Οι ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ παραδοσιακά αποτελούν εκλογές ήττας για το κυβερνών κόμμα. Δεδομένου ότι πραγματοποιούνται στη μέση της θητείας αποτελούν ένα μέσο διαμαρτυρίας από τους ψηφοφόρους για όσα δεν έγιναν ή για όσα έγιναν λάθος στα δύο χρόνια της θητείας κάθε προέδρου.
Ωστόσο, το διακύβευμα στις εκλογές της 8ης Νοεμβρίου είναι ίσως από τα πιο σοβαρά των τελευταίων δεκαετιών, δεδομένου ότι το αποτέλεσμα μπορεί να «φουλάρει με καύσιμο» την κούρσα επαναφοράς του Ντόναλντ Τραμπ ο οποίος θέλει να είναι και πάλι υποψήφιος για τον Λευκό Οίκο το 2024. Ο πρόεδρος Μπάιντεν ως εκ τούτου, επιχειρεί να τις μετατρέψει σ’ ένα δημοψήφισμα για τον Τραμπ και τις εξτρεμιστικές πολιτικές του, ελπίζοντας ότι έτσι θα αποτρέψει να πέσει τα χέρια των Ρεπουμπλικάνων το Κογκρέσο, η νομοθετική ατμομηχανή της χώρας.
We must stop extreme Republicans at the ballot box this November.
— The Democrats (@TheDemocrats) September 9, 2022
We’re just 60 days away from the midterms, so don’t wait: confirm your registration status and make your plan to vote today. https://t.co/ZKn8fJEh9z
«Μη με συγκρίνετε με τον Παντοδύναμο. Συγκρίνετέ με, με την εναλλακτική» είναι μια φράση που χρησιμοποιεί συχνά πυκνά ο 79χρονος πρόεδρος. Με άλλα λόγια λέει ότι όποια και αν είναι τα μειονεκτήματα μου, ωχριούν μπροστά στους κινδύνους που ενέχει η ψήφος υπέρ της τραμπικής δεξιάς.
Οι Αμερικανοί, πρακτικά, στις ενδιάμεσες καλούνται να ψηφίσουν για τα 435 μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων, για τις 35 από τις 100 έδρες της Γερουσίας και για κυβερνήτη σε 36 πολιτείες και 3 επικράτειες.
Το «μαγείρεμα» του εκλογικού χάρτη
Οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν αυξημένες πιθανότητες να πάρουν τον έλεγχο της Βουλής των Αντιπροσώπων ενώ οι Δημοκρατικοί έχουν περισσότερες ελπίδες να κρατήσουν την πλειοψηφία στη Γερουσία. Μια ρεπουμπλικανική Βουλή των Αντιπροσώπων θα ήταν αρκετή να εκτροχιάσει τους περισσότερους νόμους που θέλουν να θέσουν σε ισχύ ο Μπάιντεν και οι Δημοκρατικοί ενώ υπάρχει η βεβαιότητα ότι θα ξεκινήσει κυνήγι εναντίον των στελεχών της κυβέρνησης του μέσω ερευνών από το Κογκρέσο. Ήδη έχουν εξαπολυθεί οι σχετικές απειλές από Ρεπουμπλικάνους της σφαίρας επιρροής του Τραμπ.
Το κόμμα που βρίσκεται στην εξουσία κατά κανόνα χάνει έδρες στο Κοινοβούλιο κατά το πρώτη θητεία ενός νέου προέδρου. Επί Μπάρακ Ομπάμα το κόμμα του έχασε 63 έδρες στις εκλογές του 2010 στην πρώτη του θητεία. Το 2018, δύο χρόνια από την ανάληψη της εξουσίας από τον Τραμπ, οι Ρεπουμπλικάνοι έχασαν 41 έδρες στη Βουλή. Και στις δύο περιπτώσεις, ο έλεγχος χάθηκε.Φέτος, οι Ρεπουμπλικάνοι χρειάζονται μόλις 4 επιπλέον έδρες στις εκλογές του Νοέμβρη για να εξασφαλίσουν την πλειοψηφία στο όργανο των 435 εδρών.Οι πιθανότητες τους να τα καταφέρουν έχουν περαιτέρω αυξηθεί μέσω του διαβόητου gerrymandering, του «μαγειρέματος» δηλαδή του εκλογικού χάρτη.
Κάθε δέκα χρόνια, όταν πραγματοποιείται η απογραφή, οι ΗΠΑ επαναχαράσσουν τον εκλογικό χάρτη τους προκειμένου να προσαρμοστούν στα νέα δημογραφικά δεδομένα. Αυτό αποτελεί χρυσή ευκαιρία για τα πολιτικά στρατόπεδα που διαμορφώνουν στα μέτρα τους τις εκλογικές περιφέρειες. Για παράδειγμα, οι Ρεπουμπλικανοί προτιμούν εκλογικές περιφέρειες όπου πλειοψηφούν οι λευκοί, ενώ «παιχνίδι» γίνεται και στις φυλακές, οπότε και λαμβάνονται αποφάσεις αν οι φυλακισμένοι θα ψηφίσουν στην περιοχή της φυλακής ή στην περιοχή της καταγωγής τους. Η τελευταία απογραφή έγινε το 2020.
Σύμφωνα με τους εκλογικούς αναλυτές, λιγότερες από 35 μάχες για το Κοινοβούλιο είναι πραγματικοί γρίφοι το Νοέμβριο και τα κουκιά είναι εν πολλοίς ήδη μετρημένα. Ως εκ τούτου, Δημοκρατικοί της Βουλής των Αντιπροσώπων που φοβούνται τα όσα θα συμβούν όταν οι Ρεπουμπλικάνοι πάρουν το πάνω χέρι τρέχουν προς την έξοδο. Τριάντα ένας Δημοκρατικοί του Σώματος έχουν ανακοινώσει ότι αποσύρονται ή αναζητούν άλλο αξίωμα. Ο αριθμός αυτός είναι ο μεγαλύτερος μετά το 1992.
Οι Ρεπουμπλικάνοι χρειάζονται μόνο μια επιπλέον έδρα για να πάρουν τον έλεγχο της Γερουσίας που είναι τώρα μοιρασμένη 50-50.
Ωστόσο, οι μπαρουτοκαπνισμένοι από τέτοιες διαδικασίες Δημοκρατικοί στην Αριζόνα, την Τζόρτζια και τη Νεβάδα μπορεί να βοηθήσουν το κόμμα να διατηρήσει αυτές τις έδρες, ενώ οι Ρεπουπλικάνοι μπορεί να χάσουν τις έδρες τους στην Πενσιλβάνια και το Ουισκόνσιν, δύο πολιτείες που ψήφισαν τον Μπάιντεν στις εκλογές του 2020. Από την άλλη, το ρεπουμπλικανικό κύμα μπορεί να κερδίσει τις έδρες στο Κολοράντο και το Νιου Χαμσάιαρ.
Αναμέτρηση Μπάιντεν - Τραμπ
Αν και ο Μπάιντεν δεν είναι υποψήφιος σε αυτή τη διαδικασία των ενδιάμεσων εκλογών, αυτές συχνά λειτουργούν ως ένα είδος δημοψηφίσματος για τον πρόεδρο. Η δημοτικότητα του Μπάιντεν ανέκαμψε ελαφρώς το καλοκαίρι μετά από μια σειρά νικών σε επίπεδο νομοθεσίας αλλά και βελτιωμένων οικονομικών νέων ωστόσο δεν παύει να είναι χαμηλά.
Λιγότερο από το ήμισυ της χώρας, το 38%, επικρίνει τις επιδόσεις τους σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε για την Ιpsos για λογαριασμό του πρακτορείου Reuters το διάστημα 29-30 Αυγούστου. Αυτή η ίδια δημοσκόπηση έδειξε ότι το 69% των Αμερικανών πιστεύουν ότι η χώρα είναι σε λάθος δρόμο σε σύγκριση με μόλις 21% που δήλωσε ότι είναι στο σωστό δρόμο.
Υποψήφιος δεν είναι ούτε ο Τραμπ ωστόσο έχει στηρίξει με επιτυχία μια σειρά από υποψηφίους που κινούνται στην ακραία ιδεολογική του σφαίρα καθώς επιχειρεί να παραμένει ο ντε φάκτο ηγέτης του κόμματος εν όψει της πιθανής νέας υποψηφιότητας του για το Λευκό Οίκο το 2024.
Αλλαγή κλίματος
Πάντως, διαπιστώνεται ότι το τελευταίο διάστημα οι Δημοκρατικοί έχουν ενισχυθεί από τις κοινωνικές αντιδράσεις που έχουν προκαλέσει εξελίξεις όπως η ανατροπή από το ρεπουμπλικανικής πλειοψηφίας Ανώτατο Δικαστήριο του δικαιώματος στην έκτρωση. Ενδεικτικά καταγράφηκαν ψήφοι διαμαρτυρίας υπέρ των Δημοκρατικών στο δημοψήφισμα του Κάνσας και σε μια σειρά από ειδικές εκλογές στο Κοινοβούλιο.
«Οι Δημοκρατικοί έχουν περισσότερους λόγους να είναι αισιόδοξοι απ’ ό,τι ήταν εδώ και πολύ καιρό», εξηγεί στο πρακτορείο Reuters, ο Τζέικομπ Ρουμπάσκιν, αναλυτής στο Inside Elections στην Ουάσινγκτον, που προσθέτει πάντως ότι η θέση τους είναι ακόμα εξαιρετικά δύσκολη και στα δύο σώματα.
Οι Δημοκρατικοί επίσης ελπίζουν ότι τα νομικά προβλήματα του Τραμπ που θα προκύψουν από την πρόσφατη έρευνα στην οικία τους στη Φλόριντα και τις συνεχιζόμενες έρευνες για τον ρόλο του στην εισβολή στο Καπιτώλιο θα κάνουν τους ψηφοφόρους να γυρίσουν την πλάτη στους Ρεπουμπλικάνους.
Σύμφωνα με το The Hill, στους Δημοκρατικούς παρατηρείται μία αξιοσημείωτη αλλαγή κλίματος σ’ ένα κόμμα που προετοιμαζόταν για βαριές ήττες πριν λίγες εβδομάδες. Τα στελέχη πιστεύουν ότι έχουν ισχυρή πιθανότητα να διατηρήσουν τον έλεγχο της Γερουσίας, τουλάχιστον. Αυτό εν μέρει επειδή οι υποψήφιοι των Ρεπουμπλικάνων δείχνουν να δυσκολεύονται σε πολιτείες – κλειδιά όπως η Πενσιλβάνια, η Τζόρτζια και η Αριζόνα.
Επιπλέον, η κακή δημοσιότητα του Τραμπ σε αυτή τη χρονική συγκυρία προκαλεί ένταση στους κόλπους των Ρεπουμπλικάνων και αναζωπυρώνει εσωκομματικά μέτωπα εναντίον του. Σε πρόσφατη εμφάνιση του στην τηλεόραση ο Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Ρόι Μπλάντ σχολίασε χαρακτηριστικά ότι «λιγότερες από 100 μέρες πριν τις εκλογές, ξαφνικά μιλάμε για τις έρευνες του Τραμπ αντί για την οικονομία ή τον πληθωρισμό».
Ακόμα όμως και στην οικονομία τα πράγματα δείχνουν να πηγαίνουν ελαφρώς καλύτερα αφού οι τιμές των καυσίμων που τον Ιούνιο είχαν φτάσει τα 5 δολάρια το γαλόνι έχουν σταδιακά αρχίσει να πέφτουν.Επίσης, με νομοθετικές παρεμβάσεις του φαίνεται ότι κινείται σε μια τροχιά ανακούφισης των Αμερικανών από την κρίση. Για παράδειγμα, στα μέσα Αυγούστου πέρασε πράξη νομοθετικού περιεχομένου ύψους 750 δισεκατομμυρίων δολαρίων για μείωση του πληθωρισμού ενώ έκανε νόμο και την πράξη νομοθετικού περιεχομένου CHIPS, που στόχο έχει να ενισχύσει την αμερικανική βιομηχανία ημιαγωγών .
«Οι αναποφάσιστοι ψηφοφόροι παίρνουν απόφαση βάσει συγκεκριμένων ζητημάτων και κυρίως της οικονομίας», εκτιμά με δηλώσεις του στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Σάμιουελ Γκολτνμαν, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο George Washington.
