σήμερα κερδίσαμε (από) τον πρώτο γύρο και γράψαμε ιστορία. Γυρίσαμε σελίδα», είπε στους επευφημούντες υποστηρικτές του ο υποψήφιος, enfant terrible της πολιτικής σκηνής του Ελ Σαλβαδόρ.
Ο Ούγο Μαρτίνες, προστατευόμενος του απερχόμενου προέδρου -- άλλοτε αντάρτη -- Σαλβαδόρ Σάντσες Σερέν, παραδέχθηκε από την πλευρά του ότι έχασε τη χθεσινή αναμέτρηση.
Ο 37χρονος πολιτικός χρειαζόταν απλά πάνω από το 50% των ψήφων για να κερδίσει από τον πρώτο γύρο, κάτι που εάν καταφέρει θα σημάνει το τέλος του δικομματισμού που κυριάρχησε στο Ελ Σαλβαδόρ για τρεις δεκαετίες.
Οι τρεις βασικοί υποψήφιοι δήλωσαν ικανοποιημένοι για τις συνθήκες υπό τις οποίες διεξήχθη η διαδικασία της ψηφοφορίας. Η συμμετοχή αναμενόταν να φθάσει περί το 60%, συμμορφούμενη προς τον μέσο όρο, σύμφωνα με τον υποψήφιο του κόμματος του απερχόμενου προέδρου.
Ο Μπουκέλε κεφαλαιοποίησε το «αντισυστημικό» αίσθημα που μοιάζει να έχει καταλάβει την περιφέρεια της Λατινικής Αμερικής κι όχι μόνο, αλλά και την απόγνωση για τη βία των μάρας (των εξαιρετικά βίαιων συμμοριών των δρόμων) και τη φτώχεια, με τους ψηφοφόρους να μοιάζουν να αναζητούν εναλλακτική στα παραδοσιακά κόμματα εξουσίας.
Από το τέλος του αιματηρού εμφυλίου πολέμου το 1992, στην εξουσία το Ελ Σαλβαδόρ εναλλάχθηκαν μόνο δύο κόμματα: το κυβερνών αριστερό Μέτωπο Εθνικής Απελευθέρωσης Φαραμπούντο Μαρτί (FMLN) και η αντίπαλή του συντηρητική Εθνικιστική Ρεπουμπλικανική Συμμαχία (ARENA).
Μολονότι περιγράφει τον εαυτό του ως αριστερό -- είχε εκλεγεί δήμαρχος με τα χρώματα του FMLN, πριν διαγραφεί από αυτό -- ο Μπουκέλε σχημάτισε τη Μεγάλη Συμμαχία για την Ενότητα (GANA), συνασπισμό με κόμματα στα οποία περιλαμβάνεται ένα της σκληρής δεξιάς, που διαθέτουν μαζί μόλις 11 έδρες στο κοινοβούλιο.
«Τα δύο κόμματα που προκάλεσαν τον πόλεμο θέλουν ακόμα να συνεχίσουν να κυβερνούν, και πολύ περισσότερο, είναι διεφθαρμένα», είπε ο Μπουκέλε αφού ψήφισε στην πρωτεύουσα Σαν Σαλβαδόρ. Υποστηρικτές του είχαν συγκεντρωθεί γύρω του φωνάζοντας «ναι, μπορούμε».
Η εταιρεία δημοσκοπήσεων Μιτόφσκι είχε καταγράψει σε μια έρευνα που διενήργησε τον Ιανουάριο ότι ο Μπουκέλε συγκέντρωνε το 57% των προθέσεων ψήφου, ενώ δημοσκόπηση του ινστιτούτου Gallup κατέδειξε πως είχε υποστήριξη 42%. Αμφότερες οι δημοσκοπήσεις έφεραν τον υποψήφιο της ARENA, τον 42χρονο πλούσιο επιχειρηματία Κάρλος Καγέχα, στη δεύτερη θέση.
Στην περίπτωση που χρειαστεί δεύτερος γύρος, θα διεξαχθεί τη 10η Μαρτίου.
Η πιο μεγάλη πρόκληση
Η σημαντικότερη πρόκληση για τον επόμενο πρόεδρο του Ελ Σαλβαδόρ θα είναι αναμφίβολα η αντιμετώπιση της βίας των συμμοριών, οι οποίες ενοχοποιούνται για σχεδόν όλες τις 3.340 ανθρωποκτονίες που καταγράφηκαν την περασμένη χρονιά στη χώρα. Με τον δείκτη των φόνων να ανέρχεται στους 51 ανά 100.000 κατοίκους, το Ελ Σαλβαδόρ είναι μια πιο τις πιο βίαιες χώρες στον πλανήτη -- εξαιρουμένων μόνο εκείνων όπου μαίνονται ένοπλες συρράξεις.
Περίπου 54.000 μέλη δύο μάρας, που συνεχίζουν πάντα τη δράση τους -- παρότι τα 17.000 από αυτά βρίσκονται πίσω από τα σίδερα -- προσπαθούν να επιβάλλουν τον δικό τους νόμο σπέρνοντας τον τρόμο. Επιδίδονται σε εκβιάσεις, διακίνηση ναρκωτικών και άλλες δραστηριότητες, σκοτώνοντας όποιον μπει στον δρόμο τους.
Οι κυβερνήσεις της αριστεράς και της δεξιάς έπαιξαν η καθεμιά με τη σειρά της τα χαρτιά της καταστολής και της διαπραγμάτευσης, αλλά χωρίς να καταφέρουν να τελειώσουν με τις μάρας.
Η ενδημική βία και η ανέχεια ωθούν κάθε χρόνο χιλιάδες πολίτες να εγκαταλείπουν το Ελ Σαλβαδόρ. Πάνω από 3.000 εξ αυτών σχημάτισαν έτσι «καραβάνια» κι αναχώρησαν προς αναζήτηση του αμερικανικού ονείρου τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 2018, προκαλώντας την οργή του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
Η οικονομία του Ελ Σαλβαδόρ ασθμαίνει και το 30,3% των 6,6 εκατομμυρίων πολιτών ζει κάτω από το όριο της φτώχειας.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
