Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την Τετάρτη κανόνες που θα απαιτούν από τις εταιρείες στην Ευρώπη να υποστηρίζουν με στοιχεία τους ισχυρισμούς για τα προϊόντα τους που είναι φιλικά προς το περιβάλλον, για να καταργήσει τις παραπλανητικές πράσινες ετικέτες για προϊόντα από ρούχα έως καλλυντικά και ηλεκτρονικά είδη.
Οι προτεινόμενοι κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα ρυθμίζουν ετικέτες όπως «φυσική», «κλιματικά ουδέτερη» ή με «ανακυκλωμένο περιεχόμενο» - και θα αντιμετωπίζουν αυτό που η ΕΕ λέει ότι είναι ανεξέλεγκτη πράσινη πλύση μεταξύ των προϊόντων που πωλούνται στην Ευρώπη.
Για τη χρήση τέτοιων ετικετών, μια εταιρεία πρέπει να διενεργεί επιστημονικά τεκμηριωμένη αξιολόγηση, αξιολογώντας όλες τις σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, για να αποδείξει ότι το προϊόν της ανταποκρίνεται στον ισχυρισμό, ή να το επαληθεύσει στο πλαίσιο ενός συστήματος περιβαλλοντικής επισήμανσης.
Ένας διαπιστευμένος επαληθευτής θα πρέπει να ελέγξει τον ισχυρισμό προτού μια εταιρεία μπορεί να τον χρησιμοποιήσει δημοσίως. Οι εταιρείες που προβάλλουν ισχυρισμούς φιλικούς προς το κλίμα χωρίς αποδείξεις θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν οικονομικές κυρώσεις.
Σε αξιολόγηση 150 ισχυρισμών της Επιτροπής σχετικά με τα περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά των προϊόντων το 2020 διαπιστώθηκε ότι οι περισσότεροι - το 53% - παρείχαν «ασαφείς, παραπλανητικές ή αβάσιμες πληροφορίες».
«Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο έπρεπε να αντιδράσουμε - επειδή αυτοί οι ψευδείς ισχυρισμοί, το πράσινο ξέπλυμα, από τις εταιρείες έχουν γίνει όλο και πιο εξελιγμένοι», δήλωσε ο Επίτροπος Περιβάλλοντος της ΕΕ Βιρτζίνους Σινκεβίτσιους.
Ο κ. Sinkevicius δήλωσε ότι οι κανόνες θα πρέπει να βοηθήσουν τους καταναλωτές να εντοπίσουν ποια προϊόντα είναι πραγματικά φιλικά προς το περιβάλλον και να αποδώσουν τα κατάλληλα εύσημα στις εταιρείες των οποίων τα προϊόντα έχουν πραγματικά περιβαλλοντικά οφέλη - έναντι εκείνων που προβάλλουν ψευδείς ισχυρισμούς.
«Πρέπει να ανταγωνιστούν εκείνους που κάνουν ανοιχτές περικοπές», δήλωσε στο Reuters.
Η πρόταση θα καλύπτει όλα τα καταναλωτικά προϊόντα που πωλούνται στην ΕΕ, εκτός εάν καλύπτονται από την υφιστάμενη νομοθεσία της ΕΕ που ρυθμίζει ορισμένες ετικέτες - για παράδειγμα, τα τρόφιμα με βιολογική σήμανση.
Ομάδες εκστρατειών χαιρέτισαν το σχέδιο ως ένα βήμα προς τα εμπρός σε σχέση με τον σε μεγάλο βαθμό ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό των πράσινων ισχυρισμών σήμερα. Προειδοποίησαν όμως ότι θα έδινε στις εταιρείες πολύ μεγάλο περιθώριο να επιλέξουν ποια δεδομένα ή επιπτώσεις θα χρησιμοποιούσαν για την αξιολόγηση ενός ισχυρισμού - αντί να θέσει ένα σταθερό πανευρωπαϊκό πρότυπο για όλους.
«Θα μπορούσε ένα προϊόν να αξιολογηθεί με δύο διαφορετικές μεθοδολογίες, και αυτό θα έδινε εντελώς διαφορετικά αποτελέσματα», δήλωσε η Margaux Le Gallou, υπεύθυνη προγράμματος στη μη κερδοσκοπική περιβαλλοντική συμμαχία για τα πρότυπα.
Μεταξύ των απαιτήσεων θα είναι ότι οι εταιρείες των οποίων οι ισχυρισμοί βασίζονται στην αγορά πιστωτικών μορίων άνθρακα για την αντιστάθμιση των δικών τους περιβαλλοντικών επιπτώσεων θα πρέπει να το γνωστοποιούν αυτό.
Οι χώρες της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να διαπραγματευτούν τον τελικό νόμο. Ο Sinkevicius δήλωσε ότι αναμένει να ολοκληρωθούν αυτές οι διαπραγματεύσεις, ώστε ο νόμος να μπορεί να εφαρμοστεί το 2024.