Του Μηνά Θ. Αναλυτή
Η νίκη του Μακρόν στις γαλλικές προεδρικές εκλογές του 2017 γέμισε ελπίδες τους Γάλλους αλλά και τους Ευρωπαίους μεταρρυθμιστές οι οποίοι είδαν στο πρόσωπό του μία αλλαγή πλεύσης της γαλλικής οικονομίας προς την κατεύθυνση μιας μεγαλύτερης οικονομικής ελευθερίας, συστατικά της οποίας είναι: περισσότερη ατομική υπευθυνότητα – μικρότερο κράτος – μείωση της φορολογίας.
Ο Μακρόν κατηγορήθηκε από τους αντιπάλους τους ως «φιλελεύθερος», ως άνθρωπος των αγορών, λες και οι αγορές αποτελούν κάτι σαν το προπατορικό αμάρτημα. Για άλλη μια φορά ο φιλελευθερισμός βρέθηκε στο απόσπασμα, όπως συμβαίνει πολύ συχνά στις περιπτώσεις όπου οι πολιτικοί για τους γνωστούς λόγους, αρνούνται να εφαρμόσουν ένα τολμηρό φιλελεύθερο πρόγραμμα παρασυρόμενοι από λαϊκιστές και από τις δυνάμεις της συστημικής αδράνειας. Είναι όμως ο Μακρόν φιλελεύθερος;
Δεν κύλησε πολύς χρόνος από την εκλογή του μέχρις ότου να αποδειχθεί περίτρανα ότι ο μεταρρυθμιστής πρόεδρος πόρρω απείχε από μία φιλελεύθερη αντίληψη των πραγμάτων. Ήταν και αυτός ένας ακόμη λάτρης ενός μεγάλου και πληθωρικού κράτους, οι δαπάνες λειτουργίας του οποίου χρηματοδοτούνται από το Γάλλο φορολογούμενο πολίτη.
Φιλελεύθερες επιλογές με αύξηση των φόρων και με τη διατήρηση δομών ενός μοντέλου που παραπέμπουν σε εποχές που είτε το θέλουμε είτε όχι έχουν παρέλθει, δεν νοούνται.
Πολλές φορές η πολιτική ρητορική για προφανείς λόγους εξαπατά. Όχι όμως η εφαρμοσμένη οικονομική πολιτική, η οποία δίνει το στίγμα της και αφήνει το αποτύπωμά της.
Μερικά, πολύ συγκεκριμένα, παραδείγματα καταρρίπτουν το μύθο του «φιλελεύθερου» Μακρόν.
Παράδειγμα πρώτο:
Ο «φιλελεύθερος» Μακρόν από τον Ιούνιο του 2017 έως και σήμερα επέβαλε 11 νέους φόρους ύψους περισσότερο των 11δις €.
Παράδειγμα δεύτερο:
Στη Γαλλία υπάρχει γενικευμένη δυσαρέσκεια για την αύξηση των τιμολογίων του ηλεκτρικού ρεύματος. Όμως το 52% της τελικής τιμής αντιστοιχεί σε φορολογία. Το ίδιο συμβαίνει και με τη βενζίνη, όπου οι φόροι αντιστοιχούν στο 160% της τιμής της. Θα αναφέρουμε εδώ ότι η φορολογία αυτή, χρησιμοποιείται μερικώς για τη χρηματοδότηση προνομίων των εργαζομένων στην EDF (γαλλική ΔΕΗ).
Παράδειγμα τρίτο:
Οι γαλλικοί σιδηρόδρομοι (SNCF) λαμβάνουν ετήσια κρατική επιχορήγηση ύψους 13δις €. Αυτό όμως δεν εμπόδισε τους γαλλικούς σιδηροδρόμους να καταγράψουν έλλειμμα ύψους 50δις €. Θεωρείται λογικό ένα εισιτήριο τρένου Παρίσι – Μασσαλία, να στοιχίζει σχεδόν το ίδιο με ένα αεροπορικό εισιτήριο Παρίσι – Νέα Υόρκη;
Εάν η κυβέρνηση, όπως ήδη το έχει ανακοινώσει, αναλάβει να καλύψει το 40% του ελλείμματος των γαλλικών σιδηροδρόμων, τότε αυτό θα αντιστοιχούσε σύμφωνα με εκτιμήσεις ,σε αύξηση των φόρων ανά νοικοκυριό που θα κυμαινόταν στο ύψος των 1.228€ ανά φορολογούμενο.
Αλλά και τα προνόμια των συνταξιούχων στους γαλλικούς σιδηρόδρομους καλά κρατούν. Έτσι, οι φορολογούμενοι πολίτες καταβάλουν ετησίως πάνω από 12.000€ στους συνταξιούχους, ώστε οι τελευταίοι να λαμβάνουν συντάξεις πολύ υψηλότερες από τον εθνικό μέσο όρο. Ενώ λοιπόν η μέση σύνταξη στους γαλλικούς σιδηροδρόμους είναι 23.616€, ο εθνικός μέσος όρος είναι 14.480€.
Ενδεικτικά και μόνο τα παραδείγματα αυτά αποδεικνύουν των «φιλελευθερισμό» του Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας που αντί να βοηθήσει τους πολίτες δίνοντάς τους περισσότερη οικονομική ελευθερία και περισσότερες επιλογές, τους «στρίβει» κυριολεκτικά σαν λεμόνι.
Πότε θα γυρίσουν όμως να του πουν, όπως εκείνος ο έμπορος απευθυνόμενος στον εμποροκράτη Υπουργό Colbert: «αφήστε μας ήσυχους», αφήστε μας να κάνουμε όπως εμείς γνωρίζουμε καλύτερα», μια θέση που οι ορθολογικά σκεπτόμενοι πολίτες οφείλουν να του θέσουν κατά τρόπο συντεταγμένο.
Οι πολιτικοί και οι πολιτικές τους κρίνονται εκ του αποτελέσματος και όχι από τις προθέσεις τους.
Δυστυχώς και στην περίπτωση Μακρόν η αρχή αυτή και πάλι επιβεβαιώθηκε και τα αποτελέσματα δεν υπήρξαν ενθαρρυντικά.
H Γαλλία πάσχει ενάμισι και πλέον αιώνα από τη λεγόμενη «αρρώστια του κρατισμού» την οποία στηλίτευσε με το μνημιώδες έργο του το 1848 ο Frederic Bastiat.
Δυστυχώς, ακόμα και σήμερα τα αίτια της «αρρώστιας» παραμένουν αθεράπευτα. Ολοκληρώνω με μία σύντομη αναφορά στο έργο του που αποτυπώνει γλαφυρά τη σκέψη του «Ο λαός θα συνθλιβεί από το βάρος των φόρων.Θα δανειζόμαστε χωρίς τέλος Αφού θα έχουμε εξαντλήσει το παρόν,θα καταβροχθίσουμε και το μέλλον» Frederic Bastiat. Oeuvres economiques, PUF, 1983.
Μεγάλες πράγματι αλήθειες διαχρονικά επίκαιρες, από τις οποίες οι σύγχρονοι ηγέτες οφείλουν να εμπνέονται, μη υποκύπτοντας στις δυνάμεις του λαϊκισμού και του εύκολου,για ψηφοθηρικούς λόγους,εντυπωσιασμού.
