Τις αλλαγές στη γερμανική κουλτούρα υποδοχής των προσφύγων και των μεταναστών εξετάζει, στο πλαίσιο έρευνας, το μη κερδοσκοπικό Ίδρυμα Μπέρτελσμαν. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, όπως αναφέρει η Deutsche Welle, οι Γερμανοί φαίνεται να είναι πιο αισιόδοξοι από ό,τι παλιότερα, αλλά με τον σκεπτικισμό να εξακολουθεί να είναι διαδεδομένος στη Γερμανία, ωστόσο σε μικρότερο βαθμό τα τελευταία χρόνια.
Ταυτόχρονα, περισσότεροι άνθρωποι σήμερα βλέπουν τα πιθανά πλεονεκτήματα της μετανάστευσης, ειδικά για την οικονομία. Μάλιστα, αναφορικά με την κοινωνική ένταξη των μεταναστών, η έρευνα δείχνει ότι είναι περισσότεροι πια οι ερωτηθέντες που θεωρούν τις άνισες ευκαιρίες και τις διακρίσεις ως σημαντικά εμπόδια», επισημαίνει η μία από τους συγγραφείς της μελέτης, Ουλρίκε Βίλαντ.
Το ίδρυμα διεξάγει σχετικές έρευνες από το 2012 προκειμένου να καταγράψει με μεγαλύτερη ακρίβεια τις κοινωνικές τάσεις. Στην αρχή, οι ερευνητές ήθελαν κυρίως να μελετήσουν το πώς σκέφτονται οι Γερμανοί σχετικά με τη μετανάστευση ξένων ειδικευμένων εργαζομένων. Μετά την άφιξη των προσφύγων κατά την περίοδο 2015/2016, το ερευνητικό πεδίο μετακινήθηκε στη μελέτη του πώς σκέφτονται οι Γερμανοί για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες.
Πλέον, όσον αφορά τις συνέπειες της μετανάστευσης, οι θετικές και οι αρνητικές εκτιμήσεις είναι περίπου ισορροπημένες. Ωστόσο, η καμπύλη δείχνει ότι μετά τις συζητήσεις της περασμένης πενταετίας, οι συμπεριφορές άλλαξαν σταδιακά προς το καλύτερο. Σήμερα, πολλοί βλέπουν τη μετανάστευση ως μια ευκαιρία για την αντιμετώπιση των δημογραφικών και οικονομικών προβλημάτων της Γερμανίας.
Πάνω από το 1/3 των Γερμανών δεν θέλει άλλους πρόσφυγες
Αν και η ανοχή απέναντι σε πρόσφυγες και μετανάστες έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, περισσότερο από το ένα τρίτο των ερωτηθέντων (36 %) πιστεύει ότι η Γερμανία δεν μπορεί να δεχθεί άλλους πρόσφυγες. Το 2017, το ποσοστό αυτό ήταν 54 %. Και το 20 % των Γερμανών πολιτών τους θεωρεί «προσωρινούς επισκέπτες», οι οποίοι «δεν χρειάζεται να ενσωματωθούν».
Η σημερινή ομοσπονδιακή κυβέρνηση συνασπισμού Σοσιαλδημοκρατών, Πρασίνων και Φιλελευθέρων οικοδομεί ήδη μία πιο φιλόξενη κουλτούρα για το μέλλον. Έτσι για παράδειγμα αιτούντες άσυλο, των οποίων η αίτηση απορρίφθηκε, θα μπορούν να παραμείνουν στη Γερμανία εάν μάθουν γερμανικά και εξασφαλίσουν τα προς το ζην μέσω εργασίας.
Επιπλέον η επανένωση οικογενειών θα διευκολυνθεί - το ίδιο και η πορεία προς το γερμανικό διαβατήριο. Αυτός είναι και για την επιστήμονα, Ουλρίκε Βίλαντ, ο σωστός δρόμος, «αλλά εξίσου σημαντική είναι και η καλλιέργεια μίας θετικής αντίληψης για το τι σημαίνει κοινωνία μετανάστευσης, όπου απαιτείται η συνεργασία μεταξύ πολιτικής και κοινωνίας των πολιτών».